Adviescommissie Gevoelige Samenwerkingsverbanden (AGS)

De Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) is impact gedreven en daar hoort samenwerking op academisch en zakelijk vlak bij. EUR werkt samen met verschillende (maatschappelijke) partners en maakt deel uit van legio samenwerkingsverbanden en overeenkomsten, zowel nationaal als internationaal. Het komt regelmatig voor dat samenwerking in een context van conflict of debat plaatsvindt.  

Samenwerking

Zowel de Universiteit als individuele academici hebben de plicht om lopende en voorgenomen samenwerkingen tegen het licht te houden. Hier horen zaken als het risico op schending van mensenrechten, ethische toetsing, (kennis)veiligheid en risico op reputatieschade in ieder geval bij. Het moet bovendien niet zozeer gaan om het managen van risico’s maar vooral om het nemen van verantwoordelijkheid – ‘Open en Responsible Science’, betekent onder andere dat zowel de 'positieve elementen als de mogelijke schade' als gevolg van samenwerking erkend worden (Statuten The International Science Council).

Adviescommissie

Om EUR samenwerkingen te helpen beoordelen heeft het College van Bestuur de Adviescommissie Gevoelige Samenwerkingsverbanden (AGS) ingesteld. De kernvraag waar de adviescommissie zich over zal buigen is niet of de (potentiële) partners de waarden, principes en andere onderdelen van EUR beleid en het EUR beoordelingskader volledig delen. Waar het om gaat is of de EUR academici en de universiteit als geheel, trouw kunnen blijven aan de eigen waarden en principes wanneer een samenwerking aangegaan wordt. De vraag die op tafel ligt is of de institutionele waarden en EUR integriteit mogelijk aangetast worden als gevolg van een (voorgenomen) samenwerking. 

Het doel van de adviescommissie is om samenwerkingsrelaties te beoordelen zodat EUR mogelijke aantasting van institutionele waarden kan identificeren en kan adresseren zodat, zover dat redelijkerwijs mogelijk is, EUR activiteiten op zo’n manier worden ontplooid dat mensenrechten worden beschermd en bevorderd en de Erasmiaanse waarden van de universiteit worden waargemaakt.

De commissie geeft adviezen over specifieke samenwerkingen of over gevoelige situaties en onderwerpen op verzoek van het College van Bestuur of een decaan. De commissie is een adviserend orgaan; beslissingen over het opstarten, laten doorgaan of stopzetten van samenwerkingen worden genomen door het College van Bestuur in overleg met de decanen. 

Het mandaat van de commissie 

Het CvB heeft de commissie die zich buigt over gevoelige samenwerkingen op zo’n manier ingericht dat zij autonoom en onafhankelijk kan opereren waarbij er voldoende waarborg is voor het afleggen van verantwoording aan het CvB. De adviescommissie is onafhankelijk in haar werkzaamheden en in het formuleren van adviezen binnen het mandaat dat beschreven is in het raamwerk (zie onder). 

De samenstelling van de commissie 

De AGS bestaat uit drie permanente leden en twee ad hoc leden. De leden zijn uitgekozen op basis van hun individuele expertise, waarbij gezocht is naar complementariteit. Commissieleden vertegenwoordigen geen specifieke belangengroepen maar nemen op persoonlijke titel zitting. De verschillende disciplinaire achtergronden en kennis van de commissieleden garanderen een gebalanceerd advies aan het CvB waarin verschillende perspectieven bij elkaar komen. De commissie streeft naar consensus in haar adviezen.

Gezamenlijk brengen zij kennis en expertise in op het gebied van politiek, interculturele verschillen en religie (Ganzevoort), maatschappelijk verantwoord ondernemen in de context van wereldwijde waardeketens, de verantwoordingsplicht van bedrijven ten aanzien van mensenrechtenschendingen en duurzame ontwikkeling (Enneking), en internationale relaties en het militaire apparaat (Onderco). 

Conform het raamwerk (zie onder) zijn er twee additionele leden aangesteld voor de advisering van de commissie over samenwerking met Israël en Palestina. Het betreft: 

Zij brengen specifieke expertise in op het gebied van het internationaal recht en het voorkomen en verkleinen van het risico op mensenrechtenschendingen (Airey) en het moderne Midden-Oosten (Vloeberghs). 

Het secretariaat (tijdelijk vacant) opereert onafhankelijk van de commissie en dient uitsluitend ter ondersteuning van de commissie.

Integriteit 

De commissie is gecommitteerd aan de algemeen geldende integriteitsnormen- en waarden. Het gaat onder meer om onafhankelijkheid, rechtvaardigheid en objectiviteit (het streven naar advisering op basis van ratio en objectieve argumentatie); handelen in goed vertrouwen; betrouwbaarheid en behoedzaamheid (zich bewust zijn van het doel en de geloofwaardigheid van de commissie en haar mandaat, zorgvuldig handelen met betrekking tot informatie, mensen en bronnen); en het nemen van persoonlijke verantwoordelijkheid. 

Onafhankelijkheid 

De commissie is ervan overtuigd dat het essentieel is om samenwerking onpartijdig te beoordelen. Dit bekent dat commissie nooit een bepaalde kant zal kiezen tijdens de voorbereiding van een van haar adviezen en tot het uiterste zal gaan om iedere schijn van belangenverstrengeling in haar advisering en in eventuele interactie met belanghebbenden te voorkomen. 

Mocht er sprake zijn van belangenverstrengeling (bijvoorbeeld wanneer een van de leden van de commissie een persoonlijk of professioneel belang heeft die zou kunnen interfereren met objectiviteit, onafhankelijkheid en neutraliteit) dan zal het desbetreffende lid hier openheid over geven en niet deelnemen aan de beraadslagingen.

Alle commissieleden verklaren, met betrekking tot de eerste casus – het advies over samenwerking met partners in Israël en Palestina  niet betrokken te zijn bij een lopende samenwerking met partners in Israël of Palestina. 

Transparantie en betrokkenheid 

De commissie is ervan overtuigd dat transparantie van cruciaal belang is voor het creëren van draagvlak voor de procedures en methoden die zij gebruikt, voor het verkrijgen van begrip voor haar overwegingen en voor het versterken van bewustzijn bij de EUR studenten en staf ten aanzien van gevoelige samenwerkingen. Hierom zal de commissie in gesprek gaan met belanghebbenden en de EUR gemeenschap en zal zij transparantie betrachten over de adviezen die aangeboden zullen worden aan het CvB. Adviezen worden gepubliceerd, inclusief onderliggende argumentatie tenzij het CvB anders beslist. 

Actuele casus 
Het eerste advies van de adviescommissie aan het College van Bestuur zal gaan over samenwerking met Israëlische en Palestijnse instellingen. 

Contact

De commissie is per email bereikbaar via het volgende e-mailadres: acsc@eur.nl.

Communicatie 

De adviescommissie heeft het voornemen om regelmatig en transparant te berichten over de voortgang en adviezen. Vooralsnog is deze webpagina het belangrijkste kanaal hiervoor.