Komt Nederland duurzamer en inclusiever uit de coronacrisis, of worden economische verschillen juist groter? Het laatste lijkt te gebeuren, het eerste is een kans. Wordt deze kans ook aangegrepen? Of is ons land straks nog meer gepolariseerd? En hoe zit het in de rest van de wereld? Deze onderzoekers hebben hun zorgen gedeeld, maar ook hun hoop en duurzame scenario’s voor een betere toekomst.
Snel naar: Prof.dr. Kim Putters - Prof.dr. Lucas Meijs - Prof.dr. Thea Hilhorst - Dr. René Bakker - Illias el Hadioui
Een nieuwe start
Prof.dr. Kim Putters
“Na deze crisis kunnen we niet ‘gewoon verdergaan’ zoals we altijd deden”
We moeten nu gaan nadenken over lange termijn oplossingen, op het gebied van duurzaamheid, gelijkheid en beleid. Dat zegt Kim Putters, hoogleraar beleid en bestuur van de zorg bij de Erasmus School of Health Policy and Management, tevens (inmiddels voormalig) directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Volgens de Volkskrant top 200 is hij de invloedrijkste Nederlander (op 12 december 2020). Putters stelt dat de grote, maatschappelijke kwesties voor de toekomst centraal moeten staan na de crisis. Hij hoopt op een nieuwe start, meer duurzaamheid en minder polarisatie. Hij adviseert daarom crisisbestrijding meteen te koppelen aan lange termijn doelen. “Er komen zeker meer pandemieën, dus we moeten schokbestendiger worden.” Na de verkiezingsuitslag stelde hij: “Het overheidsbeleid om de coronapandemie te bedwingen, veroorzaakt veel sociale en economische schade. Het is zeer urgent dat het demissionaire kabinet verdere schade beperkt en erger voorkomt.”
Kim Putters in het nieuws
Meer nieuws
“Wat deze crisis uitwijst: er is in Nederland ontzettend veel latente vrijwillige energie, maar het is nog niet goed georganiseerd”
Lucas Meijs is hoogleraar strategische filantropie en vrijwilligerswerk bij de Rotterdam School of Management. Snel viel op dat er ontzettend veel vrijwillige energie in Nederland is, en mensen elkaar wilden helpen in de coronacrisis, bijvoorbeeld via apps zoals NLvoorelkaar. Meijs noemde het in een interview ‘mooi pro-sociaal gedrag’. Toch verliep hulp aanbieden en vragen niet meteen vlekkeloos. Om hulp vragen is bijvoorbeeld voor veel mensen nog erg lastig, blijkt uit het onderzoek van Meijs. De drempel is hoog. En lang niet iedereen heeft de juiste hulp gekregen. Een derde van de hulpbehoevenden voelde zich vaker eenzaam, dat kwam ook door de belemmerende regels of de angst om te worden besmet. Daarnaast was er sprake van versnippering van vraag en aanbod.
Studio Erasmus Podcast - Lucas Meijs over vrijwilligerswerk tijdens de coronacrisis
Lucas Meijs in het nieuws
“Hier zegt de overheid bijvoorbeeld: we gaan zzp’ers helpen; dat gaan ze in Kenya echt niet zeggen”
Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies bij het International Institute of Social Studies in Den Haag, kijkt wat er op andere plekken van de wereld gebeurt en hoe de coronacrisis ongelijkheid wereldwijd heeft vergroot. In het kort: klimaatverandering komt het hardst aan bij de armste mensen die het niet zelf veroorzaakt hebben, hetzelfde gold bij dit virus. Het zal het hardst neerknallen bij mensen die het meest arm of kwetsbaar zijn, stelde Hilhorst.
Het WFP voorzag zelfs dat het aantal mensen met levensbedreigende honger aan het einde van 2020 bijna kon zijn verdubbeld. Dat toekomstbeeld nuanceerde Hilhorst in NRC Handelsblad, omdat we nog niet wisten bijvoorbeeld hoe het virus zou huishouden in Afrika. En mogelijk ontstaan er oplossingen in gemeenschappen zelf: “Als voedselketens worden onderbroken, gaat een deel van de mensen misschien weer meer eten lokaal verbouwen.” Haar belangrijkste advies is dat top-downmaatregelen moeten worden gekoppeld aan bottom-up initiatieven en coping mechanismen van bevolking zelf, om de crisis in wereldwijd doeltreffend aan te pakken.
Studio Erasmus Podcast - Thea Hilhorst over de gevolgen van het coronavirus voor kwetsbare landen
Thea Hilhorst in het nieuws
“We willen kijken of de noodsteun voor ondernemers wel goed is terecht gekomen en of bepaalde kwetsbare groepen niet buiten de boot zijn gevallen.”
Universitair hoofddocent René Bakker van de Rotterdam School of Management (RSM), kijkt naar het effect van de coronacrisis op Nederlandse ondernemers, en in het bijzonder kwetsbare groepen ondernemers. Het onderzoek wordt uitgevoerd samen met Postdoc Joeri van Hugten en universitair docent Richard Haans (beide RSM).
In het eerste deel van het onderzoek wordt nagegaan of ondernemers met een immigratie achtergrond (ondernemers die in Nederland een bedrijf runnen, maar geen Nederlandse nationaliteit hebben) net zoveel toegang hadden tot financiële overheidssteun als ondernemers zonder immigratie achtergrond, wat de redenen zijn voor mogelijke verschillen, en wat de gevolgen hiervan zijn.
René Bakker in het nieuws
“De kloof tussen arme en rijke kinderen zal toenemen door het onderwijs op afstand”
Iliass el Hadioui, onderwijssocioloog bij de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences zag de kloof tussen arme en rijke kinderen toenemen door het onderwijs op afstand. Terwijl kinderen van hoogopgeleide ouders doorleren, dreigt de ontwikkeling van kinderen uit sociaal zwakkere milieus te stagneren, bijvoorbeeld doordat kinderen geen computer hebben of geen stille plek. Hij zegt in het Algemeen Dagblad: “Er zal veel gerepareerd moeten worden. Naast het inhalen van lesstof moet er aandacht zijn voor het emotionele aspect zodat deze kinderen weer gaan geloven in hun eigen kunnen.” El Hadioui had ook twijfels bij snel opgezette summerschools tegen leerachterstanden: “Hoe goed bedoeld ook: een aanbod van wisselende kwaliteit kan de kansenongelijkheid juist vergroten.”
