Innovatiekansen van de Rotterdamse haven

Patentenonderzoek brengt ontwikkelpotentie en kennisniveau van het Rotterdamse havengebied in kaart

Erasmus UPT onderzoekers Jeroen van Haaren, Rosanne van Houwelingen en Martijn Streng publiceren onderzoek samen met Frank van Oort (ESE), Ron Boschma (UU) en Pierre-Alexandre Balland (UU). In dit onderzoek in opdracht van SmartPort gaan zij in op de innovatiekansen van de Rotterdamse haven.

Is het kennisniveau in Rotterdam goed genoeg om de innovatie-ambities in de Rotterdamse haven te realiseren? Rotterdam blijkt kansrijk in complexe technologieën en dat is gunstig voor de economische toekomst van de regio. Toch wijst onderzoek uit dat de aanwezige complexiteit en gerelateerdheid van innovatieprioriteiten niet altijd aansluiten op deze beleidsambities. De conclusies, volgend uit het onderzoek naar de innovatiekansen van de Rotterdamse haven, bieden houvast om gerichter in te kunnen zetten op R&D subsidies en het verder ontwikkelen van succesvolle samenwerkingsprojecten binnen de regio en de EU.

“Kennisontwikkeling en innovatie zijn uiterst belangrijk voor de concurrentiepositie van de haven. Dit onderzoek geeft zicht op de ontwikkelkansen en biedt handvatten voor verdere keuzes op het gebied van duurzaamheid en het slimmer maken van de Rotterdamse haven.” Victor van der Chijs, voorzitter Deltalinqs.

Unieke samenwerking

Op een vernieuwende wijze en vanuit een unieke samenwerking heeft de Erasmus Centre for Urban, Port & Transport Economics (Erasmus UPT), in samenwerking met Universiteit Utrecht en de Erasmus School of Economics, in opdracht van SmartPort, het innovatie- en groeivermogen van Rotterdam onderzocht. Het vernieuwings- en innovatievermogen van de economie, haar sectoren en stedelijke regio’s staat hoog op de beleidsagenda van Rotterdam, maar wat zijn de economische potenties van de regionale haveneconomie van Rotterdam in termen van innovatie- en groeivermogen? De conclusies van dit onderzoek geven inzicht in de slagingskans van de aanwezige ambities van de beleidsagenda van Rotterdam. Deze conclusies zijn een stap op weg naar een ‘evidence-based’ innovatiebeleid in het Rotterdams Havengebied.

Nieuwe berekeningen en kansen

Met een inschatting van kansen voor de regio door voor elke technologie en elke sector te berekenen in hoeverre deze kunnen voortbouwen op bestaande relevante kennis (dat wil zeggen, gerelateerde kennis) in de regio, en in hoeverre deze activiteiten complex zijn, ontstaat een realistisch beeld van de sturingskansen van de beleidsagenda. Deze technologieën zijn met behulp van patentdata geanalyseerd en onderverdeeld in 9 prioriteiten.

Het Rotterdams havengebied blijkt met name kansrijk in de zogenaamde ‘Green’ prioriteiten. Deze zijn onderverdeeld in;
- Elektrificatie – fotovoltaïsche
- Elektrificatie – Offshore Wind Turbines
- Waterstof, Alternatieve Brandstoffen
- Bioresources en Carbon Capture

Het Rotterdamse havengebied behoort tot een van de toonaangevende regio’s in Europa als het gaat om nieuwe technologieontwikkeling in de Elektrificatie – Offshore Wind Turbines. Op dit vlak kan vanuit een samenwerking met andere regio’s zoals Noorwegen, Schotland, Denemarken en Noord-Duitsland, complementaire kennis worden toegevoegd.

Ontwikkelpositie

De positie van het Rotterdams havengebied op het gebied van technologieontwikkeling in Autonoom Varen en Collision Prevention and Traffic Control blijkt de afgelopen jaren relatief verslechterd te zijn en het is niet helemaal duidelijk hoe dat komt. Er zijn namelijk aanzienlijke hoeveelheden relevante (gerelateerde) technologieën rond Autonoom varen beschikbaar, maar er is een gebrek aan relevante kennis op het gebied van Collission Prevention and Traffic Control. Ook voor Kunstmatige Intelligentie en Blockchain, die vallen onder de prioriteit Digital, is de aanwezige kennis & expertise uitermate gering. Samenwerking met partners zoals Noord-Brabant, Zuidoost-Engeland, Zuid-Duitsland en de Parijse regio biedt hier interessante mogelijkheden.

“Het rapport laat het belang zien van de samenwerkingen met andere Europese regio’s voor innovatie in de haven. De verbondenheid met andere regio’s is niet een optie, maar noodzaak. Alleen zo kan Rotterdam zijn ambities realiseren.” Michiel Nijdam, Head of Strategy Port of Rotterdam.

Evidence-based

De identificatie van kansrijke activiteiten is dus een stap op weg naar dit ‘evidence-based’ innovatiebeleid in het Rotterdams Havengebied. Naast gerichtere R&D subsidies en effectievere samenwerkingsprojecten, kan ook het beleid op menselijk kapitaal, zoals onderwijsbeleid, meer worden afgestemd op de lokale behoeften. Zo kunnen in samenspraak met stakeholders, lokale overheden en overkoepelende organisaties zoals SmartPort, beleidsplannen continu gemonitord, geëvalueerd en bijgestuurd worden.

Op dinsdag 22 maart van 15.00 – 17.00 uur organiseert SmartPort een live community sessie ‘de innovatiekansen van de Rotterdamse haven’. Hier delen de onderzoekers de resultaten van het onderzoek en gaan wij samen in gesprek over de mogelijke toekomstige investeringskeuzes die wij in de Rotterdamse haven moeten maken.