De EUR maakt een transitie door naar een impact gedreven universiteit. Dit vereist een diepgaande reflectie en een voortdurende dialoog op alle niveaus van de organisatie, bijvoorbeeld over de vraag wat 'positieve' impact inhoudt.
In de academische wereld en daarbuiten circuleren veel verschillende definities van maatschappelijke impact. De term verwijst naar hoe de acties of activiteiten die we als organisatie ondernemen bijdragen aan maatschappelijke veranderingen en voordelen. Bij de EUR begrijpen we dat we als universiteit een positieve maatschappelijke impact hebben wanneer onze kernactiviteiten (onderwijs, onderzoek en engagement) bijdragen aan een beter begrip van maatschappelijke uitdagingen en/of het vermogen om deze aan te pakken. Lees ons raamwerk voor maatschappelijke impact en onze lijst met impactindicatoren voor meer informatie.
Vormen van impact
Thematische dimensies van impact
Deze soorten impact zijn relevant om te beschrijven wat voor vorm van impact een project of cursus beoogt of heeft helpen creëren. We onderscheiden 8 thematische dimensies van impact die als volgt kunnen worden gedefinieerd:
- Culturele impact: het verbeteren en behouden van ons cultureel erfgoed, het produceren van culturele artefacten, het creëren, inspireren en ondersteunen van nieuwe vormen van expressie, en het verbeteren van ons begrip van minderheidsgroepen en -gemeenschappen
- Economische impact: economische groei stimuleren, nieuwe producten en diensten genereren en banen scheppen.
- Milieu-impact: Energiebesparing en lagere emissies, beter beheer en behoud van natuurlijke hulpbronnen, stimuleren van bewustwording van het publiek en beleidsbeïnvloeding, betere bedrijfsvoering en openbare dienstverlening, en milieurisicobeheer.
- Gezondheidsimpact: Het creëren van nieuwe geneesmiddelen en behandelingen en het ontwikkelen van nieuwe therapieën. Verbetering van onderwijs en training, publiek bewustzijn en toegang tot de gezondheidszorg, en ook beleid, wetgeving, normen of richtlijnen.
- Juridische impact: Verbetering van de rechtshandhavingsmethoden, wijziging van de wetgeving, verbetering van de rechtspraktijk en de toegang tot justitie.
- Beleidsimpact: Informeren, beïnvloeden en verbeteren van de besluitvorming door de overheid en overheidsinstanties, NGO's en in de particuliere sector. Verhoging van de efficiëntie en/of kwaliteit van overheidsdiensten, toespitsing van investeringen op prioritaire gebieden en verhoging van de productiviteit van het bedrijfsleven.
- Sociale impact: Informeren van het publieke debat, stimuleren van de publieke belangstelling, verbeteren van welzijn, gelijkheid en inclusie, en verbeteren van de kwaliteit van leven en kansen.
- Technologische impact: Ontwikkeling van nieuwe en verbetering van bestaande technologieën.
Kernconcepten van impact
Impactambities en -strategieën kunnen op meerdere niveaus worden gedefinieerd - individueel, team/groep, afdeling, school en universiteit; en hebben te maken met onze kernactiviteiten - onderwijs, onderzoek en engagement - en hoe we onszelf organiseren (activiteiten). Binnen de EUR-context is impact altijd een genuanceerd fenomeen.
Voor elk institutioneel niveau articuleert de maatschappelijke impactambitie de uiteindelijke verandering waaraan de gemeenschap bijdraagt, haar partners, intermediairs en begunstigden. De strategie definieert het 'wie', 'wat', 'wanneer' en 'hoe' van het bereiken van die ambities, waarbij doelen worden gesteld die de drie kernpijlers en de activiteiten structureren.
Bewustzijn van de huidige gerealiseerde en potentiële impact en een Theory of Change zijn essentieel voor het formuleren van een impactambitie en -strategie. Interne en externe raadpleging van belanghebbenden kan het in kaart brengen van het potentieel van een groep sterk verbeteren en kan het begin zijn van een proces van betekenisvolle interactie met de samenleving. Een theory of change bestaat uit een weloverwogen keten van activiteiten en voorwaarden waarmee deze potentiële impact gerealiseerd zou kunnen worden. Op basis hiervan kan een afdeling, onderzoeksgroep of programma doelbewust zijn impactstrategieën kiezen, evenals de specifieke middelen en activiteiten waarmee de impact wordt gemaximaliseerd.
Ons onderwijs, onderzoek en maatschappelijke betrokkenheid dragen - op zichzelf, maar zeker ook in samenhang - bij aan onze maatschappelijke impact en zijn erop gericht deze impact te vergroten. Impact kan op veel manieren worden gecreëerd en de meeste (wetenschappelijke) activiteiten hebben inderdaad het potentieel om bij te dragen aan het bevorderen van onze maatschappelijke impact op korte of lange termijn.
Wat we hier "impactactiviteiten" noemen, is bedoeld om individuele activiteiten en activiteiten op projectniveau te erkennen die bijzonder nuttig zijn om potentiële impact te realiseren. Deze activiteiten zijn ingebed in en versterken impacttrajecten, die een keten zijn van activiteiten en outputs die samen helpen om impactambities en -strategieën te realiseren.
Vele wegen leiden naar Rome, en vele paden kunnen tot impact leiden. Vaak verschilt het per maatschappelijke sector en wetenschappelijke discipline wat voor soort activiteiten en interacties geschikt, toegankelijk en effectief zijn.
Specifieke activiteiten kunnen op basis van de gedefinieerde impact ambitie helpen om deze te bereiken. De verschillende soorten impactactiviteiten worden bepaald door de doelstellingen die je hebt. Ze zijn van invloed op het soort achterban dat je betrekt, de verschillende resultaten die je produceert en de uitkomsten die je wilt genereren. Daarom moeten impactactiviteiten altijd worden gekozen met je algemene doel voor ogen. Lees hier meer over in de gids Theory of Change.
Impactambities staan centraal bij de formatieve evaluatie van academische teams en onderzoekseenheden. Evaluatie is een systematische manier van reflecteren op en beoordelen van de waarde van wat er gedaan wordt (d.w.z. een project, een programma, een evenement). Evaluatie wordt meestal geïnterpreteerd als een eindproduct of een activiteit die plaatsvindt aan het einde van een project. Monitoring en evaluatie kunnen echter ook worden beschouwd als een proces dat in alle fasen van een project plaatsvindt en dat wordt gebruikt om vast te stellen wat er is gebeurd, om halverwege bij te sturen en om na te gaan of de oorspronkelijke doelen van het project zijn uitgevoerd en bereikt. Evaluatie kan meer doen dan beoordelen en meten; het helpt de toon te zetten voor een cultuur van leren, veranderen en verbeteren.
We stellen het ontwikkelings- en leerproces centraal (formatieve evaluatie), in plaats van terug te kijken en afgerond werk te beoordelen (summatieve evaluatie). In overeenstemming met de 'state of the art' in het veld, maakt impact assessment dan deel uit van een strategische aanpak waarin impactambities, activiteiten, evaluatie en leren met elkaar verweven zijn. Dit betekent een verschuiving van impact als iets dat gewoon gebeurt - een welkom, maar toevallig bijproduct - naar impact als een expliciet doel waarvoor specifieke acties worden ondernomen en een stimulerende omgeving wordt gecreëerd.
De capaciteit van een organisatie om impact te bereiken en mogelijk te maken, houdt in dat de organisatorische, materiële en persoonlijke voorwaarden worden gecreëerd om impact tot bloei te laten komen. Dit vereist specifieke kennis, infrastructuur en ondersteuning voor impact. Dit varieert van gratis parkeren voor belanghebbenden tot het soort rollen dat aanwezig moet zijn binnen een team.
Het helpt om een impactstrategie en -plannen te hebben, maar om de maatschappelijke impact te maximaliseren heb je ook impactgeletterd personeel en een ondersteunende impactgeletterde instelling nodig. Het begint met de fundamentele kennis en het begrip van impact. Bayley & Phipps (2017) definiëren impactgeletterdheid als het vermogen om "geschikte impactdoelen en -indicatoren te identificeren, impacttrajecten kritisch te beoordelen en te optimaliseren, en na te denken over de vaardigheden die nodig zijn om benaderingen in verschillende contexten op elkaar af te stemmen."
Hoewel impact kan worden gecreëerd en vastgelegd op individueel niveau of op het niveau van een project of een vak, wordt het geleverd binnen een institutionele structuur. Een individu kan zijn eigen competenties opbouwen, maar de mate waarin hij deze kan implementeren hangt ook af van zijn institutionele werk omgeving.
Om meer te weten te komen over de activiteiten die ESI in het verleden heeft ontplooid om een impactomgeving te creëren, kun je een kijkje nemen bij de Impact Dialogues die we in het verleden hebben georganiseerd om de dialoog over impact op EUR-niveau te bevorderen.