Sociale en ecologische crises en de toenemende technologische complexiteit van onze leefwereld vragen om een voortdurende bezinning op wie wij als mens zijn. Sinds Descartes het ego cogito, het denkende ik, introduceerde en Kant het transcendentale subject als degene die bepaalt hoe de wereld eruit ziet, staat de vraag naar onze 'subjectiviteit' op het spel. We worden uitgedaagd om onze relatie met de natuur, elkaar en onszelf opnieuw te definiëren, en de erfenis van sociale bevrijding en emancipatie zoals verwoord door het Verlichtingshumanisme te heroverwegen.
Het concept van het autonome subject wordt gewoonlijk voorondersteld in discoursen over het bevrijden of mondig maken van individuen, het verantwoordelijk stellen van mensen voor hun daden of het produceren van objectieve kennis van de wereld. Maar 'subjectiviteit' is ook een sterk betwist concept, vanwege zijn antropocentrisme, zijn gebrek aan aandacht voor onze fysieke inbedding in de wereld, en zijn blindheid voor de verwevenheid van het zelf en anderen.
In dit onderzoeksprogramma richten we ons op problemen van subjectiviteit in gebieden als klimaatverandering en het Antropoceen, kunstmatige intelligentie, media en design, feminisme, en op concepten als post-truth, bewustzijn, agency, verantwoordelijkheid en macht en burgerschap. We streven naar een theoretische analyse en heronderhandeling van de relatie tussen institutionele domeinen en individueel zelfverstaan, die ons in staat stelt het gevoel van onmacht en het bijbehorende gebrek aan zorg, aandacht en vertrouwen te overwinnen
Methodologisch streven we naar:
Kritische diagnoses van maatschappelijke uitdagingen: We zoeken levensvatbare antwoorden op de zichzelf in stand houdende strijd om erkenning. We heroverwegen wat het betekent om wat we weten te verbinden met wat we doen. We onderzoeken hoe we de individuele en sociale veerkracht kunnen vergroten door ons te verzetten tegen misgenoegde en catastrofale redeneringen. En we stellen kritisch de vraag hoe technologie-gedreven overgangen verantwoordelijkheid toekennen aan geautomatiseerde besluitvorming. Ten slotte onderzoeken we de ethiek en de economie van de toenemende druk om onszelf te optimaliseren en beter te presteren. Alternatieve wijzen van verbeelding: Filosofen moeten samen met andere wetenschappers dringend nieuwe manieren vinden om met transdisciplinaire problemen zoals klimaatverandering, bedreiging van de democratie, neuro-identiteit en superdiverse stedelijke omgevingen om te gaan. Wij zien performatieve praktijken tussen kunst en filosofie, of theater en wetenschap, als intrinsiek voor een dergelijk bereik en verbinding.
Onze uitstekende reputatie is gebaseerd op de combinatie van een kritisch perspectief geworteld in de continentale filosofie (wijsgerige antropologie, pragmatisme, kritische theorie, fenomenologie, poststructuralisme) en transdisciplinaire samenwerking in wetenschap, maatschappij, kunst en politiek. Deze kenmerkende aanpak wordt weerspiegeld door een tweeledige publicatiestrategie die zich niet alleen richt op de gebruikelijke academische verkooppunten, maar ook op publicaties die een breder publiek van professionals, kunstenaars en beleidsmakers bereiken.
Projecten
Articulations of Desire: Populism and the Future of Democracy
Out of Breath: Towards a politics of breathability
NeuroTech (Novel Patient-Based Molecular and Cellular FTD Models for Innovative Treatment)
Poppin’ pills is all we know
Instituten
Erasmus Institute for Public Knowledge
Past events
Staf
- Katharina Bauer
- Christoph Brunner
- Yuk Hui
- Julien Kloeg
- Frans-Willem Korsten
- Sandra Meeuwsen
- Gijs van Oenen
- Awee Prins
- Sjoerd van Tuinen
- Maren Wehrle
- Ruud Welten
- Richard Steenvoorde
PhD/Postdoc
- Sophie van Balen
- Mala Dengkeng
- Aikaterini Gedidogan
- Thijs Heijmeskamp
- Lydia Baan Hofman
- Aldo Houterman
- Sonia de Jager
- Jamie van der Klaauw
- Catherine Koekoek
- Ryan Kopaitich
- Johan Bernard May
- David van Putten
- Joost De Raeymaecker
- Rolf Viervant
- Josephine Zwaan
Fellows
- Katharina D. Martin