In 2021 verwierf de Universiteitsbibliotheek een bijzondere collectie Surinaamse poëzie die is ondergebracht bij het Rotterdamsch Leeskabinet. Het betreft prachtig uitgegeven dichtbundels, grofweg vanaf de jaren zestig tot op heden, met een keur aan dichterlijke thematiek en een indrukwekkende beeldenrijkdom. De dichtbundels zijn met zorg verzameld door Fresco Sam-Sin, Leids wetenschapper en directeur van Het Taalmuseum.
Het merendeel van de bundels is in het Sranantongo, een van de vele talen die in Suriname én Rotterdam wordt gesproken. Het Sranantongo is een creolentaal die op de plantages tot wasdom kwam omdat slaafgemaakten uit verschillende taalgebieden in Afrika een manier nodig hadden om met elkaar te kunnen spreken. Als zodanig is Sranantongo een symbool van verzet, verbinding en weerbaarheid, die laat zien dat de koloniale geschiedenis tot op de dag van vandaag doorwerkt en dat nog lang zal blijven doen. Het koesteren en cultiveren van deze prachtige taal in haar ultieme esthetische vorm, die van het gedicht, achten wij dan ook van het grootste belang.
De collectie omvat naast werk van bekende Surinaamse dichters als Dobru, Edgar Cairo, Michaël Slory en Albert Helman ook poëzie van voor het grote publiek minder bekende namen.
Behalve het Sranantongo zijn er ook andere Surinaamse talen vertegenwoordigd, zij het in mindere mate vanwege de vaak geringe hoeveelheid sprekers. In Suriname worden minstens twintig talen gesproken, zoals Sarnami Hindoestani, Javaans, Saramaccaans en Aukaans.
Het Leeskabinet organiseerde samen met Het Taalmuseum op 15 september 2022 de eerste editie van Powema tori, een feestelijke presentatie van de collectie met optredens van dichter Guillaume Pool, Hermine Haman met percussionist Carlo Hoop, en Arnold Schalks. Dit evenement was het vertrekpunt voor een structurele uitbreiding én actualisering van deze bijzondere collectie levend erfgoed, die we de komende jaren in nauwe samenwerking met Het Taalmuseum gaan aanvullen, zowel met bestaande als met nog te verschijnen Surinaamse poëzie.
Op deze wijze dragen we bij aan de viering van taal en vertaling van Surinaamse poëzie binnen het Rotterdamse en daarbuiten. We conserveren deze unieke collectie in onze geklimatiseerde depotruimte, zodat ze optimaal bewaard blijft en ter inzage beschikbaar kan worden gesteld voor onderzoek door wetenschappers en overige belangstellenden, voor huidige en toekomstige generaties.
Van oktober '22 tot februari '23 was een expositie rondom de bundels in de Universiteitsbibliotheek te zien. De online tentoonstelling is nog te bekijken.