In Nederland, Europa en wereldwijd spelen tal van complexe maatschappelijke kwesties, zoals klimaatverandering, de opkomst AI, migratie en veerkracht. Hierbij spelen sociale en gedragsfactoren een cruciale rol. Inzichten in deze factoren zijn dan ook hard nodig om tot oplossingen te komen. Als ESSB werken we met veel inzet om bij te dragen aan deze oplossingen.
Sectorplan Maatschappij en Gedragswetenschappen: ‘Van inzicht naar impact’
De financiële impuls door het Sectorplan Maatschappij en Gedragswetenschappen ‘Van inzicht naar impact’ is bij ESSB ingezet om interdisciplinaire samenwerking te versterken en de werkdruk in het onderwijs te verminderen. We zien dit ook als een kans om de inzichten die voortkomen uit ons fundamentele onderzoek in te zetten om maatschappelijke impact te genereren. Kijk hier de uitlegvideo extern van de rijksoverheid over de sectorplannen (ENG ondertiteld).
ESSB zet zich in op drie thema’s uit het sectorplan Sociale Wetenschappen:
Maatschappelijke transitie en gedragsverandering
We leven in uitdagende tijden; maatschappelijke vraagstukken blijken hardnekkig, weerbarstig en beperkt stuurbaar te zijn. Kleine aanpassingen zijn niet langer voldoende en grotere systeemveranderingen en transities zijn nodig om deze vraagstukken inclusief en rechtvaardig aan te pakken. Het thema maatschappelijke transitie en gedragsverandering biedt de mogelijkheid om reeds al bestaand onderzoek op beide terreinen meer met elkaar te verbinden. Daardoor kan de interdisciplinaire basis voor dit onderzoek worden versterkt, met name op het terrein van klimaat, energie, arbeidsmarkt, en preventieve (mentale) gezondheidszorg.
Kwartiermakers: dr. Paul Kocken (gedragswetenschap) en prof.dr. Jurian Edelenbos (bestuurskunde)Veerkracht bij Jeugd
De jeugd heeft de toekomst. Een goede start in het leven, geeft de basis voor een veerkrachtige toekomst. Het is een vraagstuk dat binnen verschillende nauw met elkaar verbonden contexten speelt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het individu en de ontwikkeling die men doormaakt, de directe omgeving van een gezin en/of familie, de buurt, de school en allerlei hulp, advies en ondersteuning biedende overheden en maatschappelijke organisaties. Het thema veerkracht bij jeugd is gericht op versterking van het reeds bestaande onderzoek.
Kwartiermakers: prof.dr. Renske Keizer (socioloog) en prof.dr. Loes Keijsers (orthopedagogiek)Maatschappelijke ongelijkheid en diversiteit
De discussie over de vraag of en hoe ongelijkheid en armoede hun invloed hebben op de maatschappij en haar burgers is vaak terugkerend. Bij het thema maatschappelijke ongelijkheid en diversiteit wordt getracht de bestaande kennis te versterken. Ook wordt er aandacht besteed aan het versterken van de bestaande samenwerking over de grenzen van de eigen disciplines. Er zal daarnaast gebruik worden gemaakt van de kennis en ervaring die is opgedaan in bestaande onderzoeksprogramma's.
Kwartiermakers: prof.dr. Jeroen van der Waal (sociologie) en prof.dr. Nicole Lucassen (pedagogiek)
Onderwijswetenschappen
ESSB zet zich daarnaast middels een discipline investering in voor de onderwijswetenschappen. Het belang van onderwijs zal de komende decennia alleen maar toenemen. Het is daarom reden voor grote zorg dat ons onderwijsstelsel onder toenemende druk is komen te staan de afgelopen decennia. Door een sterke verbinding tussen wetenschap en praktijk kan kennis uit de wetenschap benut worden om vraagstukken vanuit de onderwijs- en opleidingspraktijk aan te pakken. De EUR/ESSB richt zich binnen de onderwijswetenschappen op de thema's opleiding en professionalisering en kennis, vaardigheden en motivatie van leerlingen.
Contactpersonen: dr. Marieke Meeuwisse (pedagogiek) en dr. Bjorn de Koning (psychologie)
Sectorplan SSH-breed
De EUR is ook betrokken het sectoroverstijgend sectorplan Dwarsdoorsnijdend Thema ‘Welvaart, participatie en burgerschap in een digitale wereld’.
Binnen het universiteitsbrede plan focust de EUR zich op de maatschappelijke gevolgen van digitalisering en waarbij de invloed op werk, welvaart en ondernemerschap centraal staat. Digitalisering biedt veel kansen en door de snelheid van de ontwikkelingen is het cruciaal om dat de consequenties van digitalisering verder worden doorgrond. ESSB trekt daarbij samen op met faculteiten ESPhil, ESHCC, ESL, ESE en RSM. ESSB is betrokken bij volgende twee subthema’s:
Digitalization, new ways or working and the new employee
Hoe digitalisering de nieuwe manieren van (samen)werken beïnvloedt en wat er van een werknemer en in het bijzonder ‘de werknemer’ verwacht mag worden komt samen in dit subthema. De discussie over de nieuwe manier van werken is niet nieuw, maar wel versneld als gevolg van COVID-19 en de bijbehorende lockdowns.
Contactpersoon ESSB: prof.dr. Ferry Koster (sociologie)
Digital decision support
Dit subthema richt zich specifiek op hoe digitalisering door middel van bijvoorbeeld Big Data, algoritmen en apps het nemen van beslissingen beïnvloedt en kan ondersteunen. De hoeveelheid gegevens die beschikbaar is in professionele contexten is enorm toegenomen. Er ligt een uitdaging in het vinden van de ‘juiste’ gegevens om het beslisgedrag van mensen te veranderen en hun welzijn en productiviteit te vergroten.
Contactpersoon ESSB: dr. Paul Kocken (gedragswetenschap)
Infrastructuur en labcoördinatie
De financiële impuls vanuit het Sectorplan Maatschappij en Gedragswetenschappen zorgt ook voor extra investeringen op het gebied van onderzoeksinfrastructuur en labcoördinatie. Het gaat hierbij om investeringen in zowel fysieke apparatuur als om digitale infrastructuur.
Meer weten over ESSB en de sectorplannen? Neem contact op met onze projectmanager Daniëlle Lekkerkerk via lekkerkerk@essb.eur.nl
Dr. Lore van Praag
Een van de nieuwe UD’s Lore van Praag in een interview voor Spark: ‘Ik kijk er naar uit om met collega’s samen te werken. Bijvoorbeeld om interdisciplinair onderzoek te doen naar duurzaamheid, migratie en uitsluiting.’