De grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne wordt alom gezien als een keerpunt in de wereldpolitiek - of een “Zeitenwende”, zoals de Duitse bondskanselier Olaf Scholz het omschreef. De invasie heeft geleid tot een reeks economische, financiële en militaire reacties. Maar de nucleaire dreigementen van Rusland, die de invasie vergezelden, hebben een andere vraag opgeroepen: Betekent de oorlog ook een nucleaire Zeitenwende, die leidt tot een verandering in het nucleaire beleid? Deze vraag staat centraal in een speciale uitgave van The Nonproliferation Review getiteld Nuclear Zeitenwende?, onder redactie van professor Michal Onderco, Erasmus Universiteit en professor Tobias Bunde, Hertie School, Berlin.
Onder redactie van Michal Onderco, hoogleraar Internationale Betrekkingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, en Tobias Bunde, hoogleraar Internationale Veiligheid aan de Hertie School, benadert in het nummer de vraag vanuit het perspectief van de binnenlandse politiek en onderzoekt hoe binnenlandse actoren in verschillende landen het nucleaire wapengekletter van Rusland interpreteren en erop reageren. De artikelen onthullen uiteenlopende nationale reacties, gevormd door interne politieke en maatschappelijke dynamieken. Zoals Bunde en Onderco beweren in hun inleiding: “De nucleaire Zeitenwende is wat binnenlandse actoren ervan maken”.
Naast een analyse van de debatten over nucleair beleid in Rusland en Oekraïne, bevat het nummer ook casestudy's over niet-nucleaire bondgenoten van de VS die Oekraïne steunen, zoals Duitsland, Polen, Japan en Zuid-Korea, samen met een analyse van een niet-Europese kernmogendheid, Pakistan.
De artikelen onthullen versnipperde wereldwijde nucleaire reacties, die zowel belangrijke veranderingen als continuïteiten illustreren. Het doel van de redacteuren is om het debat te openen over de vraag of de wereld getuige is van een nucleaire Zeitenwende en hoe de onderliggende dynamiek kan worden geanalyseerd.
Onderco en Bunde focussen in hun eigen bijdrage op Duitsland en bespreken hoe de nucleaire dreigingen van Rusland het Duitse binnenlandse debat over nucleaire afschrikking in beroering brachten, wat leidde tot een nieuwe “permissieve dissensus”. Voorstanders van nucleaire afschrikking grepen dit moment aan om hun voorkeursbeleid door te drukken terwijl de herhaalde nucleaire dreigingen van Rusland het pleidooi voor nucleaire afschrikking versterkten en de voorstanders van ontwapening tijdelijk verzwakten.
Het special issue bouwt voort op de inzichten die ontwikkeld werden in het door de Stanton Foundation ondersteunde project Nuclear Politics in Europe, geleid door Michal Onderco, dat zich richt op binnenlandse actoren en hun rol in het vormgeven van het nucleaire beleid in Europa.
Nuclear Zeitwende? Onder redactie van Tobias Bunde en Michal Onderco special issue van The Nonproliferation Review
Bericht overgenomen van Hertie School, Berlijn
- Onderzoeker
- Onderzoeker
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, communicatie ESSB, kooistra@essb.eur.nl
