Recent verscheen het boek Recht in het echt, onder redactie van Erasmus School of Law wetenschappers Nina Holvast, universitair hoofddocent Rechtssociologie, Willem-Jan Kortleven, universitair docent Rechtssociologie, en Peter Mascini, hoogleraar Empirical Legal Studies, samen met collega’s van buiten de Erasmus Universiteit Rotterdam, Paulien de Winter, Nienke Doornbos en Marc Hertogh. Het boek biedt een bespreking van empirische inzichten voor juristen en laat zien hoe recht in de praktijk functioneert – recht in het echt. In het boek komen verschillende rechtsgebieden, sociaalwetenschappelijke benaderingen en onderzoeksmethoden aan bod.
Kortleven vertelt: “Het idee voor dit boek ontstond tijdens een zonovergoten lunch op het centrale campusplein van de Erasmus Universiteit Rotterdam. In het kader van het eerstejaarsvak Empirical Legal Studies bespraken we dat het mooi zou zijn als er een nieuw boek zou komen met daarin de meest recente empirisch-juridisch inzichten. Al brainstormend besloten we zelf een poging te wagen om een dergelijk boek samen te stellen.” Het resultaat is een waardevol overzicht, niet alleen voor studenten, maar ook voor juridische professionals, beleidsmakers en onderzoekers. Op 13 september zal het eerste exemplaar van het boek tijdens een studiemiddag over de relevantie van empirische inzichten voor juristen worden aangeboden aan Pauline Schuyt, rector-directeur van de Academie voor wetgeving en de Academie voor overheidsjuristen.
Op 13 september zal het eerste exemplaar van het boek tijdens een studiemiddag worden aangeboden aan Pauline Schuyt.
Waarom mag Pauline Schuyt het eerste exemplaar ontvangen?
Holvast legt uit: “Een belangrijk doel van ons boek is om het bestaande empirisch-juridische onderzoek op een voor juristen toegankelijke manier te presenteren. Daarmee trachten we een brug te slaan tussen empirische onderzoekers en juristen. Bij de Academie voor wetgeving en de Academie voor overheidsjuristen worden bij uitstek juristen opgeleid die in hun dagelijkse werk baat kunnen hebben bij empirische inzichten over het recht. Vandaar dat we het eerste exemplaar van het boek graag uitreiken aan Pauline Schuyt, als boegbeeld van de Academies.”
Wat zijn de voordelen van het combineren van kennis van het recht met empirische disciplines?
Holvast legt uit dat wetten en regels belangrijk zijn omdat ze richting geven aan hoe mensen hun leven vormgeven en hoe de maatschappij wordt ingericht. Echter, vertelt ze: “Dat rechtsregels bestaan betekent nog niet automatisch dat mensen zich hieraan houden. Dat wordt ook wel de kloof genoemd tussen law in the books en law in action. Voor juristen die het recht toepassen in de samenleving is het essentieel om een idee te hebben van het ontstaan en de omvang van deze kloof, maar ook om kennis te nemen van empirische inzichten die kunnen helpen de kloof te dichten.” Mascini voegt daaraan toe: “Daarnaast kan empirisch onderzoek voor juristen inzichtelijk maken dat het recht maatschappelijke krachten en verhoudingen weerspiegelt en daar zelf aan bijdraagt.”
Op welke manier onderscheidt dit boek zich van andere boeken?
Holvast geeft aan dat de bestaande Nederlandse handboeken over de empirische bestudering van het recht gedateerd begonnen te raken en dat deze boeken daarom steeds minder geschikt waren voor het onderwijs. “Wij hadden daarom zelf erg de behoefte aan een nieuw boek voor ons eigen onderwijs, in het bijzonder het eerstejaarsvak Empirical Legal Studies. Recht in het echt voldoet aan die behoefte. Het omvat de nieuwste inzichten vanuit verschillende empirische disciplines. Anders dan enkele bestaande boeken, die meer ingaan op empirisch-juridische onderzoeksmethoden, staan in dit boek primair de uitkomsten van empirisch-juridisch onderzoek, en de relevantie daarvan voor de juristen, centraal”, aldus Holvast.
Kortleven licht toe: “Die uitkomsten zijn thematisch geclusterd rondom verschillende spelers in het recht, zoals burgers, de wetgever, de rechterlijke macht, handhavers, en de juridische professie. Daarin verschilt het boek ook van andere recente publicaties over empirisch-juridische studies die wel onderzoeksuitkomsten centraal stellen, maar daarbij een ordening in rechtsgebieden volgen.”
Hoe ondersteunt het boek juridische professionals, beleidsmakers en onderzoekers bij hun werk?
Holvast: “Het boek bevat 17 hoofdstukken die op verschillende deelgebieden de meest relevante, actuele empirische inzichten over het recht bespreken. Voor rechters zijn bijvoorbeeld de hoofstukken over de organisatie van rechtspraak en over denkfouten in de rechterlijke oordeelsvorming relevant. Die bieden aanknopingspunten om het rechterlijk besluitvormingsproces te verbeteren. Voor beleidsmakers zijn daarentegen de hoofdstukken over effectiviteit van handhaving en naleving van regels in het bijzonder bruikbaar.” Mascini vult aan: “Daarnaast bevat het boek hoofdstukken die ondersteuning bieden bij het lezen van empirisch-juridisch onderzoek en bij het maken van keuzes bij het zelf uitvoeren van empirisch-juridisch onderzoek. Ook sluit elk hoofdstuk af met een opsomming van wat de belangrijkste inzichten zijn voor de praktijk.”
Heeft het schrijven van dit boek ook impact gehad op jullie eigen onderzoek?
Holvast blikt terug op de totstandkoming van het boek: “Het redigeren van het boek en het schrijven van verschillende hoofdstukken heeft ons denken over ons vakgebied aangescherpt. Het heeft ons in het bijzonder doen nadenken over de meerwaarde van verschillende empirische inzichten voor het werk als jurist. Het daagde ons uit om de resultaten van empirisch onderzoek op een voor een breed publiek begrijpelijke manier voor het voetlicht te brengen.” Mascini stelt: “Ook hebben we hierdoor een beter overzicht gekregen van het onderzoeksveld en hoe de verschillende onderdelen zich tot elkaar verhouden.”
- Onderzoeker
- Onderzoeker
- Onderzoeker
- Meer informatie
Tijdens een studiemiddag op 13 september, 13.30-17.00 uur te Utrecht, georganiseerd door de Vereniging voor de Sociaal-wetenschappelijke bestudering van het Recht (VSR) en de Academies voor wetgeving en voor overheidsjuristen vindt de feestelijke lancering van het boek plaats. Daarnaast zal naar aanleiding daarvan breder gediscussieerd worden met academici en mensen uit de praktijk over nut en noodzaak van empirische inzichten voor juristen.
