De uitspraak liet maar liefst dertien jaar op zich wachten, maar de boeren die de dupe waren van olielekkages in Nigeria zijn in het gelijk gesteld. De uitspraak heeft verstrekkende gevolgen, verwacht jurist Liesbeth Enneking, bijzonder hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Er spelen wereldwijd veel meer van dit soort zaken waarbij multinationals betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen of milieuvervuiling.
Bij die procedures is het nooit tot een eindoordeel gekomen zoals nu in de zaak tegen Shell. "Veel van die zaken worden in een vroeg stadium verworpen", zegt Enneking in Nieuws & Co op NPO Radio 1. "Soms wordt er geschikt, maar in deze zaak leidt het dus daadwerkelijk tot een gemotiveerd eindoordeel van de rechter en ook nog in het voordeel van de eisers, de boeren en Milieudefensie."
Relevant voor andere zaken
Shell heeft dus een verantwoordelijkheid tegenover de mensen in de Nigerdelta, concludeert Enneking. "Ik kan me voorstellen dat het ook bij andere multinationals te denken geeft dat je ook op hoofdkantoorniveau verantwoordelijk gehouden kunt worden voor iets dat in een gastland gebeurt." Juristen van andere multinationals zullen de motivering van de rechter daarom waarschijnlijk met belangstelling gaan doorspitten. "Ik kan me voorstellen dat bedrijven die opereren in landen waar mensenschendingen of milieuvervuiling het gevolg zijn van de activiteiten daar, en die daar op een of andere manier invloed op kunnen uitoefenen, dat die bedrijven zich nu toch nog eens achter de oren zullen krabben. Niet alleen in Nederland, maar ook daarbuiten."
Dreun voor Shell
"Dit is een behoorlijke dreun voor Shell", zegt Cees van Dam, hoogleraar onderneming en mensenrechten aan de Rotterdam School of Management in het Financieel Dagblad. "Shell heeft altijd heel makkelijk geroepen "sabotage", maar heeft dat hier niet hard kunnen maken. Het bedrijf heeft daarvoor ook gevraagde informatie niet overhandigd."
- Related content
