Wanneer je nadenkt over wat je in de toekomst wil doen, is het belangrijk om voldoende zelfkennis te hebben. Het bouwen aan jouw toekomst start immers bij jezelf! Tijdens je studie bereid je je voor op je toekomstige carrière. Nadenken over wie je bent, waar je goed in bent, wat je leuk vindt begint al tijdens het eerste jaar. Dit helpt je bij het maken van diverse keuzes die je gedurende je studie moet maken (minor, stage, keuzevakken, major, master) Een belangrijke vraag om deze zoektocht mee te starten is: “wie ben ik?”
Hoe beter je jezelf kent, hoe beter je kunt inschatten welke baan bij jou past. Een goed zelfbeeld en weten wat jouw sterke en zwakke kanten zijn en wat je belangrijk vindt is niet alleen iets wat jou vooruit helpt, het is ook iets waarvan toekomstige werkgevers verwachten dat je dat kunt.
Hieronder helpen we je verder bij het maken van een zelfanalyse. Mocht je hier nu niet helemaal uitkomen, kan je deelnemen aan één van onze workshops of een individuele afspraak maken met één van de loopbaanadviseurs van Erasmus Universiteit Rotterdam.
Er zijn verschillende manieren die je helpen bij het onderzoeken wie je bent. Bij persoonlijkheidstesten is er geen fout of goed antwoord. De vragen zijn bedoeld om een beter beeld te krijgen van jezelf en je sterke en zwakke eigenschappen.
Voor meer tests of extra uitleg over de uitkomsten, is het verstandig een afspraak te maken bij de loopbaanadviseurs.
De Myers-Briggs Indicator (MBTI) kijk naar jouw natuurlijke gedrag en voorkeur. Het is gebaseerd op Carl Jungs theorie over typologieën waarbij 16 persoonlijkheidstypes worden onderscheiden op basis van vier dimensies. Je kunt hier een MBTI-test doen.
Deze test is ontwikkeld door John L. Holland en beoordeelt jouw persoonlijkheid op basis van interesses. Nadat je een vragenlijst over je interesses hebt ingevuld, ontvang je een codecombinatie bestaande uit letters, welke gelinkt kunnen worden aan beroepen.
Big Five is een theorie waarin vijf dimensies worden onderscheiden waarmee algemene persoonlijkheidstrekken kunnen worden beschreven.
Deze test helpt je bij het identificeren van de rol(len) die jij van nature aanneemt binnen groepen. Centraal in deze theorie staat het belang van de aanwezigheid van alle rollen, om zo een team succesvol te laten werken
Je kwaliteiten vertellen waar je goed in bent en kunnen het best worden uitgelegd aan de hand van je vaardigheden, je kennis en je persoonlijkheid.
Je vaardigheden ontwikkel je tijdens en na je opleiding. Dit kan door middel van werkervaring, het volgen van vakken, deelnemen aan workshops, netwerkevents of trainingen en het doen van vrijwilligerswerk maar ook door andere activiteiten die je in je vrije tijd doet. Door nieuwe ervaringen ontwikkel je nieuwe vaardigheden. Wanneer je regelmatig op je ervaringen en vaardigheden reflecteert, helpt dit jezelf beter te leren kennen. Je vaardigheden zijn een belangrijk verkooppunt tijdens het solliciteren, het is de mogelijkheid om je te onderscheiden van andere sollicitanten.
Het is onmogelijk om overal in uit te blinken, maar onthoudt dat een nieuwe vaardigheid aanleren een doorgaand proces is.
Om een succesvol professional te worden, is het van belang om je vaardigheden te blijven ontwikkelen en verbeteren. Deze activiteiten helpen je, je vaardigheden te ontwikkelen en dragen bij aan de ontwikkeling van je ‘employability’. Employability is een term die je veelvuldig zult tegen komen wanneer je meer leest over de arbeidsmarkt. Employability gaat over de verantwoordelijkheid die jij hebt als (toekomstig) werknemer om jezelf te blijven ontwikkelen zodat je inzetbaar bent en blijft in/op de veranderende arbeidsmarkt. Het vergroten van je employability kan op verschillende manieren:
- Via je studie: Door het volgen van (extra) vakken, seminars, minors, stages en het doen van (groeps)opdrachten.
- Buiten je studie: het deelnemen aan netwerk evenementen en commissies, het hebben van bijbaantjes of vrijwilligerswerk en het doen van een sport.
Om er voor te zorgen dat je duurzaam inzetbaar bent op de arbeidsmarkt, zijn de volgende vaardigheden extra belangrijk:
- Kritisch denken: kritisch denken en handelen gaat voornamelijk over hoe jij een situatie inschat en hierop reageert. Belangrijke onderdelen hiervan zijn: logisch redeneren, systematisch problemen benaderen, iets van verschillende kanten kunnen bekijken, argumenten herkennen en uiteenzetten, verbanden kunnen leggen en dingen vanuit een breder perspectief kunnen zien, , reflecteren op je eigen acties en je mogelijkheden om problemen zelf op te lossen op een creatieve en innovatieve manier.
- Creativiteit: creativiteit is meer dan ‘outside the box’ denken. Het gaat om de vaardigheid om nieuwe dingen te bedenken terwijl je gebruik maakt van technieken zoals brainstormen en mind mapping. Vanuit deze fase moet je in staat zijn om door te pakken en je nieuwe ideeën uit te werken.
- Samenwerken: uit de Eurobarometer, een onderzoek gehouden onder internationale werkgevers, bleek dat samenwerken de meest waardevolle vaardigheid is voor nieuwe medewerkers. Van alle recruiters, bestempelt 67% ‘teamwork’ als belangrijk.
- Cross-cultureel begrip: in de huidige globaliserende wereld, worden/zijn organisaties steeds meer internationaal georiënteerd (kijk ook bij ‘Cross cultural skills). Daarom is het belangrijk dat werknemers gemakkelijk bewegen in een interculturele werkomgeving. Cross cultureel begrip is niet enkel belangrijk bij internationale bedrijven. Het is ook van toepassing op de werkvloer waar mensen van dezelfde nationaliteit maar verschillende achtergronden samenwerken.
- Communiceren: onder goede communicatie valt schriftelijke en mondelinge communicatie en luisteren. Het is belangrijk om alle drie de competenties goed te (blijven) ontwikkelen. Effectief communiceren kan alleen wanneer je weet hoe je informatie goed op je publiek/gesprekspartner kan overdragen doordat je je in het perspectief van je publiek/gesprekspartner kunt verplaatsen.
- Computer- en ICT-kennis: IT is een onvermijdelijk onderdeel van elke baan en zal steeds belangrijker worden naarmate de digitalisatie verder doorzet. Voor jouw duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt is het belangrijk om op de hoogte te blijven van deze veranderingen en je ICT- vaardigheden te blijven ontwikkelen.
Verantwoordelijkheid voor eigen loopbaan: zoals reeds genoemd is de arbeidsmarkt aan het veranderen: Jij bent verantwoordelijk voor jouw toekomst en dit vraagt om diverse vaardigheden en een strategie wanneer je als pas afgestudeerde aan het werk wilt. Doen wat je wordt opgedragen is niet meer afdoende, je moet bewust je eigen pad kiezen tijdens je zoektocht naar je droombaan. Dit vraagt om flexibiliteit, aanpassingsvermogen en initiatief kunnen nemen.
Er zijn verschillende manieren waarop je bovenstaande vaardigheden kunt ontwikkelen. Hieronder vind je een lijst van activiteiten die je wellicht op een idee brengen.
Kennis is iets wat je opbouwt door levenservaring, werkervaring, studeren en door sociale interacties met anderen. Kennis verwerven is net als vaardigheden eigen maken een doorgaand proces. Het is belangrijk stil te staan bij het feit dat kennis iets is wat je kan verbreden en verdiepen.
Wanneer je onderzoekt welke loopbaan goed bij jou past, is het in kaart brengen van je kennis een goede stap. Welke kennis bezit je reeds welke kennis zou je willen toepassen in een toekomstige baan? Sta eens stil bij de vakken die je hebt gevolgd en erg leuk vond of welke specifieke onderwerpen je interesse aanwakkerde. Je kan jezelf de volgende vragen stellen om je op weg te helpen:
- welke vakken vond ik heel leuk?
- Voor welke vakken haalde ik hoge cijfers?
- Welke studieboeken vond ik leuk om te lezen?
- Welk essay vond ik interessant om te schrijven?
- Welke opdracht heb ik veel uitgebreider gemaakt dan nodig omdat ik het onderwerp zo leuk vond?
De antwoorden op deze vragen kunnen je verder helpen in je zoektocht wat je zoekt in je toekomstige baan.
Persoonlijke kenmerken geven je een indicatie van waar je goed in bent (zo kun je bijvoorbeeld sociaal, flexibel, overtuigend, goed georganiseerd, verantwoordelijk, vriendelijk zijn). Deze kwaliteiten zijn soms moeilijk om op te merken omdat ze zo eigen zijn. Het kan daarom goed zijn er naar te vragen bij mensen in je omgeving of een aantal vragenlijsten in te vullen. Bij het onderzoeken van persoonlijke kenmerken, zou je ook gebruik kunnen maken van het Kernkwadrant. Op YouTube vind je hier veel informatieve filmpjes over om je op weg te helpen.
Door er achter te komen wat je interesses en drijfveren zijn, krijg je een beter beeld welke opleiding, traineeship of baan bij je past.
Interesses zijn situaties, gewoontes of taken die van nature jouw aandacht trekken en je nieuwsgierigheid aanwakkeren. Interesses zijn ook activiteiten die je leuk vindt om te doen in het dagelijks leven. Dit betekent dat je werk, je sociale leven en wat je thuis doet informatie geeft aan jou (maar ook aan recruiters en werkgevers) wat je interesses zijn.
Dus hoe ziet jouw dagelijks leven eruit? Wat vind je leuk om te doen? Welke activiteiten doe je graag? Het vertelt je allemaal iets over jouw interesses. Het is belangrijk eens na te gaan hoe groot de rol van jouw interesses is in het zoeken naar een toekomstige baan.
Het kan helpen om een studiekeuze test te maken of een beroepskeuzetest.
Het is belangrijk om inzicht te hebben waar jij veel waarde aan hecht. Deze waarden werken als motivatie en drijfveer tijdens jouw loopbaan.
Dr. Edgar Schein onderscheidt 9 loopbaanwaarden:
- Levensstijl
- Dienstverlening/toewijding (
- Ondernemingsgerichte creativiteit
- Autonomie/onafhankelijkheid
- Veiligheid/stabiliteit
- Uitdaging
- Technisch/functioneel
- Sociale interacties, relaties
- Management
Test hier welke loopbaanwaarden voor jou het zwaarst wegen.
Ervan uitgaande dat je naar aanleiding van de vorige vragen bij jezelf te rade bent gegaan, heb je nu een beter beeld welke van jouw motivaties, interesses en persoonlijke loopbaanwaarden invloed hebben op jouw carrière/loopbaankeuze. Toch is dat niet genoeg om een weloverwogen keuze te maken! Werken gaat niet enkel om interesses, het gaat ook over praktische taken die je moet uitvoeren en de manier waarop je deze uitvoert.
Denk hier eens over na terwijl je de volgende vragen beantwoord:
- Vind je het leuk om onderzoek te doen, om echt de diepte in te gaan, of:
- Geef je de voorkeur om mensen of bedrijven te helpen/adviseren bij het oplossen van hun problemen, of:
- Heb je liever invloed en ben jij liever degene die de beslissingen maakt, of:
- Vind jij het leuk om beleid voor de toekomst te maken van een bedrijf/organisatie, of:
- Vind je het leuk om doelmatig een team te begeleiding naar het behalen van hun doel, of:
- Vind je het leuk om professionals te ondersteunen (juristen, HR, ICT) zodat zij hun werk zo goed mogelijk kunnen uitvoeren?
Hiernaast kan je ook denken aan taken zoals: schrijven, adviseren, organiseren, presenteren, spreken, studeren, begeleiden, ondersteunen, promoten.
De volgende stap is om te onderzoeken binnen welke sector je graag aan de slag zou willen. Je gekozen sector kan namelijk invloed hebben op je master keuze, maar geeft ook aanknopingspunten welke vaardigheden extra aandacht verdienen en welke je misschien nog moet ontwikkelen.
We hebben verschillende bronnen verzameld waarin je informatie kunt vinden over verschillende sectoren:
- Glassdoor – informatie over bedrijven geplaatst door werknemers en sollicitanten
- Magnet.me ontdek carrièremogelijkheden
- Career tests – onderzoek welke baan bij je past
- Intermediair – informatie over het vinden van een baan en vacatures
- Careerwise – Ontdek welke bedrijfscultuur bij jou past
Wanneer je eenmaal weet wie je bent, waar je goed in bent en wat je graag zou willen doen is het tijd om alles naast elkaar te leggen en een weloverwogen keuze te maken. Dit proces kan worden weergegeven in drie cirkels. Het stuk waar deze drie cirkels elkaar overlappen is het stuk waar je, je op moet focussen tijdens je zoektocht. Dit is immers het punt waar al jouw eigenschappen, kenmerken en ambities in samenkomen.
Nu je een heleboel nieuwe dingen over jezelf hebt geleerd is het belangrijk kennis om te zetten in acties.
Schrijf op wat voor informatie je nodig hebt om de volgende beslissingen te maken:
- Heb je informatie nodig over een specifieke branche, organisatie of bedrijf?
- Heb je informatie nodig over de inhoud van specifieke banen?
- Zou je graag met iemand uit jouw toekomstige werkveld willen praten?
- Weet je al hoe je een succesvolle sollicitatiebrief schrijft?
- Weet je wat het betekent om in het buitenland te gaan studeren?
- Wil je een specifieke vaardigheid ontwikkelen?
- Heb je meer informatie nodig over het sollicitatieproces?
- Weet je alles al over netwerken?
- Wil je misschien een afspraak maken bij een loopbaanadviseur?
Bij het zoeken naar antwoorden op bovenstaande vragen, kunnen onderstaande links je verder helpen: