Hij geldt als een van de grote Nederlandse dichters van rond 1900, maar ik betwijfel of hij nog veel gelezen wordt. Veel van de poëzie van J.H. Leopold (1865-1925) is echter verrassend modern, en zeker zijn latere gedichten trekken zich weinig aan van vaste rijmschema’s of andere genreconventies. Uiteraard lezen we zijn eigen tijd terug, maar een regel als ‘het somber golvende gewoel / van burgers en van vreemdelingen’ (uit ‘Soms in de volte van de straat’) om het drukke stadsleven te karakteriseren, is ook nu erg herkenbaar.
Leopold woonde vanaf 1892 in Rotterdam, waar hij aan het Erasmiaans Gymnasium een aanstelling kreeg als leraar klassieke talen. Tijdgenoten beschreven hem als een charmante, energieke docent. Later, toen hij steeds meer last kreeg van hardhorendheid, zonderde hij zich meer en meer af.
Hoewel Leopold het grootste deel van zijn leven in Rotterdam woonde, op een bovenetage in de Van Oldenbarneveltstraat, heeft de stad nauwelijks sporen nagelaten in zijn poëzie. Het Leeskabinet heeft hij echter zeker gekend: in de collectie bevindt zich een exemplaar van de eerste druk van zijn Verzen (Brusse, 1913), met daarin geplakt een herkomstbiljet ‘Geschenk van den Dichter’.
Onlangs verwierven wij twee bibliofiele uitgaven van zijn prozagedicht ‘Maân Ibn Zaida’, een parabel over een gelijknamige Perzisch heerser, die voor nieuwe machthebbers moet vluchten. De bijzonder fraaie, in gemarmerde omslagen uitgevoerde boekjes werden in 1980 uitgeven door de Arethusa Pers van Herber Blokland, in 75 genummerde exemplaren. Eén in het Nederlands, het andere exemplaar in Engelse vertaling. Beide bevatten een originele ets, van twee verschillende kunstenaars. In de Nederlandse editie is het een prent van de Litouwse graficus en boekillustrator Grazina Didelyte, in de Engelse van de Tsjechische Olga Vychodslova. De boekjes zijn een welkome aanwinst voor de groeiende collectie Rotterdamse bibliofiele uitgaven!
Voor wie de gedichten van Leopold wil proberen, raad ik aan om met U missen en u niet ontgaan te beginnen, een door Erik Lindner gemaakte en ingeleide keuze uit zijn oeuvre. [90.65 LEOP]