Deze zomer wisten we de hand te leggen op een mooi exemplaar van een echte Rotterdamse literaire klassieker: de roman Stad door Ben Stroman uit 1932. Het boek geldt als een van de weinige nieuwzakelijke werken in de Nederlandse literatuur. Journalist en schrijver Stroman beschrijft in zijn boek in een reportageachtige stijl fragmenten uit het leven van een aantal Rotterdammers uit verschillende sociale klassen.
De beschreven gebeurtenissen zijn vluchtig, de mededelingen zakelijk; de lezer moet zelf het verhaal construeren. Het boek is sterk filmisch van karakter. Bijzonder is de inbreng van vormgever Paul Schuitema: hij ontwierp het stofomslag, maar deed ook de typografie. Opvallend daarin is het gebruik van ‘optische zegging’: een krantenbericht is gezet in een krantenletter, een etalage-opschrift in een opvallende reclameletter. Over hun samenwerking schreef Stroman: ‘Op Pauls zolder-atelier hebben we uren zitten passen en meten. Nu eens de tekst richtend naar de bladspiegel, dan met de bladspiegel een beeld oproepend, dat de tekst visueel tot leven moest brengen.’
Vanwege de kwetsbaarheid en zeldzaamheid wordt Stad opgenomen in de Bijzondere Collecties en is dan ook niet uitleenbaar, maar wel op verzoek in te zien.
Ben Stroman, Stad, vormgeving en omslag Paul Schuitema, Rotterdam (Brusse) 1932.