In de luchtbrug, voor de ingang naar de Universiteitsbibliotheek, is een deel van de Randtriever opgesteld. De Randtriever was de boekenrobot van de UB, die tussen 1969 en 2014 heeft gefunctioneerd in het magazijn van de bibliotheek.
Het was één van de opmerkelijkste technische vernieuwingen in de Nederlandse bibliotheekwereld en een voorloper van de distributiesystemen die bijv. Bol.com of Amazon nu gebruiken.
De installatie bestond uit acht stellingstraten met een capaciteit van 220.000 boeken. In elke straat reed een elektronisch bestuurde ‘master column’ heen en weer om containers met boeken op te halen en terug te zetten. De boeken werden in containers via een stelsel van transportbanden naar en van de studiezaal vervoerd. Een aangevraagd boek kon door het systeem in tien minuten worden geleverd. Bij de renovatie van het bibliotheekgebouw in 2015 werd de Randtriever ontmanteld. Het complexe systeem was door het teruglopen van de uitleningen niet meer rendabel.
De Randtriever werd oorspronkelijk ontwikkeld door het Amerikaanse firma Remington Rand en de Universiteitsbibliotheek. Het heeft nog wel wat voeten in de aarde gehad om het systeem vlekkeloos te laten werken. In de beginjaren kon de Randtriever door mechanisch-elektrische problemen gemiddeld slechts enkele uren per dag worden ingezet. Niet erg efficiënt, daarom werd eind jaren zeventig de Randtriever volledig gerenoveerd, op initiatief van de Universiteitsbibliotheek. Daarbij werd het systeem computergestuurd gemaakt en beter beveiligd tegen uitval.
De Rotterdamse Randtriever is de enige die ooit in Europa is gebouwd. Ook in Amerika is de inzet van deze installatie beperkt gebleven tot enkele kleinere systemen, die eind jaren 1980 allemaal buiten gebruik waren gesteld. Het principe, een mechanisch, via de computer aangestuurd transportsysteem, genereerde wel veel belangstelling vanuit de internationale bibliotheekwereld. Tegenwoordig zouden distributiecentra niet kunnen functioneren zonder dergelijke systemen.
In 2012 werd een video gemaakt, waarin de werking van de Randtriever wordt uitgelegd.
Meer lezen?
Gerard Frishert, Monument Woudestein. Cultuurhistorische verkenning deel 5: waardestelling Randtriever, 2e druk, Rotterdam 2019.
Leen Meyboom, ‘The Randtriever at Erasmus University, Rotterdam 1969–1990: two decades of change in mechanical books storage", Library Hi Tech 8 (1990) nr. 3, pp. 83-85
Marko de Haan, ‘Waarom dat apparaat in de UB-luchtbrug zo bijzonder is’, Erasmus Magazine 19 maart 2019
Randtriever in bedrijf, 1969-2014
