Op zoek naar de link tussen eetproblemen en autisme

Dat ze onderzoeker is geworden was voor haar ouders geen verrassing, vertelt Pauline. “Ik stelde altijd al veel vragen. Ook op school wilde ik nog beter snappen hoe dingen in elkaar zitten. Als mensen-mens vind ik het interessant te ontdekken waarom mensen zich gedragen zoals ze zich gedragen.”

Generation R

Pauline doet onderzoek naar het ontstaan van psychische problemen in de kindertijd. Wat zijn risicofactoren voor autisme, depressie of eetstoornissen? En kunnen we psychische problemen bij jongeren voorspellen? Ze maakt daarbij gebruik van gegevens uit een onderzoek wat al in 2001 startte en nog steeds loopt: Generation R. Het is een onderzoek naar de groei, ontwikkeling en gezondheid van opgroeiende kinderen in Rotterdam. “We volgen ze al vanaf de vroege zwangerschap en blijven dat doen totdat ze volwassen zijn. En we proberen antwoord te krijgen op de vraag waarom het ene kind zich optimaal ontwikkelt en het andere kind niet of minder”, legt Pauline uit.

ARFID

Zo ontdekte ze met behulp van de gegevens dat er een samenhang is tussen eetgedrag en veelvoorkomende psychische problemen in de kindertijd. Pauline: “De helft van de kinderen maakt een fase door waarin ze moeilijker eten. Dat is normaal. Vaak gaat dat voordat ze zes zijn vanzelf weer over. Maar sommige kinderen blijven ook na hun zesde moeite houden met eten, soms met een eetstoornis tot gevolg.” Een voorbeeld daarvan is de eetstoornis Avoidant Restrictive Food Intake Disorder (ARFID). Mensen met ARFID ontwikkelen een dusdanig selectief eetpatroon dat het hun gezondheid beïnvloedt. Eet je te weinig of te weinig gevarieerd, dan heb je een verhoogd risico op ondergewicht en heb je bijvoorbeeld vaker last van obstipatieklachten. ARFID kan er ook voor zorgen dat je opziet tegen een etentje buiten de deur. Een kerstdiner met de familie? Liever niet. En dat terwijl veel ongemak mogelijk te voorkomen is. Het helpt als je er op tijd bij bent, vertelt Pauline. “Door eetproblemen vroeg te signaleren kunnen we kinderen en hun opvoeders helpen, voordat het een vastgeroest, vaak stressvol patroon wordt. Dat is de grote winst van dit onderzoek: dat we mensen eerder kunnen helpen bij de (eet)problemen waar ze in hun leven tegenaan lopen.”

Eetgedrag en autisme

Daarnaast ontdekte Pauline dat er bij kinderen met autisme vaak ARFID-achtige problemen spelen. De sensorische gevoeligheid en behoefte aan voorspelbaarheid die mensen met autisme relatief vaak hebben kan zich ook uiten tijdens het eten. “Eetgedrag kan dus ook een signaal zijn van autisme, een kenmerk wat we kunnen gebruiken om autisme makkelijker te herkennen. Met name vrouwen met autisme kunnen hier baat bij hebben, omdat bij hen klassieke, sociale autismekenmerken vaak minder zichtbaar zijn, terwijl ze wel vaak problemen ervaren met eten ”, vertelt Pauline. “Weten dat je autisme hebt kan helpen om bijkomende problemen beter te begrijpen. Ook eetproblemen. Het helpt je ermee te leren omgaan.”

Genieten van interesse van studenten

Die interesse in mensen en hun gedrag ziet Pauline ook terug bij haar studenten in de Master Klinische Kinder- en Jeugdpsychologie. En daar kan ze oprecht van genieten. “Als je als kinderpsycholoog aan de slag wilt, dan is deze master een uitstekende voorbereiding. Wat ik heel mooi vind is als studenten zelf initiatief nemen. Bijvoorbeeld als ze voor hun masterscriptie met een onderzoeksvraag aankomen die ze met de gegevens uit Generation R willen onderzoeken. Ik zie dan dat ze meer willen weten, dat ze nieuwsgierig zijn. En dan gaat er een wereld voor ze open, want er is in dit onderzoek zo veel data beschikbaar!”