In het kader van het My First Smartphone festival bij Beeld & Geluid in Hilversum (23-24 maart, 2024), was Chiara de Jong te gast bij Digitaal op BNR Nieuwsradio. Want op welke leeftijd geef je kinderen hun eerste smartphone? En hoe kan je hen leren omgaan met de risico’s van hun onlinewereld, terwijl ze de kansen daarvan zoveel mogelijk kunnen blijven benutten? Chiara bespreekt de eerste bevindingen van het Media Movez project, een participatief onderzoek naar de digitale weerbaarheid van kinderen, onder leiding van Prof. dr. Esther Rozendaal.
Er zijn nog weinig wetenschappelijke inzichten over de ideale leeftijd waarop je kinderen hun eerste smartphone kan geven, zoals bijvoorbeeld bij het behalen van een rijbewijs. Wat we wel weten is dat het goed is om nieuwe dingen, zoals het autonoom navigeren in je digitale wereld, te oefenen en om dat oefenen samen met een meer ervaren persoon te doen, zoals een ouder of andere opvoeder. Vanuit die redenering menen veel experts dat de leeftijd van 10-12 jaar oud een goed moment is, omdat kinderen dan nog redelijk open staan voor hulp van opvoeders en die opvoeders ook vaak nog mee mogen kijken met kinderen online. De sociale steun en praktische hulp die ze daardoor ervaren, lijkt een positieve invloed te hebben op de digitale weerbaarheid van kinderen.
Een eerste stap in kinderen ondersteunen om zich digitaal weerbaar te gedragen online, is om kinderen actief te betrekken in onderzoek naar hun digitale wereld. Zij zijn goed in staat om te reflecteren op die wereld en aan te geven welke hulp zij nodig hebben om zich digitaal weerbaar te gedragen online. Door kinderen te betrekken bij onderzoek en interventie-ontwikkeling, bestaat er een grotere kans dat de oplossingen aansluiten bij hun belevingswereld en ervaringen en dus een positieve impact hebben op hun digitale weerbaarheid online.
Dat betekent niet dat kinderen als enigen verantwoordelijk zijn voor een veilige digitale wereld en voor hun eigen digitaal weerbare gedrag binnen die wereld. We pleiten er wel voor om kinderen daarin ook wat touwtjes in handen te geven. Dat kan bijvoorbeeld door hen te helpen om hun stop-en-denk vermogen (i.e., cognitieve functies) verder te ontwikkelen, maar ook door hen te laten reflecteren op hun onlinewereld en hen intrinsiek te motiveren om zich digitaal weerbaar te gedragen online.
Meer informatie: Het hele interview met onder andere Chiara de Jong luister je hier. Het essay dat Esther Rozendaal en Chiara de Jong schreven voor Unicef – in het kader van de digitale leefomgeving van kinderen, vind je hier.
In de media
- Onderzoeker
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, communicatie ESSB | 06 83676038 | kooistra@essb.eur.nl