Onderzoek naar veerkracht met en door kinderen in Rotterdam- Rijnmond

Op weg naar de wc

Zo ontstond ook het idee voor een burgerwetenschapsproject met leerlingen op verschillende basisscholen in Rotterdam-Rijnmond. Ruth: “Ik was op weg naar de wc, toen ik Brian tegenkwam. We raakten aan de praat over veerkracht en coping, de manier waarop iemand met problemen en stress omgaat. Het leek ons beide interessant te onderzoeken hoe dat werkt bij kinderen. Maar dan op zo’n manier dat kinderen zelf ook betrokken zouden worden bij het doen van onderzoek.”

Onderzoekend leren

Het bleef niet bij dat gesprek op de gang. In samenwerking met het EUR Wetenschapsknooppunt ontwikkelden Ruth en Brian een lessenreeks waarin kinderen door middel van onderzoekend leren aan de slag gaan met hun eigen veerkracht. Op die manier doen de kinderen hun eigen onderzoekje en helpen ze met het grotere onderzoek naar veerkracht bij kinderen. Ruth en Brian hebben hun eerste zoom-meetings met basisschoolklassen achter de rug. Hun aanpak blijkt een groot succes. Ruth: “De kinderen hebben met ons gedeeld wat zij hebben onderzocht. Heel mooi om te zien welke vragen zij zelf hebben. Is er verschil tussen jongens en meisjes als het gaat om veerkracht? Hoe komt het dat de een beter met tegenslag om kan gaan dan de ander? En als je nou geen opties ziet na tegenslag?” De klas waar Ruth en Brian zojuist mee hebben gezoomd, had zelfs nagedacht over de presentatie van hun gegevens en er een diagram van gemaakt. Het maakt beide onderzoekers erg enthousiast.

Optimisme en zelfvertrouwen

Want laat dat nou precies het doel zijn van dit onderzoeksproject: kinderen op jonge leeftijd in aanraking brengen met zelf onderzoek doen. Bovendien vinden Ruth en Brian het thema veerkracht bijzonder relevant. “Juist nu is het belangrijk dat kinderen en jongeren leren omgaan met tegenslag en veranderingen. Dat ze veerkracht kunnen tonen als er problemen zijn. Of het nu gaat om grote dingen, zoals het verlies van een naaste of om iets kleins, zoals een teleurstellend cijfer op school”, vertelt Ruth. Met het onderzoeksproject willen Ruth en Brian de landelijke discussie over wat kinderen echt nodig hebben veranderen. Beide onderzoekers vinden dat er op dit moment te veel focus is op leerachterstanden bij kinderen. Brian en Ruth geloven in 2 essentiële bouwstenen die veel belangrijker zijn: optimisme en zelfvertrouwen. Brian: “Leren is belangrijk, maar het begint bij goed in je vel zitten. Geluk is de basis voor een positieve ontwikkeling. En optimisme gebruik je niet alleen in goede situaties, maar helpt je ook om te gaan met minder fijne ervaringen.”

Brian over Ruth:

“Ruth wist al op jonge leeftijd dat ze psychologie wilde studeren. Dat heeft ze ook gedaan, aan de KU Leuven. Ze vindt het reuze interessant hoe mensen omgaan met tegenslag en moeilijkheden. Ruth is sympathiek. Ze is gek op kennis en onderzoek, maar heeft ook een zorgende kant. Ruth komt uit België en heeft, zoals zij dat in het Vlaams zegt een ‘bijberoep’: een dag in de week werkt ze als zelfstandig psycholoog. Dat houdt haar in touch met de praktijk en de mensen en thema’s die haar interesseren.”

Ruth over Brian:

“Brian is een super gedreven, gepassioneerde en sociale onderzoeker. Hij studeerde Educational Science aan de Open University in Engeland. Hij komt oorspronkelijk uit Amerika, heeft daar met zijn Nederlandse vrouw 10 jaar gewoond en verhuisde toen naar Nederland met het voornemen om na tien jaar weer terug te verhuizen. Inmiddels woont hij al 22 jaar in Nederland, dus die wedstrijd heeft hij verloren… Hij mist in Nederland de hotdog en in Amerika de frikandellen.”