Op 12 oktober vond de Wetenschapsochtend Kinderopvang plaats op het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Beleidsmedewerkers kinderopvang van SZW en medewerkers van verschillende andere ministeries kwamen bijeen om kennis te vergaren van wetenschappelijk inzichten die betrekking hebben op de kinderopvang (0-4 jaar) en buitenschoolse opvang (4-12 jaar). Michelle Achterberg, postdoctoraal onderzoeker bij het SYNC-lab aan de Erasmus Universiteit Rotterdam verzorgde twee deelsessies over “Breinontwikkeling en sociaal gedrag in de kinderopvang”.
Afwijzing komt bij kinderen harder aan
Tijdens de conferentie, verzorgde Achterberg twee deelsessies die focusten op twee belangrijk behoeften van opgroeiende kinderen: sociale relaties en autonomie. Naar die eerste behoefte heeft Achterberg haar proefschrift geschreven. Onderzoek laat zien dat vanaf circa 7 jaar het breinnetwerk voor sociale feedback verwerking al erg vergelijkbaar is met dat van een volwassenen. Dit geldt niet voor het netwerk dat zorgt voor gedragsregulatie (bijvoorbeeld woede onderdrukken nadat je bent afgewezen), die is bij kinderen nog volop in ontwikkeling. Achterberg: “Het is vanaf de bovenbouw in de kinderopvang daarom mogelijk belangrijk om naast de relatie tussen pedagogisch medewerker en kind, ook extra aandacht te besteden aan de relatie tussen kinderen onderling. Kinderen van deze leeftijd blijken een sterke behoefte te hebben aan sociale relaties met leeftijdsgenoten, hun brein is er als het ware voor geprogrammeerd.”
Autonomie zorgt voor enthousiasme
Naast de behoefte voor sociale relaties, hebben opgroeiende kinderen ook steeds meer behoefte aan autonomie. Zelf beslissingen kunnen en mogen maken draagt bij aan het uitgroeien tot competente volwassene. In de sessie werd samen met de aanwezigen nagedacht over creatieve manieren van buitenschoolse opvang om kinderen te betrekken bij activiteiten en hen tijdens activiteiten ook meer autonomie te laten ervaren. “Tijdens de sessie hebben we besproken hoe je kinderen enthousiast kan maken voor de Buitenschoolse Opvang. Een leuk initiatief wat voorbijkwam is de yellowbellies: een buitenspeelse opvang. Innovatieve opvanglocaties zoals deze laten zien, dat het meenemen van de behoeften van opgroeiende kinderen (zoals in team verband sporten) kan bijdrage aan de positieve ervaring die kinderen hebben op de opvang”.
De kennis die Achterberg heeft gedeeld op de wetenschapsochtend wordt als input gebruikt voor het beleid rondom kinderopvang en buitenschoolse opvang. De directeur Kinderopvang van het ministerie SZW sprak daarbij de ambitie uit om meer te richten op Evidence Based Beleid.
- Onderzoeker