Jongeren over de klimaatcrisis:

Jongeren willen hun zorgen omzetten in actie

De meeste jongeren zijn zich bewust van klimaatverandering; 79% geeft dit aan in een online enquête. Ongeveer 56% van de jongeren onderneemt in hun dagelijks leven acties tegen de klimaatcrisis, zoals de verwarming lager zetten of minder spullen kopen. Een deel van de jongeren ervaart door de klimaatcrisis een lager mentaal welzijn en maakt zich zorgen over de toekomst. Het manifest toont echter dat jongeren 'agents of change' kunnen zijn door hun zorgen om te zetten in actie. Ze willen graag samenwerken met anderen voor het klimaat en merken dat samen praten of actie ondernemen helpt hun zorgen te verlichten. Dit past bij de adolescentie, waarin vriendschappen een belangrijke rol spelen. Samen iets doen voor het klimaat kan jongeren ook kracht geven, wat het negatieve effect van de klimaatcrisis op hun mentale welzijn mogelijk kan verminderen.

Hoogleraar Eveline Crone vertelt: 'De wereld verandert snel en juist nu is het belangrijk dat beleidsmakers de stem van jongeren echt serieus nemen, want het gaat om hun toekomst. Als wetenschappers proberen we de kennis en handvatten te bieden om dit mogelijk te maken.'

Klimaatonderwijs is erg belangrijk

De jongeren die weinig of geen actie ondernemen, geven aan dat dit komt doordat ze weinig kennis hebben over klimaatverandering en het niet als crisis zien. In sommige jongerenpanels kwam aan bod dat klimaatproblemen niet worden besproken op school, en jongeren vragen zelf om het verplicht stellen van klimaatonderwijs op de middelbare school.

Onderzoeker Anne-Wil Kramer legt uit: 'Klimaatonderwijs werkt het beste wanneer het geïntegreerd wordt in bestaande vakken. Het belang van klimaatverandering als crisis wordt het duidelijkst in vakken zoals maatschappijleer en burgerschap, in plaats van alleen bij aardrijkskunde. Dit komt omdat het niet alleen belangrijk is om kennis te hebben over klimaatverandering zelf, maar ook over hoe je ermee kunt omgaan, nu en in de toekomst.'

Jongeren willen meebeslissen over hun toekomst

Het manifest laat tot slot zien dat jongeren graag willen meebeslissen over hun toekomst. Onderzoeker Lysanne te Brinke: 'Tijdens brainstorms met jongeren ontdekten we dat jongeren  veel ideeën hebben over mogelijke oplossingen voor de klimaatcrisis, maar zich vaak niet gehoord voelen door beleidsmakers. Als je het gevoel hebt dat beleid niet met jou gemaakt wordt, ben je ook minder bereid om je gedrag aan te passen'. Jongeren pleiten daarom voor het aantoonbaar meenemen van het jongerenperspectief in beleidsbeslissingen over klimaat, bijvoorbeeld met een generatietoets.

Minister Rob Jetten (Partijleider D66 en minister voor Klimaat en Energie): Ik spreek veel jongeren die zich door klimaatverandering zorgen maken over hun toekomst. Nederland heeft nu al te maken met hevige overstromingen, hete zomers en mislukte oogsten. Laat dat een boodschap zijn aan de nieuwe coalitie: trap nu niet op de rem. Laten we nu samen de klimaatklus klaren. Dat is goed voor de planeet én voor onze portemonnee.'

Bekijk het manifest hier.

Over YoungXperts

YoungXperts is een platform dat jongeren betrekt bij wetenschappelijk onderzoek naar maatschappelijke vraagstukken. Het initiatief, geleid door onderzoekers van het SYNC Lab aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, integreert wetenschappelijke kennis met jongerenperspectieven, om zo gezamenlijk een bijdrage te leveren aan betere beleidsvorming en maatschappelijke impact.

Onderzoekers Suzanne van de Groep en Anne-Wil Kramer lichten toe: De methode van YoungXperts biedt een unieke ervaring voor impact-gedreven wetenschappers. Het was bijzonder om te zien hoe we wetenschappelijke kennis echt samen met jongeren konden omzetten in concrete acties. De creativiteit van jongeren inspireert ons als wetenschappers om een verschil te maken in hun leven door hun stem een podium te geven.

Dit is de vierde editie van een reeks projecten over de uitdagingen van jongeren, vorige projecten gingen over kansenongelijkheid in het onderwijs, prestatiedruk en de coronacrisis.  De onderzoekers bundelen wetenschappelijke kennis (‘facts’) en creatieve oplossingen en ideeën van jongeren (‘take actions’) in een nieuw manifest. Het onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met de Universiteit Utrecht en Radboud Universiteit Nijmegen.