Psychopaten worden vaak geassocieerd met misdaden, maar ze zijn ook te vinden in alledaagse omgevingen, zoals werk en studie. Josanne van Dongen, associate professor forensische psychologie aan Erasmus Universiteit, bespreekt in een interview met Quest hoe psychopathie zich uit en hoe het te herkennen is. Van Dongen legt uit dat psychopathische kenmerken als manipulatie, egocentrisme en een gebrek aan empathie niet altijd tot crimineel gedrag leiden, maar soms zelfs nuttig kunnen zijn in bepaalde beroepen.
Psychopathische kenmerken komen vaker voor dan je denkt. Hoewel we psychopaten vaak met ernstige misdaden associëren, kan een groot deel van hen uit de criminaliteit blijven. “Met de juiste opvoeding en structuur kunnen sommige psychopaten leren om hun neigingen onder controle te houden,” vertelt Van Dongen.
Bepaalde kenmerken, zoals een lage angstgevoeligheid, kunnen zelfs van pas komen in beroepen zoals chirurgie of het leger, waar emotionele distantie en durf nodig zijn. Van Dongen legt verder uit dat psychopaten geen last ervaren van hun stoornis. Hoewel ze vaak onverschillig staan tegenover anderen en geen diep geluk ervaren, voelen ze ook geen schuld of spijt.
Van Dongen benadrukt dat psychopathie moeilijk te diagnosticeren is. In forensische settings helpt de diagnose echter wel om behandelingen en omgang beter af te stemmen, bijvoorbeeld door rekening te houden met manipulatief gedrag of gewelddadige neigingen.
Lees het hele interview door Annika Verdam in Quest.
- Onderzoeker
