Dr. Iain Todd geeft keynote speech op Humanities and Social Sciences conferentie

Pre-Covid-19 barrières voor een rechtvaardige energietransitie in Zuid-Afrika

Bij een rechtvaardige energietransitie stapt de samenleving over van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie op een manier die alle sectoren van de samenleving in gelijke mate ten goede komt. De CO2-uitstoot per hoofd van de bevolking in Zuid-Afrika is in feite vergelijkbaar met die in Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Dit komt voornamelijk (voor meer dan 75%) door steenkoolcentrales met een hoog koolstofgehalte, want het individuele energieverbruik ligt daar veel lager.

In zijn promotieonderzoek in 2018 heeft Todd een taxonomie van 8 soorten barrières opgesteld die een rechtvaardige energietransitie in Zuid-Afrika tegen werken. Uit zijn interviews bleek dat de belangrijkste barrière een institutionele barrière is, die voornamelijk wordt veroorzaakt door weerstand tegen verandering bij het staatselektriciteitsbedrijf ESKOM. Deze organisatie heeft een lange geschiedenis van het veroozaken van 'rolling blackouts'. Op de twee plek komt de nationale regering waarbij het ontbreekt aan een lange-termijn visie op het gebied van energietransitie. Ten derde is er een 'zittend verzet', het zogenoemde 'Energy-Minerals Complex', die de belangen van de mijnbouwindustrie en de mijnbouwbonden verenigd om verandering tegen te gaan. Deze onderlinge verbondenheid van individuele barrières was een belangrijke bevinding en kan worden toegepast op andere overgangssituaties, zoals de overgang uit de Covid-19-crisis.

Aanpak van de Covid-19-crisis in Zuid-Afrika

Het effect van Covid-19 in Zuid-Afrika heeft een heel ander traject gevolgd dan dat in Europese landen. Dit is te zien in de onderstaande grafiek, dat op basis op basis van de gegevens van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het aantal dodelijke slachtoffers per 1 miljoen inwoners voor drie landen illustreert,

Dit is een fascinerende grafiek die ongetwijfeld nog jaren bestudeerd zal worden. Er werd geen enkele verklaring voor de verschillen gegeven tijdens de conferentie, hoewel de individuele effecten erval wel werden besproken zoals de effecten op de gezondheidszorg, klimaatverandering, waterbeheer, de reactie van de lokale overheid, voedselzekerheid, onderwijs, en communicatie.

Todd beoordeelde 6 gepubliceerde artikelen van Zuid-Afrikaanse auteurs, die de Zuid-Afrikaanse overheidsreactie op Covid-19 op verschillende manieren ondersteunen of bekritiseren. Maar zijn belangrijkste punt was dat alle kritiek, zoals het gebrek aan transparantie in de modellering, de tekorten aan beschermingsmaterialen, de druk op de voedselvoorziening, de bouw van veldhospitalen, de vertragingen in niet-Covid-19 behandelingen, en de toenemende sociale ongelijkheid, ook in de Britse media is ontstaan als kritiek op de Britse regering. Dit versterkt dan ook een belangrijk thema van deze conferentie - dat Covid-19 de grens tussen de ontwikkelde en de ontwikkelingslanden vervaagt.

De impact van Covid-19 op een rechtvaardige energietransitie in Nederland en het Vereningd Koninkrijk.

Zijn presentatie beschreef verder een recent onderzoek naar de impact van Covid-19 op de organisatie van een rechtvaardige energietransitie in Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Er is een prioriteitenlijst opgesteld met tien aanbevelingen voor actiepunten voor een rechtvaardige energietransitie in beide landen. Deze aanbevelingen zijn te te lezen in dit bijbehorende nieuwsartikel.