In de Rotterdamse wijk Bospolder-Tussendijken (BoTu) wordt sinds maart 2019 uitvoering gegeven aan het wijkontwikkelingsprogramma Veerkrachtig BoTu 2028. In 10 jaar tijd moet BoTu ‘de eerste veerkrachtige wijk van Rotterdam’ worden. Sociologiestudenten van de Erasmus Universiteit Rotterdam onderzochten of de door de partijen gebruikte methode Social Impact by Design (SiBD) een goede manier is om veerkracht te versterken. In opdracht van de Kenniswerkplaats Leefbare Wijken en Erasmus Initiative Vital Cities and Citizens heeft socioloog Wenda Doff de uitkomsten van hun onderzoek op een rij gezet.
Veerkrachtig houdt in dat een wijk en haar bewoners weerbaar zijn voor, en positief kunnen omgaan met moeilijke situaties in de wijk. De methode Social impact By Design (SiBD) beoogt om met nieuwe coalities van markt, bewoners en overheid te komen tot nieuwe praktijken van wijkverbetering. Bewoners, bedrijven en ondernemers worden met een open oproep gevraagd om met elkaar teams te maken en plannen te ontwikkelen om de veerkracht van de wijk te verbeteren. Ook kapitaalkrachtige partijen moeten worden aangetrokken om (externe) financiering voor de ontwikkeling van de wijk te organiseren.
Het onderzoek van de studenten bekeek welke uit de literatuur bekende factoren van veerkracht van toepassing waren bij het opstarten van deze teams in het kader van Veerkrachtig BoTu 2028. Welke hulpbronnen zijn beschikbaar? Kwam het initiatief uit bewoners zelf? Hoe is de verbinding met bestaande buurtnetwerken en -organisaties? Stellen instituties en professionals zich responsief op?
Bestaande samenwerking en plannen dominant
De teams bestaan veelal uit gevestigde partijen die al langer samenwerkten en geruime tijd bezig waren met hun plannen. In twee gevallen zijn nieuwe teams gevormd en nieuwe samenwerkingen tussen bewoners, de gemeente en (semipublieke) marktpartijen ontstaan. Het programma SIbD bracht daarmee nieuwe coalities, maar is vooral de mogelijkheid om bestaande samenwerking verder uit te diepen en lopende plannen te concretiseren.
Wel uit de buurt, maar (nog) niet door de buurt
De ingediende plannen ontstaan grotendeels vanuit de buurt. De teams haken ook goed in op de institutionele kant zoals samenwerking met gemeente en andere instanties. De gemeente stelt zich in meerdere teams op als een mee-ontwikkelende partij. Directe betrokkenheid van buurtbewoners bij de uitwerking van de voorstellen bleef tot nu toe beperkt. Daar ligt een grote uitdaging voor de uitvoering van Veerkracht BoTu 2028.
Zelfde hobbels: tijd en geld
Het aantrekken van kapitaalkrachtige private partijen zoals vastgoedontwikkelaars en zorginstellingen kwam minder goed uit de verf. Teamleden hebben wel ruime kennis, expertise en ervaring, maar tijd en financiën zijn beperkende factoren. De plannen zijn voor financiering afhankelijk van subsidies van fondsen en (semi-)overheid. In die zin is SIbD geen wondermiddel voor het opzetten en doorontwikkelen van interventies voor veerkracht.
Veerkracht in de context van wijkontwikkeling | Wenda Doff
In opdracht van Kenniswerkplaats Leefbare Wijken en Erasmus Initiative Vital Cities and Citizens
Juli 2021
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, communicatie Kenniswerkplaats Leefbare Wijken, kooistra@essb.eur.nl, 06 83676038
