Volodymyr Zelensky, president van Oekraïne, is er zeker van dat zijn land de EU-status heeft verdiend. Zo stelt hij in een toespraak waarin hij beroep doet op de Europese Unie voor onmiddellijke toetreding van Oekraïne middels een speciale procedure. Hoewel EU Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zich positief heeft geuit over een EU-lidmaatschap voor Oekraïne is het toch “zeer onrealistisch dat Oekraïne op korte termijn in de Europese Unie komt”, zo stelt Fabian Amtenbrink, hoogleraar Recht van de Europese Unie aan Erasmus School of Law, bij Nu.nl.
Al sinds 2014 loopt een langdurige discussie over de toelating van Oekraïne tot de EU. Oekraïne wil zich graag aansluiten bij de EU; een lidmaatschap dat zou kunnen zorgen voor economische zekerheid en bescherming tegen Russische invloeden maar mogelijk ook voor militaire steun vanuit Europa die juist nu, na de inval van Rusland, van groot belang is.
“Een enorm langdurig en moeilijk proces”
Amtenbrink begrijpt de geste van Von der Leyen “die daarmee wil uitstralen dat de EU aan de kant van Oekraïne staat” en complimenteert de regering van Oekraïne: “Zij doen er alles aan om ons Europeanen aan te spreken”. Echter geeft Amtenbrink ook aan dat toetreding op korte termijn zeer onrealistisch is: “Voor toetreding tot de EU moeten een heleboel stappen worden gezet. Dat is een proces dat in het gunstigste geval al gauw vijf à tien jaar duurt.”
In het proces moeten alle 27 lidstaten een land eerst unaniem voorzien van de status van kandidaat-lidstaat, waarna het land aan een hele lijst van toelatingseisen moet voldoen en wetten moet aanpassen aan EU-standaarden. Daarna is nog een positief advies van de Europese Commissie nodig evenals een unanieme goedkeuring tot toetreden van alle 27 lidstaten en het Europees Parlement. Uiteindelijk moeten ook alle landen het toetredingsverdrag nog ratificeren. “Een enorm langdurig en moeilijk proces”, aldus Amtenbrink.
Breekt nood wet?
Een reguliere toelating tot de EU op korte termijn is dus zeer onwaarschijnlijk. Amtenbrink stelt echter dat de EU Oekraïne wel op korte termijn zou kunnen voorzien van een kandidaat-lid status: een sterk politiek signaal.
Echter, soms breekt nood wet: “Als de lidstaten echt zouden willen, kunnen ze ervoor kiezen om het toetredingsproces extreem in te korten en Oekraïne versneld EU-lid te maken”, aldus Amtenbrink. Dit zal echter alleen mogelijk zijn als de lidstaten en de EU-instellingen besluiten om de reguliere procedure overboord te gooien.
- Professor
- Meer informatie
Lees het volledige artikel van Nu.nl hier.
