In de nieuwste editie van het European Journal of Empirical Legal Studies (EJELS) verscheen een artikel van Peter Mascini, hoogleraar Empirical Legal Studies aan Erasmus School of Law, getiteld A Case Study of the Advent of Empirical Legal Studies in the Netherlands: The Narrow Pathway of Instrumentalism, waarin hij de opkomst van Empirical Legal Studies (ELS) in Nederland onderzocht en deze plaatst deze in een bredere intellectuele en institutionele context.
Nederland heeft zich de afgelopen jaren ontpopt als een voorloper op het gebied van Empirical Legal Studies. Dit onderzoeksveld, dat mede is beïnvloed door ontwikkelingen in de Verenigde Staten, richt zich op de systematische observatie van de sociale werkelijkheid met als doel om vragen te beantwoorden die relevant zijn voor het recht. Mascini analyseert hoe ELS zich in Nederland heeft ontwikkeld binnen de al langer bestaande traditie van de sociaalwetenschappelijke bestudering van het recht.
Institutionele steun en internationale context
In het artikel beschrijft Mascini allereerst hoe verschillende nationale en internationale initiatieven hebben bijgedragen aan de groei van ELS in Nederland. Zo heeft de oprichting van het National ELS Platform en de Netherlands Academy for Empirical Legal Studies gezorgd voor een stevig fundament voor empirisch juridisch onderzoek. Daarnaast is Nederland nauw betrokken bij de bredere Europese ontwikkelingen op dit gebied, zoals blijkt uit de recente conferenties en de oprichting van EJELS.
Vervolgens toont zijn onderzoek aan dat ELS in Nederland een sterke nadruk legt op een instrumentele benadering van het recht. Dit betekent dat juridische regels voornamelijk worden bestudeerd vanuit hun effectiviteit en praktische impact. Hoewel deze benadering nuttig is voor beleidsmakers en juristen, signaleert Mascini ook dat hierdoor andere sociaalwetenschappelijke perspectieven, zoals legal pluralism en law and society, naar de achtergrond kunnen verdwijnen. Dit terwijl laatstgenoemde perspectieven achtereenvolgens kunnen helpen voorkomen om het belang van wet- en regelgeving te overschatten en inzichtelijk kunnen maken hoe het recht bestaande machtsongelijkheden kan weerspiegelen en reproduceren.
Een belangrijke bijdrage aan het debat
Mascini’s artikel biedt niet alleen een historische en institutionele analyse, maar draagt ook bij aan het wetenschappelijke debat over de rol van ELS binnen de juridische wetenschap. Hij pleit ervoor om de onderliggende methodologische en epistemologische verschillen binnen ELS expliciet te benoemen en te bediscussiëren. Dit kan volgens hem bijdragen aan een meer bewuste en evenwichtige toepassing van empirisch onderzoek in de rechtswetenschap. Dit is belangrijk omdat deze fundamentele verschillen grotendeels onzichtbaar zijn geworden door de tamelijk kritiekloze ontvangst die ELS in Nederland ten deel is gevallen.
De hoofdredacteur van het tijdschrift Johan Lindholm prijst het artikel als volgt aan: “By highlighting how ELS in the Netherlands has been driven by institutional and policy-oriented incentives, Mascini’s work offers a valuable reflection on the broader trajectory of empirical legal research in Europe and provides a roadmap for scholars navigating the complexities of interdisciplinary legal studies.”
- Professor
- Meer informatie
Klik hier om de gehele bijdrage van Mascini te lezen in European Journal of Empirical Legal Studies.