Medio juli 2023 is fietsenfabrikant VanMoof failliet verklaard. Klanten van het bedrijf zijn nu de dupe: de ene klant zit met een niet-gerepareerde fiets, de andere heeft überhaupt nooit een fiets ontvangen. Vele klanten willen hun geld terug, maar bij faillissement staan zij, als “reguliere schuldeisers”, achteraan in de rij bij de verdeling van het geld. Erik de Kloe, universitair docent Ondernemingsrecht en Insolventierecht aan Erasmus School of Law, was te gast bij het programma dr. Kelder en Co op NPO Radio 1. Hij sprak over het faillissement van VanMoof en over zijn onderzoek naar de rol van schuldeisers in het faillissementsproces.
Wanneer een bedrijf ophoudt zijn schulden te betalen, kan de rechter het bedrijf op verzoek van de schuldeisers of op eigen verzoek failliet verklaren. De curator is na de faillietverklaring belast met het verdelen van de gehele boedel van de onderneming en de verdere afhandeling van het faillissement. Bij de boedelverdeling stelt de curator op grond van de wet vast in welke volgorde de schuldeisers aanspraak maken op de boedel. “De banken komen helemaal vooraan,” vertelt De Kloe. “De belastingdienst is ook een belangrijke schuldeiser. En ja, de kleinere schuldeisers die hebben heel weinig te zeggen en die krijgen in principe ook heel weinig geld vanuit een faillissement over het algemeen.” De klanten van VanMoof zullen dus moeten afwachten of ze (een deel van) hun geld nog terugkrijgen.
Belangenafweging
De Kloe onderzocht welke invloed schuldeisers in de praktijk hebben op het faillissementsproces: “Ik heb gekeken op welke manier men invloed kan uitoefenen op de afwikkeling van het faillissement en mijn conclusie is dat die invloed eigenlijk heel beperkt is.” De curator kan een faillissement op verschillende manieren afhandelen, vertelt De Kloe: “Bijvoorbeeld, bij VanMoof zijn het misschien verschillende bieders die graag de onderneming willen overnemen. Misschien dat de ene bieder wat meer geld wil betalen, maar de andere bieder wat meer werknemers wil overnemen. Die schuldeisers zijn een heel groot belang waar de curator rekening mee moet houden, maar een curator moet – wat mij betreft in ieder geval, daar is discussie over – ook met andere belangen rekening houden, zoals de belangen van werknemers, de belangen van klanten of bij het faillissement van een ziekenhuis belangen van patiënten.”
Flitsfaillissement
Wat bij een aanstaand faillissement soms gebeurt, is dat er voorafgaand aan de faillietverklaring voorbereidingen getroffen worden om het faillissement sneller en efficiënter af te handelen, vervolgt De Kloe: “Een van de dingen die ik ook onderzocht heb is de pre-pack of het flitsfaillissement. Dan wordt het faillissement eigenlijk al voorbereid voorafgaand aan de faillietverklaring en als die vennootschap of die onderneming dan failliet wordt verklaard, dan wordt gelijk de tent verkocht of dan wordt de boel afgewikkeld. Bij een ziekenhuis is dat een hele mooie manier. Als het ziekenhuis verkocht kan worden kan je gelijk aan iedereen vertellen dat we een doorstart hebben en dat we gewoon doorgaan. Je kunt zo ook zorgen voor een veilige overdracht van patiënten naar andere ziekenhuizen.”
Uit het onderzoek van De Kloe volgen twee belangrijke aanbevelingen: “Ten eerste moet de curator meer en tijdiger informatie geven over de afwikkeling van het faillissement. De tweede aanbeveling is dat de curator met schuldeisers en andere betrokkenen bij zo’n faillissement om de tafel moet gaan zitten om die verschillende belangen boven tafel te krijgen en daar ook met elkaar over in gesprek te gaan.”
- Universitair Docent
- Meer informatie
Klik hier voor het fragment van dr. Kelder en Co van NPO Radio 1.
- Gerelateerde content
