Jouw inkomen hangt sterk samen met de wijk waar je als kind bent opgegroeid. Met data van 1 miljoen Nederlanders hebben onderzoekers de Kansenkaart gebouwd. Per wijk zijn de verschillen letterlijk in kaart gebracht. En de verschillen blijken groot.
Op de interactieve Kansenkaart kan je vinden hoe de kansen in Nederland zijn verdeeld. Op deze landkaart kan je verschillende thema's selecteren: gezondheid, welzijn, onderwijs, geld en wonen. Daarbinnen kan je filteren op inkomen van de ouders, achtergrond van de ouders en het geslacht van de dertigers. Je kunt hiermee zelfs per wijk de verschillen bekijken.
En de 'kansenkloof' blijkt groot tussen verschillende regio’s. Zelfs tussen naast elkaar gelegen woonwijken. De opvallendste 'kansenkloof' is de vergelijking tussen het huidige salaris van dertigers die opgroeiden in gezinnen met ongeveer hetzelfde inkomen. Er is een duidelijk verband tussen de hoogte van het huidige inkomen en de wijk waar zij als kind opgroeiden.
Grote inkomensongelijkheid binnen Nederland
De website van de Kansenkaart toont per gemeente en per wijk in Nederland het inkomen van dertigers die daar opgroeiden. Het is uitgesplitst naar geslacht en het inkomen van ouders. Er zijn opvallende verschillen te zien. Met name het noorden van Nederland, delen van Limburg en Twente. Deze regio’s kleuren rood. Dat betekent dat dertigers die hun jeugd in deze regio's doorbrachten, als volwassenen een lager inkomen hebben dan leeftijdsgenoten die elders in het land zijn opgegroeid.
Onderzoeksleider Bastian Ravesteijn: "We vergeleken mensen die opgroeiden in even 'arme' gezinnen met elkaar. Wat blijkt: de regio waar je opgroeit doet ertoe! Mensen die opgroeiden in delen van Brabant en de Randstad hadden een gemiddeld inkomen hadden van €32 duizend. Dat is 50% hoger dan kinderen die opgroeiden in de noordelijke drie provincies en de mijnstreek in Zuid-Limburg. Het gemiddelde inkomen was daar €23 duizend."
"In gemeenten waar veel mensen CU, SGP of PVDA stemmen, hebben vrouwen minder kans te stijgen op de economische ladder"
Bastian Ravesteijn
Econoom
Zelfs inkomensverschil tussen aangrenzende wijken
Opvallend zijn ook de grote verschillen tussen wijken die naast elkaar liggen in grote steden. Voorbeeld: kinderen van ouders met een laag inkomen uit Amsterdam Oud-Zuid hebben als volwassene een gemiddeld inkomen van €26 duizend. Dat is fors hoger dan leeftijdsgenoten met ouders met een even hoog inkomen uit Overtoomse Veld (€19 duizend). En dat op slechts vijf minuten fietsen van elkaar. Maar ook in Zuid-Limburg en het noorden van het land bevinden zich wijken op fietsafstand van elkaar die sterk verschillen in de kans op een goed inkomen. Zelfs voor kinderen uit gezinnen met een even laag inkomen.
Verschillen tussen mannen en vrouwen bij kansen om inkomen te verhogen
Hoe kan je als kind uit een gezin met een laag inkomen opklimmen op de inkomensladder? Daarin blijken veel verschillen tussen mannen en vrouwen. Voor mannen waren de kansen om in economisch opzicht op te klimmen het best in gemeenten waar veel inwoners op SGP of CDA stemden, waar veel kinderen van middelbare schoolleeftijd woonden en waar relatief veel autochtonen woonden. Aan de andere kant waren de kansen voor mannen beperkt in gemeenten met veel PvdA-stemmers, hoge werkloosheid, economische ongelijkheid en veel echtscheidingen.
Voor vrouwen waren de kansen om economisch te stijgen het kleinst in gemeenten met veel gereformeerden en Nederlands Hervormden, net als in gemeenten met een groot aantal kiezers voor ChristenUnie, SGP en PvdA. Daarentegen deden vrouwen het goed in gemeenten waar veel mensen op de VVD, D66 en Partij voor de Dieren stemden, waar huizenprijzen hoog lagen, en waar veel katholieken woonden.
Data van 1 miljoen Nederlanders
De Kansenkaart is ontwikkeld op basis van informatie over 1 miljoen Nederlandse kinderen en hun ouders. De data is beschikbaar gesteld door het CBS. “Dat gaat onder zeer strenge voorwaarden vanwege privacy en veiligheid. Deze gegevens zijn uniek voor de wereld, zoveel data over mensen in een land”, vertelt Ravesteijn.
De onderzoeker wil het debat aanwakkeren over kansenongelijkheid in Nederland. De Kansenkaart is een waardevol hulpmiddel om bewustzijn te creëren over dit belangrijke maatschappelijke vraagstuk en om te streven naar een meer gelijke samenleving voor alle kinderen, ongeacht hun geboorteplaats of ouderlijk inkomen.
- Onderzoeker
- Meer informatie
- Gerelateerde content
- Gerelateerde links
- Kansenkaart
