Rotterdam wordt steeds minder een autostad. Er komt meer groen en steeds meer plekken zijn autovrij. Gaat dit ten koste van de mobiliteit van Rotterdam? Wetenschapper Anna Bornioli gaat in op drie misvattingen over bereikbaarheid van een stad.
Gemeente Rotterdam wil het Hofplein verbouwen. Nu is het een druk verkeersplein. Het moet een soort park worden met veel minder auto’s. Veel mensen denken dat de stad door dit soort plannen minder bereikbaar wordt.
"Als we het over bereikbaarheid en leefbaarheid hebben, denk ik dat we naar het grotere geheel moeten kijken. 25 jaar geleden was het heel normaal om in een vliegtuig te roken. Tegenwoordig is dat juist abnormaal. Zo zijn we nu veel meer gericht op duurzaamheid en leefbaarheid. Het is een wereldwijde trend.", vertelt Anna Bornioli, gespecialiseerd in gezonde steden, lopen en mobiliteitsgedrag.
Zijn autovrije steden slecht voor de lokale economie?
Onder winkeliers en horecaondernemers zou de gedachte spelen dat het de zaken zal schaden als er geen parkeergelegenheid in de buurt is. Autovrije steden zouden daarom slecht zijn voor de lokale economie. Een misvatting, volgens Anna. Ze benadrukt dat we niet moeten vergeten dat Amazon en Bol.com grote gamechangers zijn geweest voor de manier waarop mensen stadscentra ervaren. "Tegenwoordig gaan we naar het stadscentrum voor een kopje koffie en het kopen van een shirt. Dit laat zien dat het belangrijk is om een aangename omgeving te hebben, anders zouden we er niet eens naartoe gaan."
Daarnaast blijkt uit onderzoek aan onze universiteit dat mensen die lopend, op de fiets of het met openbaar vervoer naar het centrum gingen, gemiddeld meer uitgeven dan mensen die met de auto gingen. "Dit komt waarschijnlijk omdat ze er vaker naartoe gaan, of omdat ze er de dag op een fijne manier doorbrengen. Kortom, het is niet waar dat autovrije steden slecht zijn voor de lokale economie", benadrukt ze.
Volgens haar zijn er drie misvattingen over mobiliteit in een duurzame stad:
- Autovrije steden zijn slecht voor de economie
- De vorm van de stad blijft altijd hetzelfde
- Mensen (en hun gedrag) veranderen nooit
De invloed van autovrije steden op de lokale economie
Mensen die lopend, op de fiets of met het openbaar vervoer naar het centrum gaan, geven meer geld uit. Mensen die met de auto komen, geven juist minder uit. Dat blijkt uit onderzoek van onze universiteit. Bornioli: "Dit komt waarschijnlijk omdat de lopers, fietsers en ov-reizigers er vaker naartoe gaan. Of omdat ze er de dag op een fijne manier doorbrengen. Kortom, het is niet waar dat autovrije steden slecht zijn voor de lokale economie."
Toch denken winkeliers en horecaondernemers dat het de zaken schaadt als er geen parkeergelegenheid in de buurt is. Dat is volgens de onderzoeker een misvatting. De reden om naar het centrum van een stad te gaan is veranderd. Mede door bedrijven als Amazon en Bol. "Tegenwoordig gaan we naar het stadscentrum voor een kopje koffie en het kopen van een shirt. Dit laat zien dat het belangrijk is om een aangename omgeving te hebben, anders zouden we er niet eens naartoe gaan."
Anna Bornioli vertelt over de rol van de auto in de stad
We kunnen de stad aanpassen met autovrije gebieden
Veel wegen en vooral brede wegen. Rotterdam is na de oorlog opgebouwd als stad voor de auto. Bornioli: "Dat is natuurlijk waar. Maar ook Barcelona is een stad die is gebouwd met de auto in gedachten. Toch heeft de gemeente van Barcelona een vernieuwend model gecreëerd op het gebied van stadsplanning: namelijk superblocks."
Superblocks zijn gebieden in wijken die volledig zijn afgeschermd van verkeer. Maar omgeven door straten waar auto's nog steeds ongestoord hun gang kunnen gaan. Dit schept ruimte voor zowel voetgangers en fietsers als voor auto's.
"Met een beetje creativiteit, kunnen we manieren vinden om van Rotterdam een meer voetgangersvriendelijke stad te maken"
Anna Bornioli
Onderzoeker stedelijke economie en transporteconomie
Meer autovrije plekken in steden zorgen ook voor minder verkeersdoden. In Barcelona zijn dat elk jaar 700 minder vroegtijdige sterfgevallen. "Het komt erop neer dat mensen meer gaan lopen en dat er minder luchtvervuiling is. Het maakt duidelijk dat we met een beetje creativiteit manieren kunnen vinden om van Rotterdam een meer voetgangersvriendelijke stad te maken. Met behoud van de bereikbaarheid", aldus Bornioli.
Mensen (en gedrag) kunnen wel veranderen!
Volgens de onderzoeker is het onjuist dat je het gedrag van mensen niet zou kunnen veranderen. "Veel mensen zijn tijdens de pandemie begonnen met thuiswerken. En velen werken nog steeds (deels) vanuit huis. Gewoontes van mensen veranderen en hun gedrag ook."
De toekomst van mobiliteit in Rotterdam
Bornioli is benieuwd hoe het Rotterdamse Hofplein er over een paar jaar uitziet als de herinrichtingsplannen van de gemeente doorgaan. "Als het gaat om toegankelijkheid en leefbaarheid van een stad, denk ik dat we naar het grotere plaatje moeten kijken. Het is nog maar 25 jaar geleden dat mensen rookten in vliegtuigen. Laten we eens kijken waar we over 25 jaar staan. Misschien kijken we dan met dezelfde afschuw naar drukke wegen in steden als nu naar rokende mensen in vliegtuigen."
- Onderzoeker
- Meer informatie
- Gerelateerde content
