Digitalisering, nieuwe manieren van werken en de nieuwe werknemer

Door de technologische vooruitgang en bijvoorbeeld het ongekende niveau van digitale tracegegevens, zullen digitale technologieën werk en organiseren (opnieuw) vorm blijven geven. Deze nieuwe manieren van werken (HNW) zullen invloed hebben zowel private als publieke organisaties, werk en banen binnen en buiten de organisatie, werknemers en hun welzijn, hun competenties, de relatie tussen leidinggevenden en hun werknemers, en hoe ze worden bestuurd.

Onderzoekers binnen dit thema zullen zich richten op onderzoeksvragen op het niveau van de organisatie en het netwerk, evenals op het niveau van individuele werknemers en teams, bijvoorbeeld hoe veranderingen op organisatieniveau samenhangen met uitkomsten op individueel niveau. Hoewel verwacht wordt dat digitalisering en andere technologieën invloed hebben op het bestuur van organisaties, leiderschap, arbeidsverhoudingen, werkrelaties en arbeidsinstellingen, en de vormgeving van prikkels en compensatie, blijft er nog veel te onderzoeken gezien de recente ontwikkelingen op dit gebied. Van bijzonder belang is hoe de veranderingen verschillen tussen economische sectoren, met name tussen private en publieke organisaties. Een centrale vraag in dat verband betreft de mate van vrijheid die organisaties hebben met betrekking tot hun ontwerp, of dat deze nieuwe technologieën deterministisch zijn en weinig manoeuvreerruimte overlaten.

Centrale vragen die beantwoord moeten worden zijn: 

• Wat zijn de belangrijkste effecten van digitalisering voor organisaties en welke keuzes hebben organisaties om vormen van digitalisering te implementeren?
• Hoe beïnvloedt digitalisering het bestuur van organisaties en de arbeidsrelatie? 
• Wat zijn de effecten van nieuwe manieren van werken (waaronder virtueel en hybride werken) op het welzijn van werknemers en de prestaties van de organisatie? Hoe verhouden deze zich tot sectorale verschillen? 
• Welke invloed hebben AI-ondersteunde nieuwe manieren van werken op het welzijn van werknemers en de algehele prestaties van de organisatie? Zijn er sectorale nuances in deze effecten en hoe kunnen organisaties hun AI-strategieën afstemmen om de voordelen te maximaliseren en de nadelen te minimaliseren?
• Hoe kunnen organisaties invloed uitoefenen op deze effecten op welzijn en prestaties? 
• Hoeveel invloed heeft de nieuwe werknemer op de adoptie en de uitkomsten van digitale technologieën (rechtstreeks of via collectieve vertegenwoordiging)? 
• Hoe beïnvloedt algoritmisch management het werkontwerp en de zinvolheid van werk? 
• Hoe verhoudt digitalisering zich tot de afname van 'standaard' werkregelingen en hoe verhoudt zich dat vervolgens tot precaire arbeid? 
• Wat betekenen deze veranderingen voor verticale (leiderschap) en horizontale relaties binnen organisaties? Met welke specifieke uitdagingen wordt leiderschap in een digitale context geconfronteerd?
• Op welke manieren beïnvloedt AI het bestuur van organisaties, leiderschapsstijlen en de evolutie van arbeidsrelaties? Hoe kunnen organisaties de uitdagingen van AI-integratie het hoofd bieden om een productieve, inclusieve en onbevooroordeelde werkplek te bewerkstelligen?