In september is Larisa Leerkamp twee jaar pedel op onze universiteit. Een pedel zorgt ervoor dat alles rondom academische plechtigheden (zoals promoties, oraties) goed verloopt. En de pedel speelt er zelf ook een belangrijke rol in. “Het is een uniek en bijzonder beroep. Echt een eer om dit te mogen doen. Je bent het visitekaartje van de universiteit”, vertelt Larisa.
Werken met mensen, dat moet je leuk vinden als pedel. “Het grootste gedeelte van het werk bestaat uit het begeleiden van promoties en oraties. Elf promoties en één oratie per week, soms zelfs meer. Je ontmoet veel verschillende mensen. Dat vind ik geweldig. Op de dag van de plechtigheid ontvangen wij de kandidaat en paranimfen en spreken samen kort de plechtigheid door, waar nodig stellen we ze gerust. Het verdedigen van je onderzoek is een bijzondere mijlpaal voor promovendi. Ze hebben er vier jaar hard voor gewerkt.”
Hoe ziet een promotie eruit voor een pedel?
“We hebben om half 11 de eerste promotie van de dag. Je bent pedel of assistent. We wisselen die rollen af. De assistent ontvangt de commissieleden, verzorgt toegang tot de toga’s en begeleidt ze naar de commissiekamer. De pedel vangt de kandidaat op."
“Totdat de plechtigheid begint verblijft de kandidaat in het ‘zweetkamertje’. Daar wachten ze –zwetend – totdat ze door de pedel worden opgehaald voor de verdediging. Het is ook de ruimte waar alle kandidaten hun handtekening zetten nadat ze zijn gepromoveerd. De muren en het plafond staan er helemaal vol mee.”
“Na een uur kom ik precies op de seconde binnen en roep ‘Hora Est’. Iedereen stopt dan gelijk met praten”
“Tijdens de verdediging stellen de commissieleden vragen over het onderzoek van de kandidaat. Alles verloopt volgens een tijdschema. Ik draag een stopwatch onder m’n toga. De kandidaat houdt de eerste 15 minuten het zogenoemde lekenpraatje. Tijdens deze presentatie legt de kandidaat het onderzoek uit in voor iedereen begrijpbare taal. Dit wordt op tijd geklokt. Hierna begint de verdediging. Na een uur kom ik precies op de seconde binnen en roep ‘Hora Est’. Dat betekent ‘het is tijd’. Iedereen stopt dan gelijk met praten. Ik neem de commissie mee voor beraad, hier wordt besproken of de kandidaat het gehaald heeft en de bul wordt uitgereikt.”
Naast ceremonies veel administratie
Er zijn vier pedellen op onze universiteit: Marleen, Sibel, Rachel en Larisa. Naast het ceremoniële gedeelte bestaat een groot deel van werk bij Bureau van de Pedel uit administratieve (voor) trajecten in Hora Finita. “Dat weten veel mensen niet. We leggen alles vast rondom het promotietraject. Dat gaat van een check op plagiaat tot het samenstellen van de commissie. Alles moet voldoen aan het promotiereglement.
Voorop bij Opening Academisch Jaar
Naast promoties zijn er elke week oraties. “Doctoren die tot hoogleraar zijn benoemd houden een oratie. Dat is een lezing over hun leerstoel. Elke vrijdag is er één.”
Bij de grote evenementen van de universiteit zijn de pedellen ook aanwezig. Ze leiden de verschillende cortèges naar binnen. “Bijzonder om dit te mogen doen. We lopen dan met drie pedellen. Tijdens de opening van het academisch jaar liep ik het cortège met alle studentenverenigingen. Je hebt ook nog het bestuurs- en hooglerarencortège. Je stelt iedereen op en legt uit hoe en wanneer ze gaan lopen. Daarnaast zijn we ook bij buluitreikingen van studenten aanwezig”, vertelt Larisa.
“Als pedel begeleid je dus alle verschillende academische plechtigheden. Je voelt je ook echt anders als je je toga aan hebt. Je bent in je een rol en je wordt aangesproken als ‘mevrouw de Pedel’. Het is meer dan alleen met de staf rinkelen. Maar stiekem is dat het leukste moment.”
