Opruimen in de btw
Het begint voorjaar te worden, tijd dus om rommel op te ruimen of in traditionele termen: de voorjaarsschoonmaak. Nu ben ik niet direct een huishoudelijk type dus ik wil het opruimen maar fiscaal invullen, ook al omdat deze blog bedoeld is te gaan over de indirecte belastingen. Ik beperk het opruimen daarbij niet tot iets wat er al is, maar richt het opruimen ook op een voorstel om iets tot stand te brengen.
Om met dit laatste te beginnen: het onzalige idee van het kabinet – geventileerd in het regeerakkoord – om groenten en fruit lager te belasten ofwel tegen 0% btw.
Een kilo appels
Vorige zomer heeft collega Gruson meer algemeen zijn bezwaren tegen verlaagde tarieven al in een blog vermeld. Maar er is zeker reden dat nog eens expliciet aan de orde te stellen in het kader van het genoemde voornemen. Waarom is dit een volstrekt verkeerd idee? Om diverse – in willekeurige volgorde te noemen – redenen.
Een eerste reden is natuurlijk dat ondernemers prijsstijgingen wel doorberekenen maar prijsverlagingen (vrijwel) niet. Voorbeelden te over waar dit uit blijkt. Als er dan toch een prijsdaling uit voortvloeit, ziet de consument dat vermoedelijk nauwelijks: een kilo appels van zeg € 5 (ik doe nooit boodschappen, dus ik weet niet precies of dit reëel is; bovendien haal ik de appels uit onze boomgaard) levert dat dus maximaal 9% ofwel € 0,45 op: op een boodschappenkar van stel € 50 wordt dat niet gezien.
Een derde punt van bezwaar zijn uiteraard de administratieve lasten voor de ondernemer en dan zijn er natuurlijk nog de administratieve lasten voor de overheid, in het bijzonder de Belastingdienst. Die zit daar bepaald niet op te wachten. En er zijn nog meer dilemma’s: wat is precies fruit en groente? En wat te doen met afgeleide producten als appelmoes, appeltaart, appelsap, appelstroop e.d.? Die moeten wel meedoen, lijkt me. Of zetten we daar een andere indirecte belasting op: een suikertax (ook niet doen overigens), zodat beide elkaar compenseren?
Opruimen
Naast het opruimen van zinloze voorstellen pleit ik daarnaast zonder meer al voor (i) het opruimen van onwenselijke regelgeving, bijvoorbeeld het geheel niet meer toepassen van tariefdifferentiatie door het ineenschuiven van de btw-tarieven tot één tarief – hebben de Denen ook gedaan en werkt prima – en voor (ii) het opruimen van de grootste verstoorder in de btw, te weten de vrijstellingen. Voor dit laatste kunnen we bijvoorbeeld in de leer bij de Nieuw-Zeelanders.
Zitten er ook nadelen aan mijn suggesties? Zeker, er zijn veel minder fiscalisten nodig om de btw uit te voeren en dus zou het minder zinvol kunnen zijn indirecte belastingen te studeren. Evenwel: maak je daar vooral geen zorgen over: politici en wetgevers luisteren nooit naar wetenschappers, dus ook niet naar hetgeen ik in deze blog heb betoogd. Ik garandeer je: het wordt de komende jaren alleen maar ingewikkelder.
- Meer informatie
Peter Kavelaars is hoogleraar in Fiscale Economie bij Erasmus School of Economics en counsel bij Deloitte.
- Gerelateerde opleiding