Als een duveltje uit een doosje. Het voorstel van de Europese Commissie uit 2018 om de lidstaten meer flexibiliteit te verlenen bij het toepassen van verlaagde btw-tarieven staat weer op de agenda van de Ecofinvergadering.
Nadat andere btw-hervormingsplannen van de Commissie de afgelopen jaren voorspoedig werden aangenomen, was eerlijk gezegd mijn aandacht reeds verschoven naar de actiepunten uit het nieuwe Tax Action Plan van de Commissie uit 2020. Daar had ik alle reden toe, want elk half jaar bracht de desbetreffende EU-voorzitter het nieuws dat het debat over het btw-tarievendossier muurvast zat.
Btw-tarieven
Het voorstel was destijds bedoeld als douceurtje voor het Verenigd Koninkrijk. Als het aan de Commissie ligt mogen lidstaten, naast het hanteren van een algemeen btw-tarief van minstens 15%, op door hen aangewezen producten of diensten ook nog twee verlaagde tarieven toepassen van minstens 5%, één extra laag tarief tussen de 0% en de 5% en dan is er ook nog het nultarief. De toepassing van meer lage btw-tarieven biedt lidstaten meer vrijheid om hun tariefbeleid naar eigen wens in te vullen. Daarbij moeten de lidstaten er wel rekening mee houden dat het gewogen gemiddelde btw-tarief minimaal 12% bedraagt en dat er een ‘negatieve’ lijst komt met producten als alcoholhoudende dranken, kansspelen, wapens, tabak en kunstvoorwerpen.
Wie is er nu mee geholpen om dit voorstel alsnog in te voeren? De consumenten niet, want, zoals de laatste tijd al genoeg benadrukt, het hanteren van verlaagde btw-tarieven is niet de meest effectieve methode om het gebruik van bepaalde producten zoals groente en fruit te stimuleren. De ondernemers niet, want die zien straks door de verschillende tarieftoepassingen de bomen door het bos niet meer. Ja, de beloofde EU-webportal waarin de tarieven gecontroleerd kunnen worden is er intussen, maar lees de bijbehorende disclaimer nog maar eens goed door.
Enkel belangengroepen en lobbyisten zijn ermee gebaat dat de verantwoordelijkheid voor het tariefbeleid bij de lidstaten komt te liggen. De deur wordt voor hen opengezet zodat zij hun invloed op nationale overheden kunnen uitoefenen.
Impuls
De Commissie voorziet dit plan van een nieuwe impuls en heeft er kennelijk alle reden toe in het licht van de EU Green Deal en het debat over klimaatsverandering. De lidstaten zijn 18 juni uitgenodigd voor een oriënterend debat over een gewijzigd voorstel. De Commissie voorziet enerzijds in de uitsluiting van toepassing van verlaagde tarieven op fossiele brandstoffen, brandhout, chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest.
Anderzijds streeft zij een beperking na tot uitsluitend leveringen van goederen en diensten die voorzien in de basisbehoeften en het onderwerp van helder overheidsbeleid zijn: voedsel en water, medicijnen, gezondheidsproducten, personenvervoer, bepaalde culturele goederen en…. zonnepanelen. Kijk eens aan, dat laatste geeft weer impuls aan een totaal ander debat.
- Meer informatie
Mr.drs. John Gruson is wetenschappelijk docent indirecte belastingen bij Erasmus School of Economics.
- Gerelateerde opleiding