'Gratis geld' is geen voorwaarde voor inefficiënt beleid

Overschakelen naar scenario's

Jacobs redeneert dat de gevolgen van de oorlog in Oekraïne op groeicijfers en inflatie moeilijk in te schatten is, hetzelfde geldt voor een mogelijk faillissement van de Russische staat. Ook voor de oorlog in Oekraïne waren er al genoeg ontwikkelingen waar moeilijk een getal op te plakken was - en nog steeds is. Daarom werken het Centraal Planbureau en De Nederlandsche Bank op dit moment met scenario's, en niet met voorspellingen.

De mogelijkheden van De Nederlandsche Bank

De Nederlandsche Bank baseert haar monetaire beleid op de loonontwikkeling en de verwachte inflatie. Aangezien beide niet stijgen, hoeven we volgens de hoogleraar nog niet te vrezen voor stagflatie. Wanneer de verwachte inflatie wel gaat stijgen, speculeert hij dat de Centrale Bank precair zal zijn als het gaat om het verhogen van de rente, omdat een rentestijging de negatieve economische effecten van de oorlog in Oekraïne kan verergeren. Tenslotte, nu een groot deel van de inflatie van buiten onze economie komt, zijn de mogelijkheden van De Nederlandsche Bank om de inflatie aan te pakken beperkt. Als je kijkt naar de huidige inflatie van 7%, dan is ruim 4 procentpunt toe te schrijven aan stijgende energieprijzen.

Reflex naar de overheid

Deze stijging van de inflatie heeft ertoe geleid dat burgers compensatie eisen van de overheid. De professor stelt dat een overheidsingreep in deze tijden van hogere inflatie te rechtvaardigen is. Hij is het echter niet eens met de manier waarop de overheid ingrijpt.

Door de accijnzen op brandstof en de BTW op gas en elektriciteit te verlagen, verspilt de Nederlandse overheid overheidsgeld, omdat de overheid iedereen compenseert in plaats van alleen de onevenredig getroffen groepen in de samenleving. De regering schuift de rekening van deze compensatieregeling dus door naar toekomstige generaties

          'Gratis geld is geen voorwaarde voor inefficiënt beleid. Geld is immers nooit gratis, je moet het ook weer kunnen afbetalen.'

Begrotingsregels van de Europese Unie

Als de oorlog in Oekraïne doorgaat, vindt de hoogleraar dat we niet streng moeten zijn in het handhaven van de begrotingsregels van de Europese Unie. Te streng handhaven kan de negatieve gevolgen van de oorlog in Oekraïne verergeren. Vanuit een langetermijnperspectief redeneert de professor dat de begrotingsregels van de Europese Unie moeten worden aangepast om overheidsinvesteringen mogelijk te maken die maatschappelijk lonend zijn. Zoals aangepaste financieringsregels voor klimaatinvesteringen. Zijn grootste angst is dat daardoor overheidsgeld inefficiënt zal worden besteed onder het mom van 'geld is gratis'. Gratis geld is geen voorwaarde voor inefficiënt beleid. Geld is immers nooit gratis, je moet het ook weer kunnen afbetalen.