5C’s voor reflectie

Het kader van 5C’s voor reflectie schetst vijf principes voor het uitwerken van een effectieve reflectiestrategie op cursusniveau, waarbij continuïteit in de tijd wordt gewaarborgd. Dit kader helpt je om reflectie in je cursus te integreren volgens een doelgericht en strategisch proces. 

Het is ontworpen om transformatief leren mogelijk te maken door studenten te betrekken bij reflectieactiviteiten die het volgende zijn: 

1. Continuous 
2. Connected 
3. Challenging, en 
4. Contextualized 
5. Coached

Deze aanpak biedt een gestructureerd kader om reflectie als longitudinale strategie in je cursus op te nemen. In plaats van sporadische, losstaande of geïsoleerde reflectieactiviteiten, maakt het doelbewust ontwikkelen van een reflectiestrategie scaffolding van het leren van studenten mogelijk waardoor ze hun competenties geleidelijk kunnen ontwikkelen. Met andere woorden, deze strategie stelt studenten in staat om relevante kennis, vaardigheden en attitudes op een effectievere en diepgaandere manier te ontwikkelen en te integreren.

Continuous
De meest effectieve kritische reflectie is Continuous op twee verschillende niveaus: 

1. Kritische reflectie moet een doorlopend onderdeel zijn van de opleiding van een student. Hierdoor kunnen studenten blijven oefenen en nieuwe manieren ontwikkelen om zichzelf en de wereld te begrijpen. Tegelijkertijd worden ze vaardiger in reflectie in het algemeen. 

Tips:

• Reflectie overal in integreren: Integreer reflectie in de cursusstructuur en bied voortdurend mogelijkheden voor reflectie.
• Gerichte reflectiedoelen toepassen: selecteer belangrijke vaardigheden voor longitudinale ontwikkeling tijdens de cursus. Ontwerp reflectieactiviteiten waarmee studenten na verloop van tijd hun vooruitgang op deze gebieden kunnen bijhouden.
• Reflectie door scaffolding: bied begeleiding en ondersteuning aan studenten om hun reflectievaardigheden geleidelijk te ontwikkelen, met behulp van prompts en feedback om hen te helpen reflectie te begrijpen en er effectief mee te oefenen.

2. Bij uitgebreide en uitdagende ervaringsgerichte leeractiviteiten, zoals bij het werken met maatschappelijke partners (bijvoorbeeld in een projectgebaseerde cursus), is het belangrijk om voortdurend te reflecteren tijdens de hele ervaring. Dit omvat reflectie voor, tijdens en na de ervaring of samenwerking met maatschappelijke partners.  

Tips:  

• Vóór de ervaring: creëer bewustwording van de beperkende vooroordelen, overtuigingen en lacunes in de vaardigheden en kennis van studenten. Denk ook na over de verwachtingen, motivaties en doelen van studenten met betrekking tot de ervaring die ze gaan opdoen. 
• Tijdens de ervaring: reflecteer op lopende uitdagingen en eventuele veranderingen in hun vooroordelen, overtuigingen, kennis, motivaties, doelen of verwachtingen. Moedig hen zo nodig aan hun persoonlijke doelen bij te stellen. 
• Na de ervaring: reflecteer op de algehele leerervaring, met de nadruk op de belangrijkste punten van persoonlijke transformatie en lacunes, vragen of verbeterpunten die er nog zijn.  

Connected

Reflectie moet situaties uit het echte leven samenvatten met intellectuele inzichten door middel van verbonden reflectie. Breng ervaringen in verband met academische inzichten, theorieën, eerdere kennis en toekomstige aspiraties, voor een meer holistisch begrip van hun leertraject. Moedig de studenten aan om de bredere context in aanmerking te nemen – sociaal, cultureel en ethisch – waarbinnen hun ervaringen en leerproces plaatsvinden. Deze verbondenheid werkt op twee niveaus: op het ene niveau kunnen ervaringen theorieën en concepten illustreren, waardoor academische inzichten tot leven komen. Op een ander niveau kunnen studenten kaders, theorieën en concepten uit de cursus gebruiken om hun ervaringen te verklaren.  

Tips:

• Integreer reflectievragen na ervaringsgerichte leeractiviteiten om de studenten te helpen visualiseren hoe academische concepten zich in hun ervaringen manifesteren, wat de relevantie voor de echte wereld vergroot.
• Moedig de studenten aan om theorieën en kaders van de cursus toe te passen om hun ervaringen te verklaren, zodat er diepere verbanden ontstaan tussen theoretische concepten en situaties uit het echte leven.
• Zet de studenten ertoe aan om na te denken over hoe hun ervaringen bijdragen aan academische groei, loopbaanaspiraties en persoonlijke ontwikkeling, om een alomvattend perspectief op hun leertraject mogelijk te maken.
• Begeleid de reflectie van de studenten door ze duidelijke richtsnoeren te bieden of vragen te stellen om hun gedachten te ordenen en beter verbanden tussen hun ervaringen en academische inzichten te leggen. 
• Maak begeleide discussies mogelijk waarin de studenten kunnen onderzoeken hoe hun ervaringen zich verhouden tot academische theorieën en concepten. Moedig hen aan om parallellen te trekken tussen hun ervaringen en het cursusmateriaal om hun begrip te verdiepen.
• Stimuleer metacognitie door de studenten aan te moedigen niet alleen na te denken over wat ze hebben geleerd van hun ervaringen, maar ook over hoe ze dat hebben geleerd. Moedig hen aan strategieën vast te stellen die doeltreffend waren bij het verbinden van hun ervaringen met academische inzichten, waardoor hun zelfbewustzijn en metacognitieve vaardigheden toenemen.

Challenging (uitdagend)

Een van de belangrijkste elementen van effectieve reflectie is het uitdagen van de studenten om op een kritischere manier om te gaan met ervaringen en academische inzichten. Dit houdt in dat alternatieve verklaringen voor ervaringen worden onderzocht en dat de oorspronkelijke ideeën en percepties van studenten over gebeurtenissen en problemen in twijfel worden getrokken. Een evenwicht vinden tussen uitdaging en ondersteuning in een veilige omgeving is cruciaal voor effectieve reflectie. 

Tips: 

• Zorg voor een veilige en respectvolle omgeving: creëer een ruimte waarin studenten zich op hun gemak voelen om onbekende of ongemakkelijke ideeën te verkennen zonder bang te hoeven zijn voor een oordeel. Benadruk het belang van wederzijds respect en ruimdenkendheid in discussies.
• Moedig kritische vragen aan: moedig de studenten aan om hun aannames in twijfel te trekken, het hoofd te bieden aan vooroordelen en vraagtekens te zetten bij hun aanvankelijke perceptie van gebeurtenissen of problemen. Moedig hen aan om alternatieve verklaringen en perspectieven te onderzoeken om hun begrip te verdiepen.
• Zorg voor scaffolding en ondersteuning: bied begeleiding en ondersteuning wanneer de studenten uitdagende reflectietaken uitvoeren. Deel complexe concepten of ideeën op in behapbare delen en geef hulpmiddelen of voorbeelden om hen te helpen onbekende concepten te begrijpen. 

Contextualized

Gecontextualiseerde reflectie houdt in dat de reflectieactiviteiten worden afgestemd op de context van de cursus wat ontwerp en omgeving betreft, om zo een omgeving te creëren die zinvolle reflectie bevordert. Hierbij moet rekening worden gehouden met factoren zoals timing, vorm (mondeling of schriftelijk), de mate van structuur en formaliteit en het fysieke studielandschap dat het meest geschikt is voor de reflectieactiviteit. 

Tips:

• Houd rekening met de tijdlijn van de cursus: plan reflectieactiviteiten op momenten die overeenkomen met belangrijke mijlpalen of overgangen in de cursus. Dit zorgt ervoor dat de studenten relevante ervaringen hebben om op te reflecteren en helpt de verbanden tussen hun ervaringen en de cursusinhoud te versterken.
• Houd rekening met de werkdruk en andere cursusactiviteiten: Plan geen reflectieactiviteiten tijdens bijzonder stressvolle periodes met concurrerende prioriteiten, zoals examenweken of wanneer andere belangrijke werkstukken af moeten zijn. Kies in plaats daarvan voor momenten waarop de studenten meer openstaan voor introspectie en betrokkenheid.
• Stem de reflectievorm af op de inhoud: overweeg of mondelinge of schriftelijke reflectie meer geschikt is voor de inhoud die wordt besproken. Complexe of persoonlijke onderwerpen kunnen bijvoorbeeld baat hebben bij schriftelijke reflectie om de studenten voldoende tijd te geven hun gedachten te verwoorden, terwijl groepsdiscussies geschikter kunnen zijn voor het verkennen van bredere thema’s of gezamenlijke leerervaringen.
• Flexibiliteit en aanpassingsvermogen: sta open voor het aanpassen van het tijdschema voor reflectie op basis van feedback van studenten, onverwachte gebeurtenissen of wijzigingen in het cursusrooster. Flexibiliteit maakt het mogelijk om in te spelen op de behoeften van studenten en zorgt ervoor dat reflectieactiviteiten relevant en boeiend blijven.
• Creëer een stimulerende fysieke omgeving: geef de voorkeur aan een opstelling die de aandacht, de betrokkenheid en het comfort van de studenten tijdens de reflectie verbetert. Overweeg stille klaslokalen, buitenruimtes of online platforms op basis van hun geschiktheid voor het bevorderen van een reflectieve dialoog. Zo kan reflecteren op de relaties tussen de universiteit en de gemeenschap baat hebben bij discussies buiten de campus waarbij stakeholders zijn betrokken, terwijl reflecteren op onderwerpen zoals theoretische concepten of persoonlijke frustraties enige afstand van de gemeenschap kan vereisen.

Coaching

Bij reflectietaken moet de docent feedback geven om de studenten te helpen hun vaardigheden op het gebied van kritisch denken en reflectie te verbeteren. Hieronder vallen het bieden van emotionele steun bij het omgaan met complexiteit en onzekerheden, en het begeleiden van studenten tijdens het hele proces. Coaching bestaat ook uit het stellen van kritische vragen die studenten aan het denken zetten en uit het geven van opbouwende feedback voor voortdurende verbetering. 

Tips:

• Voortdurende feedback geven op de reflectie van studenten: geef voortdurend feedback tijdens de cursus, aangepast aan de activiteit zodat de feedback tijdig, specifiek, bruikbaar en opbouwend is voor zowel individuele studenten als groepen.
• Voortdurende begeleiding: wees beschikbaar om studenten te helpen in hun reflectieproces, verwachtingen te verduidelijken en zorgen weg te nemen.
• Stel prikkelende vragen: zet aan tot diepgaande reflectie door uitdagende vragen te stellen die het verkennen van verschillende perspectieven aanmoedigen.
• Help bij het omgaan met ongemak: begeleid de studenten bij ongemak dat gepaard gaat met onzekerheden, complexiteit of lastige emoties. 
• Stimuleer verbetering: bevorder een cultuur van voortdurende verbetering door de studenten te helpen bij het vaststellen van gebieden waarop ze kunnen groeien en door opbouwende feedback te geven. 
• Geef duidelijke richtsnoeren voor reflectief schrijven: geef uitdrukkelijke instructies en voorbeelden om de studenten te helpen het verschil te begrijpen tussen academisch en reflectief schrijven. Deel de onderdelen van effectieve reflectie op, zoals beschrijving van gebeurtenissen en gevoelens (wat), kritische analyse, evaluatie en conclusies (en dan), en volgende stappen (wat nu).
• Moedig zelfbeoordeling aan: stel de studenten in staat om hun eigen reflectievaardigheden te beoordelen en doelen voor verbetering te stellen. Geef prompts of rubrics voor zelfevaluatie en moedig de studenten aan om te reflecteren op hun voortgang in de loop van de tijd.
• Laat studenten leren van medestudenten: moedig de studenten aan om hun reflecties te delen met medestudenten en elkaar feedback te geven. Interacties met medestudenten kunnen extra perspectieven en inzichten bieden, het begrip verdiepen en een saamhorigheidsgevoel en een gevoel van samenwerking binnen de leerervaring bevorderen.

Referenties

1. Eyler, J., Giles, D.E., & Schmiede, A. (1996). A practitioner’s guide to reflection in service-learning. Vanderbilt University: Corporation for National Service. URL https://www.umassd.edu/media/umassdartmouth/leduc-center-for-civic-enga…Opent in een nieuw venster
2. Eyler, J. S. & Giles, D.E. (1999). Waar zit het leren in service learning? San Fransisco: Jossey-Bass.
3. 5 C’s Framework. Community-Engaged Learning [WWW Document], 2021. University of Victoria, Teach Anywhere. URL https://teachanywhere.uvic.ca/teach-a-course/community-engaged-learning…Opent in een nieuw venster (geraadpleegd op 31 januari 2024).