Het jaar 2022 was het derde jaar op rij met oversterfte in Nederland. Hoewel de link naar het coronavirus als oorzaak snel gelegd is, dekken de coronacijfers de oversterftecijfers in 2022 niet. De vaste Tweede Kamercommissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport wil dat de oorzaken van oversterfte in Nederland in kaart worden gebracht, maar de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ernst Kuijpers is van mening dat de wet een onderzoek naar oversterfte dwarsboomt. Martin Buijsen, hoogleraar Gezondheidsrecht aan Erasmus School of Law, bracht de juridische mogelijkheden van zo’n onderzoek in kaart. Volgens hem zou een onderzoek naar de oorzaken van oversterfte niet in strijd zijn met (privacy)wetgeving.
Buijsen verrichtte op verzoek van de vaste Kamercommissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport een analyse van welke mogelijkheden wet- en regelgeving bieden om onderzoek te doen naar de oorzaken van oversterfte. De commissie stelde Buijsen acht vragen over de bescherming van persoonsgegevens, AVG-wetgeving, de rol en bevoegdheden van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en andere zaken die relevant zijn om de nodige gegevens te verzamelen om de oorzaken van oversterfte te onderzoeken.
“Voor onderzoek naar oversterfte is goed begrip van het medisch beroepsgeheim een vereiste.”
Volgens Buijsen zou het CBS de juiste bevoegdheden hebben om de nodige gegevens uit te vragen bij het RIVM, en eventueel bij zorgbehandelaars en andere derde partijen. Ook kan het CBS, mits het passende maatregelen neemt om herkenning van afzonderlijke personen in de gegevens te voorkomen, deze gegevens verstrekken aan onderzoekers die vervolgens de oorzaken van oversterfte in kaart zouden kunnen brengen. Ter beantwoording van de vragen van de Kamerleden behandelt Buijsen de uitwerking van de Algemene Verordening Persoonsgegevens (AVG), de Wet op het CBS, de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst, en andere relevante nationale en internationale wet- en regelgeving. Om een correcte gegevensverstrekking en -bescherming in een onderzoek als dit te realiseren, licht Buijsen één randvoorwaarde uit: “Voor onderzoek naar oversterfte is goed begrip van het medisch beroepsgeheim een vereiste.”
Op 16 maart 2023 vindt een rondetafelgesprek plaats met betrokken organisaties en deskundigen van samenwerkingsverband Parlement en Wetenschap.
- Professor
