“Geheimzinnigheid schaadt ons nationaal kunstbezit en de democratische rechtsstaat”

Wanneer een object van groot nationaal, cultuur- of kunsthistorisch belang is, kan dit object worden ingeleverd om erfbelasting te voldoen. Dit object telt voor 120% van diens waarde mee ter compensatie van de erfbelasting. In onder andere het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk geldt een soortgelijke regeling (zonder 120% bonus). Deze landen geven echter wel bekendheid aan deze verwervingen, terwijl Nederland dat niet doet met een beroep op de fiscale geheimhoudingsplicht. De vrees bestaat dat kenners uit de kunstwereld aan de hand van de verworven objecten zouden weten wie van de regeling gebruik heeft gemaakt.

Hemels is van mening dat de overheid een andere belangenafweging moet maken. Ontheffing van de geheimhoudingsplicht kan onder andere via een ministeriële regeling worden verleend indien dit noodzakelijk is voor de goede vervulling van een publiekrechtelijke taak. Hemels vervolgt: “Nu het slechts een keuze en geen plicht is om de belastingfaciliteit te gebruiken, kan de wet zonder bezwaar bepalen dat gebruikmaking betekent dat de staat zowel informatie publiceert over het verkregen voorwerp als waar het voor het publiek te bezichtigen is. Erfgenamen die dat niet willen kunnen op reguliere wijze belasting betalen.”

Volgens Hemels zou publicatie van deze gegevens kunnen leiden tot meer mensen die belangrijke kunst aan de staat overdragen, maar nog veel belangrijker is dat openbaarheid van bestuur essentieel is voor onze democratische rechtsstaat. “In een democratische rechtsstaat hebben belastingbetalers en hun parlementaire vertegenwoordigers recht om te weten wat met hun belastinggeld gebeurt”, benadrukt Hemels. Ze vult later aan: “Geheimzinnigheid schaadt ons nationaal kunstbezit en de democratische rechtstaat.”