Dr. Menelaos Markakis, universitair docent bij de sectie Internationaal en Europees recht, heeft een EUR fellowship gekregen van de Erasmus Universiteit Rotterdam om te werken aan een tweejarig onderzoeksproject naar de verantwoordingsplicht van de Europese Centrale Bank. Het project onderzoekt hoe de Europese Centrale Bank zowel politiek en juridisch gezien verantwoordelijk kan worden gehouden in haar belangrijkste actiedomeinen.
De Europese Centrale Bank
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft grote macht verworven, maar is vaak niet verantwoordelijk voor haar daden. De ECB is niet alleen verantwoordelijk voor het monetaire beleid in de eurozone, maar sinds de financiële crisis van 2007-2008 ook voor het toezicht op de belangrijkste banken. De ECB houdt verder toezicht op het economisch beleid van de lidstaten die financiële steun ontvangen. Grote gebeurtenissen, zoals de Brexit en de COVID-19-crisis, hebben geleid tot een verdere uitbreiding van haar rol en bevoegdheden.
Onderzoeksproject
Het project onderzoekt de verantwoordingsplicht van de ECB over alle taken die zij uitvoert. Het ontwikkelt een algemeen theoretisch kader voor de verantwoordingsplicht van de ECB, waarin de belangrijkste vereisten en instrumenten voor verantwoording voor haar diverse taken worden uiteengezet. De hamvraag is: wat is het juiste niveau, type en mate van verantwoording voor het optreden van de ECB? Het project toetst de bestaande verantwoordings- en transparantieregelingen aan de normen die in het theoretisch kader zijn ontwikkeld om hiaten te identificeren. Het richt zich op politieke verantwoordingsplicht (aan parlementen of andere politieke fora) en wettelijke verantwoordingsplicht (aan de rechtbanken), evenals andere vormen van verantwoordingsplicht (financieel, sociaal) waar nodig. Het project ontwikkelt daarnaast een theorie van rechterlijke toetsing van de handelingen van de ECB, waarbij de gepaste norm en intensiteit van toetsing worden uiteengezet. Het project doet voorstellen om de transparantie, verantwoordingsplicht en - uiteindelijk - democratische legitimiteit van de ECB te vergroten, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen hervormingen die kunnen worden doorgevoerd zonder de EU-Verdragen te wijzigen, en hervormingen waarvoor een herziening van het verdrag wel nodig is. Het onderzoek is relevant voor een van de grote kwesties die tussen de EU-leiders zijn besproken: de hervorming van de eurozone. Het onderzoek sluit tevens aan bij het lopende debat over legitimiteit en verantwoording in de eurozone, waar onafhankelijke financiële instellingen en agentschappen belangrijke spelers zijn.
- CV
Over dr. Menelaos Markakis
Dr. Menelaos Markakis heeft diploma's van de universiteiten van Athene (LLB) en Oxford (MJur en DPhil). Zijn werk strekt zich uit over het grondwettelijk recht van de EU, het recht van de interne markt en het financieel recht van de EU, met een bijzondere interesse in het recht van de economische en monetaire unie. Hij ontving eerder financiering van de Academie van Athene, de Oxford Law Faculty, de Modern Law Review en het Europees Sociaal Fonds. Hij heeft zijn onderzoek gepubliceerd in prestigieuze en peer-reviewed tijdschriften, waaronder the Common Market Law Review, the European Law Review, the European Constitutional Law Review, Public Law en the Journal of International Economic Law. Zijn proefschrift werd als monografie gepubliceerd door Oxford University Press ("Accountability in the Economic and Monetary Union: Foundations, Policy, and Governance"), in de Oxford Studies in European Law serie. Dr. Menelaos Markakis is tevens verbonden aan het Erasmus Centre for Economic and Financial Governance en is een research associate van het Erasmus Initiative "Dynamics of Inclusive Prosperity".