Onlangs schreef Madeleine Merkx, hoogleraar indirecte belastingen aan Erasmus School of Law, een opiniërende blog over het gebruiksrecht op software bij het Hof van Justitie. Haar blog is hieronder te lezen:
“Computer says no” is een befaamde uitspraak uit de tv-comedyserie Little Britain. In deze serie zien we een van de acteurs in een rol van receptioniste van een ziekenhuis, medewerker van een reisbureau etc. Steeds wanneer haar een vraag wordt gesteld, typt ze druk op haar computer om vervolgens de befaamde woorden “computer says no” uit te spreken. Als de tegenspeler zegt dat er een fout moet zijn gemaakt, is er nul flexibiliteit.
Hoewel de serie al bijna twintig jaar oud is, typeert deze onze afhankelijkheid van computers. De technologie is immers al zo ver dat computers zelfstandig beslissingen kunnen maken. Robotics of RPA is inmiddels een gebruikelijke gang van zaken. Deze ontwikkeling raakt ook de fiscale wetgeving. De financiële vrijstellingen zoals we die kennen in de btw stammen nog uit eind jaren 70 van de vorige eeuw. De situatie was toen heel anders. Toch moet die oude wetgeving worden toegepast op de huidige situatie. Gelukkig toont het Hof van Justitie daarbij wel de nodige flexibiliteit. Zo oordeelde het al in de zaak Hedqvist dat het omwisselen van reguliere valuta voor bitcoins en vice versa onder de financiële vrijstelling kan vallen.
Recent moest het Hof van Justitie zich buigen over de vraag of het toekennen van een gebruiksrecht op software die uitsluitend wordt gebruikt voor het maken van berekeningen die essentieel zijn voor risicomanagement en performancemeting bedoeld voor beleggingsfondsen kan kwalificeren als beheer van collectieve beleggingsfondsen, waardoor een btw-vrijstelling geldt. Het Hof van Justitie oordeelde dat de toekenning van dit gebruiksrecht vrijgesteld kan zijn. Daarvoor is wel vereist dat de software alleen wordt gebruikt voor collectieve beleggingsfondsen. Het Hof van Justitie sluit dan af met zijn befaamde woorden dat het vervolgens ter beoordeling is van de verwijzende rechter of aan de voorwaarden van de vrijstelling is voldaan. Met dit oordeel van het Hof van Justitie in de hand lijkt dat een volmondig yes te worden!”