Promotie A. (Anna) Merz

Hieronder volgt een korte samenvatting van het proefschrift:

Het promotieonderzoek kijkt naar de sociale controle tussen en binnen bedrijven. Concreet richt het onderzoek zich op de vraag hoe peers – bedrijven binnen dezelfde sector en collega’s binnen het eigen bedrijf - omgaan met en reageren op regelovertredend gedrag. Het komt voort uit de gedachte dat vooral maatschappij en publieke toezichthouders vaak (sterk) reageren op overtredingen maar het vanuit het bedrijfsleven zelf vaak een stuk stiller blijft; in elk geval in de publieke sfeer. Een interessante vraag is dan ook welke reacties er onderling plaatsvinden. Peers zijn in organisatiecriminaliteit grotendeels over het hoofd gezien als bron van sociale controle. Dit is opmerkelijk aangezien mensen veel tijd doorbrengen met collega's op het werk en organisaties bestaan uit sociale groepen die normen vormen en versterken.
Het onderzoek maakt gebruikt van een case study: overtredingen van de witwasregelgeving (Wwft) in de Nederlandse bankensector. In Nederland werd in september 2018 een van de eerste en grootste schikkingen voor het niet-naleven van de Wwft getroffen met systeembank ING. Snel volgden er ook zaken bij andere banken, zoals nog twee strafrechtelijke onderzoeken bij systeembanken en meerdere bestuurlijke sancties bij systeembanken en kleinere banken. Voor het onderzoek heb ik met 37 medewerkers bij banken en 10 stakeholders gesproken, en secundaire data (zoals mediaberichten en informatie op de homepages van banken) geanalyseerd. Het onderzoek belicht drie niveaus: 1) reacties tussen banken, 2) reacties binnen banken, en 3) het gebruik van peer effecten door stakeholders.