Promotie A.J. (Adrianus) van Heusden

Hieronder volgt een korte samenvatting van het proefschrift: 

Stel je voor dat elke advertentie, elke prijs en zelfs elk contract volledig op jou persoonlijk is afgestemd – welkom in het tijdperk van AI-gedreven hyperpersonalisatie.

Tegenwoordig kunnen enorme hoeveelheden consumentengegevens worden verzameld en verwerkt, waardoor consumentenprofielen worden aangemaakt die steeds nauwkeuriger zijn geïndividualiseerd. Dit heeft de weg vrijgemaakt voor één-op-één interacties die in real-time bijgesteld kunnen worden en leiden tot ongeëvenaarde gedragsmodificatie.  Gepersonaliseerde marketing belooft nauwkeuriger te kunnen inspelen op de behoeften en voorkeuren van consumenten, waardoor de effectiviteit van marketingcommunicaties naar nieuwe hoogten wordt getild. Echter, deze schijnbaar op maat gemaakte digitale wereld gaat gepaard met ernstige zorgen over het alarmerende potentieel van gepersonaliseerde marketing om cognitieve denkfouten, heuristieken en kwetsbaarheden van consumenten uit te buiten. De kracht van hyperpersonalisatie om consumentengedrag op subtiele manieren naar de hand te zetten van bedrijven en marketeers ongekende controle te geven, roept de vraag op in hoeverre dit kan leiden tot een significante verslechtering van de positie van consumenten in de markt.

In dit proefschrift wordt gepersonaliseerde marketing geanalyseerd vanuit een rechtseconomisch perspectief om de beloften en gevaren ervan bloot te leggen en tegen elkaar af te wegen. Er wordt daarbij onderzocht in hoeverre gepersonaliseerde marketing gereguleerd wordt door het juridisch kader van de EU. Het onderzoek toont aan dat het huidig Europees consumentenbeleid slechts gedeeltelijke bescherming kan bieden aan consumenten. Een vierdelige beleidsaanpak wordt daarom voorgesteld om gepersonaliseerde marketing adequaat aan te pakken en zodoende de autonomie, gelijkwaardigheid en het welzijn van de consument te waarborgen.

Het reguleren van gepersonaliseerde marketing is een complexe taak die wordt gekenmerkt door een duidelijke afweging tussen efficiëntie en rechtvaardigheid. Hoeveel vrijheid geef je op in ruil voor een hyperpersoonlijke ervaring? Hoe zeker ben je dat de prijs die je betaalt niet hoger is dan wat anderen voor precies dezelfde service betalen? En wat betekent het voor jouw autonomie wanneer een algoritme jouw gedrag beter voorspelt dan jijzelf? Dit proefschrift tracht een uitgangspunt te bieden voor verdere regelgeving en uiteindelijk bij te dragen aan een betere consumentenbescherming in het digitale tijdperk.