Tussen 2019 en 2022 deden ESHPM en het AmsterdamUMC, VUmc onderzoek naar seksualiteit en seksueel grensoverschrijdend gedrag in de gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg. Het onderzoek werd uitgevoerd voor ZonMw binnen de Academische Werkplaats Toezicht. Doel ervan was om de Inspectie Gezondheidszorg & Jeugd (IGJ) van wetenschappelijke inzichten te voorzien zodat zij hun toezicht op de thema’s seksualiteit en seksueel grensoverschrijdend gedrag kunnen verbeteren.
Zorgaanbieders zijn verplicht om geweld in de zorgrelatie te melden bij de IGJ. Hieronder valt ook seksueel grensoverschrijdend gedrag (sgog), dat kan gaan om gedrag tussen zorgverlener richting patiënt maar ook tussen patiënten onderling. Voor dat eerste geldt het adagium ‘het mag niet, het mag nooit’, wat inhoudt dat dergelijk gedrag altijd als onacceptabel wordt gezien. Seksualiteit en intimiteit zijn tegelijkertijd wel belangrijke componenten van welzijn, en de vraag is in hoeverre adequaat aandacht wordt besteed aan het leren omgaan met seksualiteit in de zorgrelatie.
De IGJ wilde weten welke toezichtsinterventies zij kan toepassen om de kans op seksueel grensoverschrijdend gedrag (sgog) in zorgrelaties te verminderen en tegelijkertijd de aandacht voor seksualiteit en intimiteit als onderdeel van persoonsgerichte zorg te bevorderen. Hiervoor verkenden we de bestaande kennis in de literatuur (fase 1), interviewden we inspecteurs en belangenorganisaties over de ervaringen met het huidige toezicht (fase 2), en hielden we binnen zorginstellingen focusgroepen met zorgverleners, managers en ervaringsdeskundigen om verschillende perspectieven op seksueel grensoverschrijdend gedrag en het omgaan met seksualiteit in kaart te brengen (fase 3). De focus van het onderzoek lag daarbij op de Gehandicaptenzorg (GZ) en de Geestelijke gezondheidszorg (GGZ).
Meer informatie is te vinden op de projectpagina van ZonMw.