Onze muzieksmaak wordt geassocieerd met onze sociale achtergrond. Een muzieksmaak lijkt dus uniek, maar is het niet per se. Hoe dat precies zit? Cultuursocioloog Dr. Julian Schaap (Erasmus School of History, Culture and Communication) doet onderzoek naar dit onderwerp. Op 11 augustus was hij te gast bij het programma Vroeg! Op radio NPO 1, waar hij antwoord geeft op deze vraag en uitlegt hoe muzieksmaak samenhangt met sociale achtergrond kenmerken.
De podcast is onderdeel van de Summerschool (nacht)programmering waarbij verschillende onderzoekers geïnterviewd worden over hun onderzoek. In deze podcastaflevering komen de verschillende facetten van Julian's onderzoek naar rockmuziek en rasetniciteit aan bod.
Factoren die je muzieksmaak beïnvloeden
Julian benoemt onder andere dat muzieksmaak niet zozeer te maken heeft met hoe de muziek klinkt. “Het heeft te maken met de mensen die naar zo’n genre luisteren”. Er ontstaat een associatie tussen een bepaalde groep en een bepaald genre. Drie factoren spelen hierbij een belangrijke rol: klasse, gender en rasetniciteit. “Dat je in Nederland opgroeit vergroot de kans aanzienlijk dat je Nederlandse muziek hoort”, aldus Julian.
“Klasse is een van de grootste redenen dat er een onderscheid is in muzieksmaak”, vertelt Julian. Denk maar aan verschillen tussen mensen die heel erg houden van klassieke muziek en mensen die houden van smartlappen. Die twee genres liggen qua doelgroep enorm ver uit elkaar. Je komt in een totaal verschillende sociale wereld. Gedragingen en kleding spelen hierbij een belangrijke rol.
Het Elvis effect
“Hoe kan het dat hier alleen maar witte mannen staan?” Dit viel Julian op wanneer hij naar een rockconcert ging. Vanuit deze verwondering is zijn onderzoek ontstaan. Hij onderzocht onder andere hoe het kan dat een genre zo sterk geassocieerd wordt met een bepaalde achtergrond (witte muziek of zwarte muziek), zonder dat mensen zich daar bewust van zijn.
Wat dat voor sociologische gevolgen heeft? Julian: “Ik zag heel duidelijk dat het idee hoe een rocker eruitziet, sterk gekoppeld is geraakt aan het beeld van Elvis Presley”. Volgens Julian heeft dit te maken met authenticiteit, de projectie op mensen.
Om meer te weten te komen over Julian’s onderzoek, beluister de podcast op NPO Radio 1.
- Onderzoeker
- Gerelateerde content