Of het nu gaat om de energietransitie, huisvesting van kwetsbare groepen, integratie van nieuwkomers, integrale gebiedsontwikkeling of ondersteuning van mensen met dementie, relevante maatschappelijke prestaties worden uitsluitend gerealiseerd door netwerken van partijen. Frank Beemer (Academic Director van de opleidingen Ketenregie en Ketenregie in de Zorg) laat dit zien aan de hand van een situatie uit de jeugdbeschermingsketen.
Op 13 november jl. schreef Arina Kruithof, bestuurder van Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond (JBRR) een vlammend opiniestuk in het NRC. Zij betoogde daarin dat regie in de jeugdbeschermingsketen echt zal helpen om ervoor te zorgen dat ook kwetsbare kinderen veilig kunnen opgroeien. Directe aanleiding was het rapport van de inspectie met de niets verhullende titel ‘Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd’.
Organisatieprestatie
Uiteraard voelde Arina zich aangesproken. De maatschappelijke prestatie waaraan zij en haar mensen met hart en ziel werken, wordt niet gehaald en dat doet pijn. Maar ze realiseert zich ook dat zij en evenmin haar ketenpartners, eigenlijk niet worden aangesproken op die maatschappelijke prestatie. JBRR wordt vooral aangestuurd op de organisatieprestatie die ze levert. Hoeveel kinderen (en gezinnen) zijn onder behandeling bij JBRR, wat is de ervaren kwaliteit, blijft dat binnen de financiële kaders en zijn de wachttijden voor behandeling niet te lang?
‘Eigen toko eerst’
Deze organisatieprestaties van JBRR zijn natuurlijk relevant. Als de kwaliteit van JBRR niet in orde is, ontbreekt een belangrijke schakel voor de kwaliteit van de maatschappelijke prestatie. Maar het louter sturen op organisatieprestaties kan de kwaliteit van de maatschappelijke prestatie juist ondermijnen. Er ontstaat een cultuur van ‘eigen toko eerst’. Wanneer organisaties die met elkaar een keten vormen onder druk staan, gaan ze ‘eerst de eigen organisatie op orde brengen’: ze maken zichzelf onkwetsbaar voor de krampachtige sturingsimpulsen van opdrachtgevers en financiers. Dat verklaart waarom de verschillende organisaties in de keten elkaars werk controleren en over doen.
Dynamiek
We herkennen deze dynamiek natuurlijk ook in veel andere domeinen waar samenwerking onvermijdelijk is. Juist in maatschappelijke sectoren als de jeugdzorg is de druk van politiek en publieke opinie op de organisaties en bestuurders hoog. Er ontstaat al snel de neiging te laten zien dat ‘het niet aan ons ligt’. Het is van belang dat juist die partijen de ruimte nemen, en krijgen, om met elkaar en hun opdrachtgevers samen te sturen op de maatschappelijke prestatie die ze samen leveren. Verantwoordelijkheid voor een deel, is immers medeverantwoordelijkheid voor het geheel.
Oplossend vermogen
Dat betekent Regie organiseren: de gezamenlijke ambitie concretiseren, monitoren of de relevante maatschappelijke prestatie vooruit gaat, uitkomsten samen interpreteren en verbeterinterventies kunnen inzetten op die plek in de keten van activiteiten waar ze het meest renderen. Want in de hele keten van activiteiten is de oplossingsruimte groter. In het netwerk van partijen is het oplossend vermogen rijker dan in de afzonderlijke organisaties.
Het werkt
Eenvoudig is dat natuurlijk niet, maar het kan wel. En het werkt aanzienlijk beter dan ingrijpende stelselherzieningen. Het vraagt om professionele vormen van samenwerking, ook van opdrachtgevers en financiers. Het vraagt om Ketenregie.
Frank Beemer is Academic Director van de opleidingen Ketenregie en Ketenregie in de Zorg bij Erasmus Academie.
- Meer informatie
De opleidingen Ketenregie en Ketenregie in de Zorg vinden elk jaar plaats in het voor- en najaar.
Wil je meer weten over de Opleiding Ketenregie of Opleiding Ketenregie in de zorg?
Neem dan contact op met:
Marielle Elenbaas
Adviseur Opleidingen
T: 0104082126
