Overheden streven grote ambities na. En zij doen dit met nieuw elan. Om enkele ambities te noemen: de bouw van 1 mln woningen, de energie transitie, CO2 reductie, Nederland klimaatbestendig maken, aanpak van het stikstofprobleem, aanpak van problemen in de zorg, circulair bouwen etc. Deze grote veranderingen spelen uiteraard op internationaal en nationaal niveau maar krijgen tegelijkertijd vorm op regionaal en lokaal niveau waar concrete doorbraken en oplossingen worden ontwikkeld die de discussie op nationaal en internationaal niveau voeden.
Een veelheid aan actoren = een veelheid aan meningen
Het gaat om grote problemen waarvoor ingrijpende oplossingen nodig zijn. Een veelheid aan actoren zal moeten bewegen, moeten investeren, gedrag moeten veranderen etc. Maar dat is niet gemakkelijk. Actoren verschillen op veel punten met elkaar en van mening. Eenieder heeft zo zijn eigen perceptie van de feiten, actoren verschillen met elkaar van mening over welke oplossing gewenst is. Zelfs over de probleemdefinitie is men het lang niet altijd met elkaar eens. En toch zullen deze actoren met elkaar moeten samenwerken, terwijl ze tegelijkertijd hun eigen verantwoordelijkheid houden en moeten zien te overleven in een snel veranderende omgeving.
Overleg en onderhandelingen
In zo’n situatie is geen enkele actor in de positie dat zijn wil wet is, dat hij kan uitmaken welke kant het op moet en wie wanneer wat moet doen of laten. Veranderingen komen dan dus niet tot stand via command and control. Integendeel, de veranderingen zullen via overleg en onderhandelingen vorm krijgen. Deze processen kunnen zo maar jaren in beslag nemen waarbij natuurlijk tussentijds wel mooie resultaten bereikt kunnen worden.
De rol van procesmanagement
Procesmanagement geeft inzicht in hoe deze processen vorm kunnen krijgen en hoe een actor effectief kan opereren in dit soort processen. Procesmanagement neemt de besluitvormingsprocessen zoals ze zijn. Deelnemers aan de opleiding Procesmanagement leren hoe ze deze processen kunnen ‘lezen’ zodat ze kunnen meebewegen op de dynamiek van deze processen en de ‘kracht’ van deze processen kunnen gebruiken. Dat is kracht zonder macht!
Voorbeelden van geslaagd procesmanagement
Recente voorbeelden van min of meer geslaagd procesmanagement op nationaal niveau zijn 'Ruimte voor de Rivier' en nog recenter en enigszins in wording: de vaststelling van de regionale energiestrategieën. Internationaal kan je de cyclus van klimaatverdragen zo beschouwen of het proces van de ever closer European Union. Regionaal en lokaal zijn er natuurlijk veel meer voorbeelden. Denk hierbij aan regionale convenanten over natuurbescherming en natuuropbouw of aan afspraken die op woningmarktniveau worden gemaakt tussen corporaties en gemeenten.
Hoe verschillend deze processen ook ogen, er zijn toch ook patronen zichtbaar die steeds terugkomen. De kern van deze processen bestaat altijd uit onderhandelingen. Deze onderhandelingen worden geflankeerd door een veelheid aan faciliterende activiteiten. Denk aan het verrichten van onderzoeken, aan het invoeren van incentive structuren, aan de introductie van nieuwe verdienmodellen, aan de inschakeling van media, aan het koppelen of juist ontkoppelen van issues, aan het switchen tussen bestuurlijke tafels en ambtelijke tafels etc.
Opleiding Procesmanagement bij Erasmus Academie
De opleiding ‘Procesmanagement’ hadden we ook anders kunnen noemen bijvoorbeeld ‘Politiek-bestuurlijke sensitiviteit’, of ‘verander-management’ of ‘stakeholder-management’ of ‘omgaan met lastige vraagstukken’. Bij al deze thema’s gaat het er in essentie om dat ingewikkelde vraagstukken nooit een eenduidig antwoord kennen. Er zijn meer en verschillende perspectieven op een probleem mogelijk, die worden uitgedragen door verschillende actoren. Daar moet je sensitief voor zijn en daar moet je mee kunnen omgaan.
Dat betekent dat verandering niet alleen door inhoud wordt gestuurd, maar ook door de vraag hoe een proces van verandering wordt georganiseerd - vandaar die term ‘proces-management’. Wie betrek je bij de besluitvorming - en hoe doe je dat?
In de opleiding Procesmanagement willen we met de deelnemers graag in gesprek over de vraag hoe je het proces van verandering zo goed mogelijk vorm geeft. Enerzijds laten we zien dat het een stuk ingewikkelder is dan we vaak denken. We proberen echt recht te doen aan de complexiteit die deelnemers in hun dagelijks werk ervaren - we komen niet met gemakzuchtige modellen voor verandering. Anderzijds besteden we ook diepgaande aandacht aan de hoe-vraag: hoe kun je, gegeven al die complexiteit, een verandering realiseren?
Praktische informatie
| start | - Editie Voorjaar: dinsdag 31 mei 2022 - Editie Najaar: donderdag 10 november 2022 |
| duur | 3 dagen |
| kosten | € 2625,- (vrijgesteld van BTW) Je ontvangt 10% korting op de cursusprijs als:
|
| opleidingspagina | Procesmanagement |
Prof. mr. dr. Hans de Bruijn: Hoogleraar Technische Bestuurskunde, Technische Universiteit Delft. Hans de Bruijn heeft veel boeken geschreven over procesmanagement, waaronder Managing Performance in the Public Sector.
Prof. mr. dr. Ernst ten Heuvelhof: Hoogleraar emeritus Bestuurskunde aan de faculteit Techniek, Bestuur en Management van de Technische Universiteit Delft. Hij publiceert over complexe besluitvormingsprocessen, over procesmanagement en over strategisch gedrag in besluitvormingsprocessen. Hiernaast adviseert hij (semi-)overheden, vervult hij een aantal maatschappelijke functies en heeft hij in een aantal Raden van Commissarissen zitting gehad.
