Migratie- en Integratiebeleid verdienen een breder perspectief

Waarom juist nu een opleiding over het migratie- en integratiebeleid? Nieuw is het niet en bijna iedereen heeft er in zijn/haar werk al wel eens mee te maken gehad. Peter Scholten, kerndocent van de opleiding en hoogleraar Bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit, begrijpt de vraag en heeft ook direct een antwoord klaar. “Zeker, migratie en integratie zijn al langer relevant. Maar de urgentie is nog nooit zo hoog geweest. Bijna alles wat we tegenwoordig doen houdt verband met migratie en integratie. Dat is nieuw en daarom is deze opleiding relevanter dan ooit.”

Experts

Want of het nu op lokaal, nationaal of Europees niveau is: de invloed van migratie en integratie komt overal terug. “Van huisvesting tot gezondheid en van economische ontwikkelingen tot de woordkeuze van de burgemeester. Het waren ooit kleine thema’s, maar zo mag en kan je er allang niet meer mee omgaan.” Daar wringt volgens Scholten ook direct de schoen. “Door de omvang krijgt bijna iedereen er tijdens het werk mee te maken. Tegelijkertijd zijn er maar heel weinig integratie-experts. Dat kan niet meer.”

Want, betoogt de hoogleraar Bestuurskunde, thema’s van deze omvang kunnen niet genegeerd worden. Het is noodzakelijk dat iedereen de basis kent en kan inspelen op de actualiteit. “Je ziet dat de globalisering van de thema’s zorgt voor fricties. Niet alleen op politiek gebied, maar op meerdere beleidsterreinen. Door de omvang is kennis van die basis noodzakelijk.”

Iedereen

De opleiding Migratie- en Integratiebeleid in perspectief leert de deelnemers juist met deze fricties omgaan. “In de alledaagse praktijk beter en sneller op de actualiteit in kunnen spelen. Dat leer je hier.” Scholten is dan ook niet op zoek naar de specialisten. “De opleiding is juist bedoeld voor mensen die veel met migratie en integratie in aanraking komen, maar in de praktijk er vaak toch nog mee worstelen. Het zijn omstreden en ingewikkelde thema’s. Wij helpen met het zoeken naar duurzame en innovatieve oplossingen.”

Breed en praktisch

Beleidsmakers en beleidsuitvoerders binnen gemeenten, juristen die werkzaam zijn bij bijvoorbeeld de IND, maar ook vakspecialisten en medewerkers van NGO’s. Door de brede en praktische opzet van de opleiding komen deelnemers met verschillende achtergronden aan hun trekken. “In een gemeente als Rotterdam, waar inmiddels 51% van de inwoners een migratieachtergrond heeft, kan je niet meer om deze thema’s heen.”

“Maar juist in de middelgrote en kleine gemeenten hoor ik vaak dat beleidsmakers de controle kwijtraken. Er is behoefte aan nieuwe oplossingen. Migratie heeft daar vaak nog geen status in het beleid. Wanneer is iets een incident en hoe ga je daarmee om? Die voelsprieten moeten worden ontwikkeld.” Maar ook voor vakspecialisten die een bredere context missen en ervaren dat ze te veel binnen hun eigen tunnel aan het werk zijn, is de opleiding een uitkomst.

Durven

“Deelnemers aan de opleiding moeten vooral over de grenzen van hun eigen werkveld heen willen kijken. Een jurist weet alles over de wettelijke basis, maar wat zijn de economische gevolgen van migratie en integratie? Tegelijkertijd moeten ze dat natuurlijk ook durven. Migratie en integratie zijn zo complex geworden dat vakspecialisten breder ontwikkeld moeten zijn. Dan zijn ze in staat om op elke situatie in te spelen.”

Gender

Scholten ziet overeenkomsten met de opkomst van het begrip ‘gender’. Tot een aantal jaar geleden kwam gender nauwelijks ter sprake. Alleen de ‘mensen achterin de gang’, zoals hij het omschrijft, waren met het begrip bezig. “Gender is nu niet meer weg te denken en komt overal in de samenleving terug. Het is een begrip geworden om altijd en overal rekening mee te houden. Net als migratie en integratie.”

De wetenschapper hoopt dan ook dat het gevoel van urgentie overslaat op zijn deelnemers. “Lost of control, geen grip en achter de feiten aanlopen. Allemaal gevoelens die ik vanuit het werkveld terugkrijg. Daar willen wij wat aan doen.” Met de opleiding hoopt hij de deelnemers praktische handelingsperspectieven aan te kunnen reiken. “Ik ga niet als academicus staan te preken. Natuurlijk komt er theorie langs, maar het gaat vooral om de praktische inslag.”

Complexiteit erkennen

“Er zijn al genoeg opleidingen die de theorie behandelen. Vanuit de praktijk vertrekken, dat is wel innovatief. En dat doen wij elke opleidingsdag. Voor mensen die de quick fix zoeken is deze opleiding niet geschikt. Je moet de complexiteit van migratie en integratie willen erkennen. Dat is ons vertrekpunt. Wij geven handvatten om meer grip te krijgen op díe complexiteit.”