Alumnus Opleiding Regie in Ketens en Netwerken bij Erasmus Academie

Famke Koolhof,​ projectleider van een specialistisch landelijk opererend innovatieteam (onderdeel van het Openbaar Ministerie en de FIOD), vertelt over haar ervaringen en welke invloed deze opleiding heeft gehad op haar professionele carrière. Wellicht is deze opleiding Regie in Ketens en Netwerken  ook iets voor jou!

•    Waar worstelde je mee, waarom was je op zoek naar deze opleiding?
Toen ik begon aan de opleiding was ik nog landelijk beleidsadviseur bij het OM en als zodanig veelvuldig betrokken bij projecten of overleggen met ketenpartners zoals politie en reclassering, maar ook diverse ministeries.

Ik ervaarde daarin dat - ook als de relaties op persoonsniveau goed waren en de neuzen dezelfde kant op leken te staan -  gezamenlijk de voortgang erin houden en concrete resultaten bereiken niet vanzelfsprekend was. Ik was op zoek naar handvatten om hier een positieve bijdrage aan te leveren, zonder zelf in het gat te springen en alles zelf te gaan doen.

•    Wat zou je hebben tegen gehouden om de opleiding te volgen?
Als mijn werkgever me niet gesteund had in het volgen van deze opleiding.
 
•    Waarom was het de investering waard, wat heeft het je opgeleverd? 
 De opleiding heeft mij door de grote diversiteit aan invalshoeken als het ware diverse brillen gegeven om te kijken naar een situatie of een samenwerking. Dit helpt mij om te ontwarren wat er gebeurt als er 'ruis' is, dat beet te kunnen pakken doordat ik er betekenis aan kan geven en vervolgens een bewuste interventie of strategie te kiezen. 

•    Waar profiteer je het meest van na afronding van de opleiding?
Het bovenstaande. Ik doorzie door de opleiding nu snel of er een weeffout zit in de opzet van een samenwerking, ook door gerichte vragen te stellen. Samenwerken ervaar ik als een leerschool in enerzijds dingen heel expliciet maken en anderzijds bouwen aan vertrouwen over en weer. Soms schort het aan het een, soms aan het ander. Samenwerken is een beetje een modewoord, maar op zichzelf zegt het niets. Het moet een middel zijn, geen doel op zich.

"Ik doorzie door de opleiding nu snel of er een weeffout zit in de opzet van een samenwerking, ook door gerichte vragen te stellen."

In een samenwerking moet iedereen waarde toevoegen aan een eindproduct. Je moet nieuwsgierig zijn naar wat de ander te bieden heeft, maar ook duidelijk zijn over wat jouw mogelijkheden en doelen zijn. Wat ik oplever, kan jij daarmee verder of heb je iets anders van me nodig? Aan wie leggen we verantwoording af en langs welke lat worden we dan getoetst? Als dingen stroef lopen, welke belangen spelen er mee aan de zijde van de diverse partijen?

Niet alleen bij splinternieuwe samenwerkingen, maar juist ook bij samenwerkingen die al helemaal ingesleten zijn, vergeten we soms wat het is en wat we kwamen brengen en halen. Dat expliciet durven maken werkt vaak verfrissend is mijn ervaring. Je moet ook tegen elkaar kunnen zeggen "Ik vind jou heel aardig en heel interessant, maar ik denk niet dat we op dit moment iets voor elkaar kunnen betekenen."
 
•    Heb je een voorbeeld van wat je direct, tijdens de opleiding, hebt toegepast in je werkpraktijk?
Redelijk aan het begin van deze opleiding maakte ik de overstap naar mijn huidige functie. Ik werd projectleider en teamleider van een innovatieteam van het OM en de FIOD. Het team is dus op zichzelf reeds een samenwerking. Het bevindt zich bovendien in een pilotfase en is zich dus nog volop aan het ontwikkelen qua expertise en kunde. De opdracht aan het team was om partners in het toezichts- en opsporingsdomein te helpen bij het ontwikkelen van nieuwe werkwijzen, bij voorkeur in samenwerking met diverse partijen. De verwachtingen van deze partners waren hoog gespannen, ze verwachtten kant en klare oplossingen en direct rendement. Nodeloos te zeggen dat die verwachting niet realistisch was gelet op de complexiteit van de vraagstukken, maar zeker ook niet realiseerbaar voor ons in het stadium waar we op dat moment waren als team.

Ik heb er om die reden in een vroeg stadium gekozen om de verwachtingen te managen door transparant te zijn over wat wij als team wel en niet konden bieden. Ik 'reframede' ons aanbod naar: we hebben niet de antwoorden op alle vragen, maar zijn wel de extra 'handen' die helpen bij het zoeken naar die antwoorden. Dit haalde veel druk van de ketel, zowel voor de teamleden als bij de samenwerkingspartners. Er ontstond ruimte om samen te zoeken in plaats van direct van elkaar dingen te verwachten. De transparantie over wat we konden bieden en niet konden bieden werd positief gewaardeerd en heeft het vertrouwen in de samenwerking veel goed gedaan. Hierdoor konden we elkaar ook de ruimte gunnen om te leren gedurende deze samenwerking. 

•    Zou jij de opleiding aan anderen aanbevelen en zo ja, waarom?
Zeker. We werken binnen de overheid heel veel samen. Maar de meesten hebben, net als ik, geen opleidingsachtergrond die je daarop voorbereidt. We zijn in de eerste plaats inhoudsexperts en gedreven door inhoud. Als het op samenwerken aankomt, dan leren we het in de praktijk.

Ik zou het ons gunnen dat we samenwerken echt als een vak op zichzelf gaan beschouwen en er bewuster mee omgaan. Dat maakt het niet alleen effectiever, maar ook leuker. Ik heb die groei ook gezien in mijn team het afgelopen jaar en ze zijn nu terecht trots op de professionaliteit die ze daarin hebben ontwikkeld. We kregen dit ook terug bij de afronding van de regionale samenwerking afgelopen jaar. 

•    Hoe ben je bij ons terecht gekomen?
Op aanraden van een collega. 

•    Heb je nog een tip of opmerking om toe te voegen aan dit interview?
Wat ik ook echt een meerwaarde vond aan de opleiding was de samenstelling van de groep. Door met professionals van zeer diverse overheids- of semioverheids partijen in een groep te zitten, kreeg ik waardevolle inzichten in hoe het er elders aan toe gaat, wat niet zelden leidde tot nieuwe inspiratie.

Dank voor het beantwoorden van onze vragen, Famke!