Hoe komen een onderzoeker in het strategisch management en een onderzoeker in creatieve ambachten in de stad samen te werken? Een gedeelde interesse in de historische ontwikkeling van haven en stad bracht Maurice Jansen, onderzoeker bij het Erasmus Centre for Urban, Port and Transport Economics, en Amanda Brandellero, associate professor en afdelingshoofd Kunst- en Cultuurwetenschappen, bij elkaar. "We kijken met een andere invalshoek naar hetzelfde gebied in de haven", en dat maakt deze interdisciplinaire samenwerking zo waardevol.
De haven is onlosmakelijk verbonden met Rotterdam en de omliggende plaatsen. De geschiedenis van de haven en stad is gekoppeld aan ondernemers en bedrijven die er door de jaren heen gevestigd zijn. Het is een fenomeen dat je overal ter wereld ziet. Amanda Brandellero en Maurice Jansen bestuderen dit ieder vanuit hun eigen vakgebied. "Ik kijk bijvoorbeeld hoe creatieve ondernemers die duurzaam en circulair werken terechtkomen in voormalig havengebieden die weer worden opgeknapt", vertelt Amanda Brandellero. Een voorbeeld hiervan zijn gebieden als RDM en Merwe-Vierhaven. "En ik vroeg me als bedrijfskundige af wat er achter die creatieve industrieën zit. Want voor havenontwikkelaars is dit een nieuw segment", zegt Maurice Jansen.
Wat hebben creatieve bedrijven de grote wereldhaven te bieden?
De ontwikkeling van verloederde oude havens, die vaak dicht bij de stad liggen, is natuurlijk waardevol voor omwonenden en de ondernemers zelf. Maar op welke manier dragen die kleine bedrijven bij aan die grote wereldhaven? "Gevestigde bedrijven zien dat ze voor vrije innovatie jonge ondernemers nodig hebben", vertelt Maurice Jansen. "Er ontstaan communities of practice en ‘network innovators’ die bijeenkomsten organiseren en kapitaal mobiliseren. Zo komt er funding voor jonge ondernemers en de mogelijkheid om innovaties naar een groter bedrijf te brengen."
Een voorbeeld is het bedrijf Zepp Solutions dat verplaatsbare brandstofcellen maakt, bedoeld voor op kades, schepen of vrachtwagens. Ze zoeken in de beginfase een plek om te experimenteren en komen dan op RDM terecht. Daarna schaalt een bedrijf op een daar is meer plek voor in Merwe-Vierhaven. Vervolgens moet de innovatie geadopteerd worden door gevestigde bedrijven in de haven.
'Instawalks' door de haven
De twee onderzoekers werken ook samen in het LDE Centre PortCityFutures en de minor Port Management and Maritime Logistics. De minor wordt gevolgd door studenten vanuit met name Economie en Bedrijfskunde, maar ook van Universiteit Leiden en TU Delft. Het viel Maurice Jansen op dat veel studenten Rotterdam als havenstad eigenlijk niet kennen en hij zocht een creatieve manier om ze de haven in de stad te laten ontdekken. Zo werd het onderdeel ‘Instawalk’ geboren in het programma. Tijdens een Instawalk ontwerpen studenten zelf een route vanuit een thematisch perspectief en verkennen en fotograferen zo de haven in de stad. "Het doel is om het blikveld van de deelnemende studenten te verruimen", vertelt Maurice Jansen. "En het werkt. Leuk is om te zien dat bijvoorbeeld Economiestudenten dan heel creatief blijken te zijn."
Dialoog tijdens het wandelen
De haven-Instawalk wordt naar een breder publiek gebracht. Tijdens het Leven Lang Leren Festival in mei kwam een groep van ongeveer tien belangstellenden bijeen om met Amanda en Maurice de relatie haven en natuur in Hoek van Holland te verkennen. “Dat is een onderwerp waar veel verschillende meningen over zijn”, vertelt Amanda. “Door de dialoog tijdens een Instawalk ga je de diepte in en dat is niet van tevoren te plannen. Het is heel spontaan en participatief. Wij stellen ons daarbij open voor de kennis van de mensen die het gebied goed kennen vanuit hun eigen ervaring.” Maurice vult aan: “Er wordt me aangepraat dat ik veel van de haven weet, maar als ik de verhalen hoor van de vorige generatie dan besef ik me dat ik lang niet alles weet. Dat zijn de diepere lagen van de havenstad, het culturele kapitaal van Rotterdam.” Als voorbeeld noemt Amanda dat een oudere deelnemer vertelde over de geuren die je vroeger kon ruiken in Hoek van Holland. Een bepaalde windrichting bracht een bepaalde geur mee.
De onderzoekers geven aan de ervaring van de wandeling heel leerzaam te vinden en nog veel mogelijkheden hiervoor te zien. Daarnaast is Amanda Brandellero bezig om relaties te versterken met de buurt in Rotterdam-Zuid waarin de toekomstige Cultuur&Campus aan de Putselaan gevestigd wordt. Maurice Jansen geeft aan meer te weten willen komen over de collectieven van bijvoorbeeld kunstenaars en architecten die ontstaan in voormalig havengebieden. "Hoe functioneert zoiets? Werkt het in het begin anders dan na een paar jaar? Wordt zoiets niet te beklemmend?"
- Onderzoeker
- Onderzoeker
- Meer informatie
Meer verhalen over ondernemerschap
Meer informatie over de minor Port Management and Maritime Logistics
Meer informatie over het Erasmus Centre for Urban, Port and Transport Economics
Meer informatie over de Cultuur&Campus Putselaan- Gerelateerde content
