Hier willen we meer van: De wandeling
Stiltes vinden we vaak ongemakkelijk, en kappen we af. Maar de kracht van de wandeloefening zit in de stilte!
De leergang voor commissarissen van het EGI kent drie leerlijnen. Naast twee inhoudelijke lijnen, heeft de derde leerlijn betrekking op de persoonlijke ontwikkeling van de deelnemer als (toekomstig) commissaris of bestuurder. De deelnemers krijgen hier via verschillende werkvormen mee te maken. Een werkvorm die vaak verrast, is ‘de wandeling’. Bert Iedema is executive coach en met regelmaat dagvoorzitter in de module waarin de wandeling plaatsvindt.
Bert, wat is er nu zo speciaal aan deze wandeling? "Het gaat hier eigenlijk niet om het wandelen. Het gaat om wat we van ze vragen om tijdens het wandelen te doen: 10 minuten lang praten over je persoonlijke leerdoel óf 10 minuten lang passief luisteren: dus zonder reactie, zonder vragen, zonder veelbetekenende blikken. De luisteraar krijgt als opdracht mee om na afloop te vertellen welke emoties hij of zij heeft waargenomen. Ook bij stiltes in het spreken adviseren we hen om door te lopen en de 10 minuten vol te maken.”
Stilte
Is dat zo moeilijk? “Dat is vaak voor beiden moeilijker dan je denkt. Als spreker krijg je geen reactie, maar moet je doorvertellen, ook als je even niet meer weet wat je moet zeggen. De luisteraar wil vaak in eerste instantie direct reageren, maar moet zich inhouden. En die moet zich concentreren op wat er bij de spreker op emotioneel vlak gebeurt, in plaats van wat er inhoudelijk verteld wordt,” vertelt Bert. Gepassioneerd vervolgt hij: “Het mooie is dat beide kanten van het duo iets ervaren tijdens deze oefening, wat heel leerzaam is. Beiden vinden de stiltes die vallen vaak vervelend, of ongemakkelijk. Maar de kracht van de oefening zit juist in die stilte!”
Leg dat eens uit? “Als je als spreker stilvalt komt er capaciteit in je brein vrij, die anders 'bezet’ is. Dat maakt het mogelijk om toegang te krijgen tot een diepere laag van je bewustzijn. Vaak zijn dat je emoties of intuïtie en die helpen je om beter inzicht in of begrip van kernissues te krijgen. Het volmaken van de 10 minuten is dus een hulpmiddel om stiltes te creëren, waarmee je belangrijke, maar vaak verborgen informatie naar boven haalt.”
Luistermodus
De luisteraar heeft een heel andere ervaring, vertelt Bert: “Die wil in het begin het liefst meteen reageren of advies geven, maar dat mag niet. En die merkt al na enkele minuten dat al die initiële gedachten of adviezen, naarmate hij langer luistert, helemaal niet meer terzake doen. Dat komt omdat er – door die stiltes – nieuwe, spontane informatie vrijkomt, en het verhaal een onvoorziene wending krijgt. Naarmate ze langer luisteren, worden ze meer bescheiden, en terughoudend. De drang om iets te zeggen vermindert drastisch. Er ontstaat kalmte, en rust: zo bewegen ze geleidelijk naar de échte luistermodus.”
Emoties in de boardroom
Ook het na afloop benoemen van de geobserveerde emoties vinden deelnemers knap lastig, weet Bert: “Vaak lukt het niet om (slechts) 10 minuten gelijktijdig cognitief te luisteren én emoties te observeren, terwijl het in de boardroom vaak draait om het vroegtijdig kunnen herkennen van emoties. Dit is een heel bijzondere ervaring voor de deelnemers en het maakt ze ervan bewust dat dit een terrein is waar oefening belangrijk en relevant is voor hun werk als toezichthouder.”
Na de wandeling bespreekt Bert de ervaringen van de groep. “Vaak hoor ik dat het ze verrast heeft en dat ze het heel leerzaam vonden,” vertelt hij. Daar willen ze dus meer van!
Corné Mulders (algemeen directeur Monuta Uitvaartzorg, daarnaast voorzitter van diverse raden van commissarissen en toezicht) is deelnemer aan de leergang voor commissarissen en toezichthouders. Een paar weken geleden maakte hij ‘de wandeling’ en de terugkoppeling met Bert mee.
“Ik heb persoonlijk al veel ervaring met deze methode, maar ik doe er vol overgave aan mee, zeker omdat ik heel erg in deze interventie geloof. De kracht zit in de rust die ontstaat, waardoor je gedachten de vrije loop krijgen, zonder bijsturing of afleiding. Wat er dan in je hoofd gebeurt is heel puur, dat raakt een gevoelslaag waar je niet elke dag op terecht komt, en die wel heel essentieel is. Zo haal je in die 2 x 10 minuten een bepaalde diepgang die je soms in 2 uur niet eens haalt.”
“Het mooie is ook dat je blijft leren, ook al heb je het vaker meegemaakt. Ik kreeg deze keer enerzijds de bevestiging van ‘ik heb het wel scherp’, maar toch ook opmerkingen die me weer een nieuw perspectief boden, dat is dan echt een verrijking. Het was een heel fijne oefening.”