Eindelijk meer duidelijkheid over financiële transacties binnen multinationals

In 1995 stelde OESO voor het eerst richtlijnen voor het bepalen van ‘arm’s length’ verrekenprijzen op voor belastingdiensten en belastingbetalers wereldwijd. De vuistdikke publicatie bestond tot 2020 uit negen hoofdstukken, waarin het arm’s length principe de rode draad vormt. Kort gezegd betekent dit dat bedrijven binnen hun eigen concern met elkaar zakendoen alsof het derde partijen zijn. Dat geldt voor het leveren van alle producten en diensten. Alle landen hebben dit principe overgenomen in de wet, zodat ieder een ‘fair share’ van de belasting kan heffen. Multinationals moeten jaarlijks aantonen dat hun prijzen onderling op arm’s length zijn.

Reikhalzend

Nu, precies 25 jaar later, is hier voor het eerst een hoofdstuk aan toegevoegd over het toepassen van dit principe op financiële transacties. “Het heeft zolang geduurd omdat alle landen van de OESO het ermee eens moeten zijn”, legt Clive Jie-A-Joen, Programmadirecteur van het Executive Program Transfer Pricing, uit. “Het vakgebied transfer pricing en in het bijzonder het bepalen van arm’s length verrekenprijzen bij financiële transacties is een relevante en ingewikkelde aangelegenheid. We hebben reikhalzend uitgekeken naar meer duidelijkheid.”

Rechtszaken

Want het was een gemis dat er geen overeenstemming was over het toepassen van de transfer pricing principes op financiële transacties. In de praktijk leidde het tot veel boekenonderzoeken en rechtszaken over bijvoorbeeld cash pooling, een manier voor multinationale ondernemingen om liquiditeitsproblemen op korte termijn te beheersen en externe financieringskosten te minimaliseren.

Voorwaarden

Met name afdelingen Treasury, Finance & Control, Tax en Legal van internationale ondernemingen hebben te maken met transfer pricing aspecten van financiële transacties binnen de multinationale groep. Chapter X dwingt hen om nauwkeurig te analyseren en documenteren wat de transactie inhoudt. In het geval van een intra-groep lening gaat dat bijvoorbeeld om leningsvoorwaarden. Denk aan de omvang van de lening, de looptijd, de valuta en de wisselkoers. En is er een onderpand of garantie aanwezig en is de lening ondergeschikt aan een lening van een bank? Jie-A-Joen: “Eigenlijk precies de vragen die je ook zou stellen als je aan iemand buiten je onderneming een lening zou verstrekken. Nu zag je nog vaak dat er binnen een groep een simpele overeenkomst van één of twee pagina’s gebruikt werd, of zelfs helemaal geen overeenkomst. Dat kan niet meer. Dat betekent wel meer huiswerk voor ondernemingen die hiermee te maken hebben. Je moet eerst de contractuele voorwaarden, karakteristieken, economische omstandigheden, functionele analyse (inclusief risico’s en activa) en bedrijfsstrategie van een intra-groep lening in kaart brengen. Pas daarna kun je met een economische analyse de arm’s length rente bepalen, waarvoor hoofdstuk tien ook richtlijnen geeft.”

Houvast

In Nederland volgen we de OESO-verrekenprijsrichtlijnen. De belastinginspecteur zal hoofdstuk tien dus altijd meenemen. Voor bedrijven betekent dit naast extra huiswerk, ook een houvast bij het analyseren en documenteren van financiële transacties. “Chapter X geldt voor alle nieuwe transacties, maar ook voor transacties die nog open staan. De meer dan 40 pagina’s van OESO vormen een raamwerk, maar nog steeds kunnen landen verschillen in de interpretatie en toepassing van die richtlijnen.”