Bij Gezondheidswetenschappen, Beleid & Management Gezondheidszorg (BMG) leer je vanuit verschillende invalshoeken naar de gezondheidszorg kijken. Hierbij maak je gebruik van verschillende vakgebieden: economie, recht, sociaal-medische wetenschappen, bestuurs- en beleidswetenschappen, management- en organisatiewetenschappen. Daar is in het veld veel behoefte aan. De meesten van onze afgestudeerden vinden dan ook zonder veel moeite een baan in de gezondheidszorg als manager, consultant, beleidsadviseur of onderzoeker.
Inhoud van de opleiding
Onze kleinschalige opleiding heeft een unieke opbouw van 9 thematische blokken. Ieder blok ga je aan de slag met een thema waarbij een belangrijke uitdaging in de zorg centraal staat. Daarnaast ontwikkel je academische onderzoeksvaardigheden zoals kritisch denken, onderzoeken, schrijven en presenteren. Deze kennis en vaardigheden pas je toe in projecten met complexe vraagstukken uit de praktijk. En om een goed beeld te krijgen van de dagelijkse praktijk in de gezondheidszorg worden werkbezoeken en gastcolleges georganiseerd. In het derde jaar loop je stage en doe je onderzoek bij een (zorg)organisatie.
Internationaal
In ieder blok is er een internationale week. Het onderwijs is dan in het Engels en we bespreken buitenlandse voorbeelden, zoals zorgstelsels in andere landen, culturele verschillen en Europese wet- en regelgeving. Wil je zelf graag een semester in het buitenland studeren? Grijp dan je kans via ons Exchange-programma. Je kan er ook voor kiezen om in het derde jaar een minor in het buitenland te volgen.
Het eerste jaar
Dit eerste jaar maak je kennis met de vakgebieden die belangrijk zijn voor Gezondheidswetenschappen, BMG. Dat doe je via de volgende thema’s: De Nederlandse Gezondheidszorg, Ziekte en Gezondheid, Management van Zorgorganisaties, Kwaliteit van Zorg. Je krijgt onder andere een overview van het Nederlandse gezondheidstelstel en leert hoe een zorgorganisatie werkt. Dat ontdek je ook in de praktijk als je gaat observeren bij een afdeling in een ziekenhuis. Met de oefening ‘Je zal het maar hebben’ merk je hoe het is om patiënt te zijn.
Het tweede jaar
Het tweede jaar ga je aan de slag met de thema’s: Technologie en Innovatie, Marktordening in de Zorg, Zorgen voor Later, Zorg en Welzijn. Je leert over technologische innovaties, zoals eHealth en krijgt de uitdaging om zelf een innovatie te ontwerpen. Ook ontdek je hoe het werkt met vraag en aanbod in de gezondheidszorg. Lukt het jou om een betaalbare zorgverzekering uit te denken? We hebben het over de vergrijzing. Wat betekent dit? Je hoort onder andere de ervaringen van een oudere zelf, want die ga je interviewen. Tot slot duik je in de wereld van de jeugdzorg en GGZ. Je doet onderzoek bij verschillende partijen die hierbij zijn betrokken, zoals jongeren en gemeenten.
Het derde jaar
Dit laatste jaar staat in het teken van verbreding en verdieping. Via de vrije keuzeruimte heb je ruimte om je opleiding zelf mede vorm te geven. Je kunt een van onze minoren volgen en je verder verdiepen in gezondheidswetenschappen óf je kiest voor verbreding met een minor aan een andere faculteit of universiteit. Of misschien wil je in de vrije keuzeruimte stage lopen in een ander land? Er zijn veel mogelijkheden om jezelf als wereldburger te ontwikkelen! Daarnaast gaan we dit jaar in op het thema Keuzes en Dilemma's waarbij belangrijke thema's uit de eerdere blokken terugkomen. Je bespreekt (morele) dilemma’s in de zorg. In casussen over dure geneesmiddelen, big data en ethische vraagstukken leer je interdisciplinaire afwegingen te maken. Ter afsluiting van je bachelor loop je stage bij bijvoorbeeld een zorginstelling, verzekeraar, onderzoeksinstelling of de overheid. Bij deze organisatie voer je gedurende het laatste half jaar van je studie je afstudeeropdracht uit.
Academische vorming en vaardigheden
Het is ook belangrijk dat je kennis opdoet over onderzoeksmethoden en leert om kritisch te denken, schrijven en presenteren. In alle blokken is aandacht voor deze academische vaardigheden. Het blijft niet bij het schrijven van een wetenschappelijke paper of het houden van een presentatie over je onderzoek. Je maakt ook vlogs, organiseert symposia en leert hoe je een goede pitch houdt.
Persoonlijke en professionele ontwikkeling
Als je jezelf goed kent, kun je pas echt een verschil maken in de zorg. Daarom sta je in elk blok stil bij je persoonlijke en professionele ontwikkeling. Je krijgt hierbij hulp van een studentmentor. Samenwerking, creativiteit en een open, kritische houding zijn belangrijke eigenschappen voor een gezondheidswetenschapper. Hiermee gaan we actief aan de slag.
Disciplines
Economie van de gezondheidszorg
De gezondheidszorg staat wereldwijd voor de grote uitdaging om de kwaliteit van zorg te waarborgen tegen aanvaardbare kosten. Om de zorg betaalbaar te houden, moeten we de beschikbare middelen zo goed mogelijk verdelen. Moet de overheid dit doen of kunnen we dat aan de markt overlaten? Is marktwerking of een verplichte basisverzekering voor iedereen de oplossing? De gezondheidseconomie probeert op basis van economische theorieën inzicht te geven in deze keuzeproblematiek. Maar we kijken ook naar de begroting, financiële administratie en budgettering van instellingen, oftewel de bedrijfseconomie van de zorg.
Management – en organisatiewetenschappen
Instellingen zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen, thuiszorg en gezondheidscentra zijn ingewikkelde organisaties. Binnen al die organisaties is het belangrijk dat mensen, materialen en ruimtes op het juiste moment beschikbaar zijn. Het werk van veel verschillende professionals moet steeds goed op elkaar zijn afgestemd. Hoe gebeurt dat? Hoe zitten organisaties in elkaar? De belangrijkste organisatietheorieën komen daarom aan de orde. Je leert de interne verhoudingen in een instelling begrijpen, hoe je de communicatie kunt verbeteren en hoe je vernieuwingen zou kunnen realiseren die de zorgverlening ten goede komt.
Beleids- en bestuurswetenschappen
Beleid is nodig om de zorg op een goede manier te besturen. Thema’s die hierbij aan de orde komen zijn de cultuur, macht, besluitvorming en samenwerking tussen organisaties en instituten met verschillende belangen. Hierbij spelen ook verschillende beroepen in de gezondheidszorg een rol. Bij het vak beleids- en bestuurswetenschappen komen beleidstheorieën, de beleidscyclus en beleidsinstrumenten aan de orde. Op beleidsniveau leer je over organisaties, zoals zorgverzekeraars en toezichthouders, maar ook over (lokale) overheden.
Gezondheidsrecht
Hierbij gaan we vanuit een breed perspectief in op de juridische kant van de gezondheidszorg Naast algemene rechtsregels zijn er ook speciale wetten en regels die van toepassing zijn op de gezondheidszorg. Wat zijn de rechten en plichten van de patiënt? Wat zijn de rechten en plichten van een arts? Komt iedereen in aanmerking voor dezelfde behandeling? Zijn regels altijd een oplossing voor een maatschappelijk probleem? Denk maar eens aan de donorwetgeving of de euthanasiewet.
Sociaal-medische wetenschappen
Hierbij gaat het over de sociale aspecten van ziekte en gezondheid. Je krijgt kennis van ziektebeelden en je leert algemene aspecten van gezondheid en ziekte. Ook is er aandacht voor onderliggende disciplines, epidemiologie, public health, (medische) sociologie en gezondheidspsychologie. Er spelen verschillende factoren een rol bij het ontstaan, herstel en voorkomen van ziektes. Je kunt denken aan vraagstukken als: ‘Wat zijn de gevolgen van sociale ongelijkheid voor ziekte en sterfte?’, ‘Hoe gaan we om met ziekte?’, ‘Waarom gaan we naar een dokter?’, ‘Waarom worden bepaalde ziektes in de ene cultuur wel gestigmatiseerd en in een andere niet?’ en ‘Hoe kan de vraag naar zorg worden verklaard vanuit sociaal-medisch perspectief?’. Voor aanstaande managers en beleidsmakers is dat soort kennis nodig om vat te krijgen op de sociaal-medische ontwikkelingen en om het aanbod op de vraag te kunnen afstemmen. Goed inzicht in het primaire proces – dat wil zeggen de delen van de gezondheidszorg waar je als patiënt direct mee te maken krijgt – is daarbij ook van belang. Je raakt als student Gezondheidswetenschappen, BMG vertrouwd met het medisch en verpleegkundig denken en handelen.
Methoden en technieken van onderzoek
Naast de vijf invalshoeken hierboven is het van belang om tijdens de studie te leren hoe je wetenschappelijk onderzoek moet opzetten en uitvoeren. Wetenschappelijk onderzoek is erg belangrijk, ook in de praktijk van de gezondheidszorg. Vaak ligt onderzoek immers aan de basis van beleidsbeslissingen. Denk daarbij aan de kosteneffectiviteit van behandelingen, de evaluatie van een zorgvernieuwing of de gevolgen van ontwikkelingen in de zorg voor bepaalde groepen patiënten. Je leert de resultaten van wetenschappelijk onderzoek kritisch te beoordelen. Statistiek en kennis van de methoden en technieken van kwalitatief en kwantitatief onderzoek staan daarbij centraal. Natuurlijk leer je ook zelf onderzoek opzetten en uitvoeren.
Interactief en uitdagend onderwijs
In het onderwijs bij ESHPM staat Actief Academisch leren centraal, vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines bestudeer je complexe problemen in de gezondheidszorg. Wees niet bang voor saaie hoorcolleges. We houden van interactie. Je leert ook via activerende en uitdagende werkvormen en online. Onderzoek en onderwijs gaan daarbij hand in hand: inzichten uit wetenschappelijk onderzoek binnen de gezondheidswetenschappen hebben een centrale plaats in het onderwijs. Daarnaast is er veel aandacht voor het ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden.
ESHPM heeft warme banden met het zorgveld, daardoor is er veel interactie tussen het onderwijs en de praktijk. Je werkt zowel individueel als in groepsverband aan real life cases ingebracht door overheid, zorginstelling of zorgverzekeraars. Hierbij ontwikkel je je inhoudelijke kennis, technieken door wetenschappelijk onderzoek en academische vaardigheden. Het programma biedt je veel ruimte (25-30 EC) voor keuze-onderwijs (minoren), waarin je ook naar het buitenland kunt op exchange.
De bachelor Gezondheidswetenschappen, BMG is een voltijdprogramma. Dat betekent dat je ongeveer 40 uur per week bezig bent met je studie. Naast colleges, practica en werkgroepen zul je veel zelfstudie moeten doen. Daarnaast spreek je ook regelmatig af met groepsgenoten om aan een opdracht te werken. Het onderwijs is zoveel mogelijk op maandag t/m donderdag.
Blokkenoverzicht
Bachelor 1
In dit blok krijg je een overzicht van het Nederlandse gezondheidsstelsel vanuit een economisch, juridisch en bestuurskundig perspectief. Je leert over het belang van gezondheid, gezondheidszorg en gezondheidszorgbeleid. Daarnaast komt de ontwikkeling van het Nederlandse zorgstelsel aan bod. Je maakt kennis met wetenschappelijk onderzoek en hoe je (wetenschappelijke) informatie zoekt en verwerkt. We besteden dit blok veel aandacht aan het leren kennen van de universiteit, je medestudenten en je mentor. Bovendien stel je persoonlijke doelen op voor je eerste bachelor jaar.
Binnen dit blok zoomen we enerzijds in op het microniveau; het niveau van de patiënt. Wanneer krijgt iemand het label ‘patiënt’ en welke (juridische) consequenties heeft dit? Hoe ervaren patiënten het om ziek te zijn en hoe geven zij hieraan invulling in hun dagelijks leven? Anderzijds staat binnen dit blok een macrobenadering centraal; welke rol speelt (wetenschappelijke) kennis bij onze kijk op ziekte en gezondheid? Je leert dat het onderscheid tussen ‘ziek’ en ‘gezond’ helemaal niet zo duidelijk is.
In dit blok kijk je vanuit het perspectief van de zorgorganisatie. Wat is eigenlijk een organisatie en welke kennis is nodig om alles in de organisatie goed te laten lopen? Je gaat vraagstukken van zorgorganisaties analyseren en gebruikt hierbij perspectieven en concepten uit de organisatiewetenschappen, financieel management, logistiek en informatiemanagement. Hiervoor ga je in Excel aan de slag met financiële en logistieke data en gebruik je basis statistische technieken. Je doet een observatieopdracht in een ziekenhuis en krijgt zo een kijkje in de praktijk.
In dit laatste blok van het eerste jaar bestuderen we de kwaliteit van de gezondheidszorg vanuit macro- meso en microperspectief. Je leert waarom kwaliteit van zorg zo een belangrijk uitgangspunt is, wat goede kwaliteit is en welke actoren betrokken zijn bij het realiseren, evalueren en controleren van de kwaliteit van de zorg. In het blok leer je ook hoe kwaliteit van zorg wordt gemeten en verbeterd en schrijf je en essay over een kwaliteitsdilemma.
Bachelor 2
In dit blok doe je kennis op over technologische innovaties in de gezondheidszorg, zoals eHealth en robotica. Welke beloftes hebben deze innovaties? En is technologie wel altijd goed en doet het wat het belooft? In dit blok bedenk je in een projectteam zelf een innovatie voor een praktijkprobleem. Je werkt deze uit in een business case en implementatieplan. Co-creatie, project- en samenwerkingsvaardigheden zijn belangrijk in dit blok. Je kijkt terug op de doelen die je had geformuleerd in het eerste jaar. In hoeverre heb je die bereikt? En waar wil je aan werken in het tweede bachelorjaar?
Dit blok gaat over het functioneren van marktordening. Je kijkt daarbij zowel naar de zorginkoopmarkt, waar zorgverzekeraars en zorginstellingen onderhandelen over prijs en kwaliteit, als naar de zorgverzekeringsmarkt, waar ook de rol van overheid en burger (zorgconsument/verzekerde) belangrijk zijn. Om deze markten goed te laten functioneren, bestaan allerlei juridische kaders. Deze heb je deels al geleerd in blok 1 al geïntroduceerd en worden in dit blok verder uitgewerkt. In dit blok leer je ook gevorderde statistische technieken.
Binnen dit blok leer je analyseren hoe problemen zich tijdens de levensloop vertalen naar de behoefte aan zorg en hoe die behoefte wordt vervuld of weggenomen. Ook kijk je naar de rollen die de sociale omgeving, zorgorganisaties en de overheid spelen bij het leveren van zorg en ondersteuning aan ouderen. Tot slot kijk je naar de sociale en economische consequenties van de vergrijzing. Om goed inzicht te krijgen in onze ‘zorgen voor later’ spreek je met ouderen en doe je in een groepje een kwantitatief onderzoek met bestaande data.
Dit blok draait om de verschuiving in verantwoordelijkheden van de staat naar de burger en de consequenties hiervan. Je gaat vanuit beleidsperspectief, juridisch perspectief en het perspectief van de burger en professional kijken naar thema’s als eigen verantwoordelijkheid, positieve gezondheid en wachtlijsten in de (GGZ-)zorg. De doelgroep jeugd vormt een rode draad. In een community project spreek je verschillende stakeholders binnen de jeugdzorg. Zo krijg je meer inzicht in de problematiek die speelt en geef je handvatten voor toekomstig beleid. Je stelt voor jezelf doelen op voor het derde bachelorjaar: wat wil je doen in de vrije keuzeruimte en waar zou je je afstudeerproject willen uitvoeren?
Bachelor 3
Curriculum:
Gezondheidswetenschappen, BMG biedt (in academisch jaar 2020-2021) de minors ‘Public Health: De Gezonde Grote Stad’ en ‘Understanding Health Behaviour’. Ook zijn we bezig met een uitbreiding van de vrije keuzeruimte en ontwikkelen we samen met andere faculteiten binnen de EUR een nieuwe minor. Meer informatie hierover is te vinden via de volgende link: www.eur.nl/eshpm/onderwijs/minoren.
Je kunt je minor ook aan een andere faculteit doen. Hier vind je een overzicht van alle minors van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
- Let bij het inschrijven voor een minor wel goed op de toelatingseisen, helaas ben je niet voor elke minor toelaatbaar.
Ook kun je je minor op een andere universiteit volgen. Hiervoor werkt de Erasmus Universiteit bijvoorbeeld samen met de Universiteit van Leiden en de Technische Universiteit Delft. Je kunt ook een minor volgen bij een universiteit naar keuze.
In de vrije keuzeruimte kun je ook een internationale stage gaan lopen, op Exchange of andere keuzevakken gaan volgen.
Binnen dit laatste blok krijg je, met alle inzichten die je in de vorige acht blokken hebt opgedaan, meer inzicht in (morele) dilemma’s in de zorg. In casussen over bijvoorbeeld dure geneesmiddelen, big data en ethische vraagstukken leer je weloverwogen, interdisciplinaire afwegingen te maken, die je vertaalt in een essay. Dit blok is in het Engels. Een goede voorbereiding op je master.
Ter afsluiting van je bachelor loop je stage bij bijvoorbeeld een zorginstelling, verzekeraar, onderzoeksinstelling of de overheid. Bij deze stage-instelling voer je je afstudeeropdracht uit. In de afstudeeropdracht doe je verslag van een door jezelf zelfstandig uitgevoerde onderzoeksactiviteit. Hiermee wordt bedoeld dat je voor de formulering van de probleemstelling en de onderzoeksopzet verantwoordelijk bent geweest, de 'veldwerk'-activiteiten zelfstandig hebt uitgevoerd en van het geheel een verslag hebt geschreven dat voor vakgenoten begrijpelijk en controleerbaar is. Deze scriptie is opgesplitst in twee onderdelen: het opstellen van een onderzoeksvoorstel en het uitvoeren en rapporteren van het onderzoek.