Het recht bestaat uit afspraken tussen mensen en is nooit voor eeuwig
Mr. Erik van den Emster
Plv. strafrechter Rotterdam en plv. raadsheer Hof Arnhem / Leeuwarden
Erik van den Emster is al zijn hele leven rechter. Hij is was onder meer president van de Rechtbank Rotterdam en voorzitter van de Raad voor de rechtspraak. Nu is hij onder meer lid van de Raad van Toezicht van de Juridische Faculteitsvereniging Rotterdam (JFR). “En daar ben ik trots op!” Tot aan zijn pensioen blijft hij strafrechter in de stad waar het voor hem allemaal begon: Rotterdam.
Oliespuit
De ouders van Erik van den Emster wilden dat hij geneeskunde ging studeren, maar eigenlijk had hij niks met exacte vakken. Zowel in Amsterdam als later in Rotterdam had hij buren die rechter waren. Dat leek hem een mooi beroep: “Ik zie rechters als de oliespuit in de samenleving. Af en toe loopt het vast en dan moet je een spuitje geven om de boel weer te laten lopen.”
Al voordat hij aan de studie begon had Van den Emster daardoor voor ogen om rechter te worden. Hij wilde eigenlijk het huis uit, maar zijn vader weigerde dat te betalen. Daarom koos hij ervoor de studie in Rotterdam te volgen. Dat beviel hem goed; de vele keuzevakken is hij later steeds meer gaan waarderen. Ook de vele sociaaleconomische wetenschappen bevielen hem: “het is als rechter heel handig iets van psychologie af te weten.”
Prof. Hulsman van strafrecht is Van den Emster bijgebleven. “Een fascinerend docent, met een aantal goede observaties, zoals: we sporen op wat gemakkelijk op te sporen is, niet per sé wat gevaarlijk is”. Toen Hulsman van de ambitie van Van den Emster hoorde om rechter te worden zei hij dat Van den Emster beter Officier van Justitie (OvJ) kon worden. Van den Emster is om meerdere redenen toch blij dat hij voor het beroep van rechter heeft gekozen. Allereerst kun je als OvJ niet van rechtsgebied wisselen. Daarnaast is er een bepaalde hiërarchie tussen rechter en OvJ, in het voordeel van de rechter. Want: “In een zaak heb ik het uiteindelijk toch wel graag voor het zeggen.”
Mijn tip: “Oriënteer je zo breed mogelijk en probeer uit te vinden wat de maatschappij vraagt.”
.
Na zijn afstuderen werd Van den Emster tot zijn eigen verbazing Raio (Rechterlijk ambtenaar in opleiding), als één van de drie uit Rotterdam. Daar ervoer hij dat zijn studie in Rotterdam een prima opleiding was waar hij veel plezier van heeft. Als Raio heeft hij twee jaar stage gelopen als advocaat bij Dutilh. Na afronding van zijn opleiding werd hij rechter in Breda.
Voorzitter Raad voor de Rechtspraak
Vanaf de start van dit millennium nam de carrière van Van den Emster een vlucht. Eerst werd hij in 2000 president van de Rechtbank Rotterdam, in 2008 volgde het voorzitterschap van de Raad voor de Rechtspraak. Tijdens zijn voorzitterschap waren de ‘hertekening van de gerechtelijke kaart’ en het kostendekkend griffierecht hete hangijzers. Na zijn voorzitterschap keerde hij terug naar de praktijk.
Uit zijn studie heeft Van den Emster tijdens zijn carrière een zekere relativering ten opzichte van het recht meegenomen: “Het recht bestaat uit afspraken tussen mensen en wijzigt, het is nooit voor eeuwig. Voorop staat dat het recht en daarmee de rechter dienstbaar moet zijn aan de samenleving.”
Breed oriënteren
Aan huidige studenten wil Van den Emster meegeven dat je moet proberen om je tijdens je studie zo breed mogelijk te oriënteren. Probeer uit te vinden wat de maatschappij vraagt. “Wat daarnaast diep in mij geworteld zit, is dat als iets je niet zint je niet moet zeuren, maar er iets aan moet doen. Ga niet op een bankje in het nieuwe Erasmus Paviljoen zitten, maar ga in de Universiteitsraad of ga aan de slag als student-assistent en doe er iets aan.”
Publicatiedatum: 13 maart 2014
Aangepast: 12 april 2018